Ailə, hər bir insanın həyatında mühüm yer tutan bir qurumdur. Ailə üzvləri arasında münasibətlərin düzgün qurulması, qarşılıqlı hörmət və anlayış əsas şərtlərdəndir. Lakin bəzən ailələrdə müəyyən ruhi çətinliklər yaranır ki, bu da ailə üzvlərinin gündəlik həyatını mürəkkəbləşdirir. Ailədaxili ruhi gərginliklər müxtəlif səbəblərdən qaynaqlana bilər və bu hallar ailənin bütün daxili ahəngini poza bilər. Bu yazıda ailələrdə ən çox rast gəlinən ruhi (psixoloji) problemlərdən bəhs olunacaq.

Ailələrdə ən çox qarşılaşılan problemlərdən biri ünsiyyətin zəif olmasıdır. Ailə üzvləri arasında açıq və düzgün ünsiyyətin olmaması çox zaman anlaşılmazlığa və narazılıqlara səbəb olur. İnsanlar bəzən hiss və düşüncələrini ifadə etməkdə çətinlik çəkirlər. Bu da ailədaxili münasibətlərin soyumasına və daha ciddi problemlərin yaranmasına gətirib çıxarır. Səmimi və açıq ünsiyyətin qurulması sağlam ailə münasibətlərinin əsasıdır.

Ailələrdə gərginlik və daxili təzyiqlər geniş yayılmış haldır. Ailə üzvləri arasında maliyyə sıxıntıları, işlə bağlı gərginlik, övladların tərbiyəsi kimi məsələlər ailə daxilində psixoloji yüklənməni artırır. Hər bir ailə üzvü bu yüklənməni fərqli şəkildə dəyərləndirə və hiss edə bilər. Bəzən bu hallar ailədaxili mübahisələrə və münasibətlərin soyumasına səbəb olur. Gündəlik həyatın gərginliklərini düzgün idarə edə bilməmək, ruhi sağlamlığa mənfi təsir göstərir.

Ailədaxili etimadsızlıq və qısqanclıq da geniş yayılmış psixoloji çətinliklərdəndir. Həyat yoldaşları arasında etimadın olmaması ailə münasibətlərinə mənfi təsir göstərir. Qısqanclıq bəzən münasibətlərin pozulmasına və tərəflər arasında gərginliyin artmasına səbəb olur. Sağlam ailə münasibəti üçün qarşılıqlı güvən və hörmət əsasdır.

Övladların düzgün tərbiyə olunması ailə üçün vacib məsələlərdəndir. Həyat yoldaşları arasında bu məsələdə fikir ayrılığı olduqda, ailədə narahatlıq yarana bilər. Övladların tərbiyəsində sərtlik və ya laqeydlik onların gələcək psixoloji durumuna mənfi təsir göstərə bilər. Ailədaxili nizamsızlıq və yetərsiz nəzarət, uşaqlarda intizamsız davranışlara və mənəvi dəyərlərə laqeyd münasibətə səbəb ola bilər.

Ailədaxili zorakılıq, çox təəssüf ki, bəzi ailələrdə müşahidə olunan ağır problemlərdən biridir. Ailə üzvləri arasında fiziki və ya mənəvi zorakılıq halları həm şəxsi, həm də ailəvi sağlamlığa ciddi zərər vurur. Zorakılıq ailədaxili münasibətləri zədələyir, güvən və hörməti məhv edir. Bu isə ailənin dağılmasına qədər gedə bilər.

Ruh düşkünlüyü (depressiya) və gərginlik pozuntuları (anksiyete əvəzinə) da ailələrdə rast gəlinən mühüm ruhi sağlamlıq problemləridir. Ailənin bir üzvü bu cür pozuntularla qarşılaşdıqda, bütün ailə mühitinə mənfi təsir göstərə bilər. Bu səbəbdən, ailə üzvlərinin bir-birinə dəstək verməsi və bu məsələlər barədə açıq danışması olduqca vacibdir. Bu cür hallar münasibətləri gərginləşdirə və ailənin ümumi ruh halını poza bilər.

Ailələrdəki ruhi problemlər müxtəlif səbəblərdən qaynaqlanır və onların həlli zaman, anlayış və səbir tələb edir. Düzgün ünsiyyət, qarşılıqlı etimad və bir-birinə dəstək, bu problemlərin aradan qaldırılmasında mühüm rol oynayır. Ailə daxilində ruhi sağlamlığın qorunması, ailə rifahı və davamlı münasibətlərin qurulması üçün əsas şərtlərdən biridir. Bu çətinliklərin öhdəsindən gəlmək üçün bəzən mütəxəssis yardımı almaq da faydalı ola bilər.

“PRİM” Psixososial Reabilitasiya və İnkişaf Mərkəzi

📞+994 50 207 80 04

📍Ünvan: Bakı ş. Zahid Xəlilov 48A, Elmlər m/st yaxınlığı