Körpə böyüdən ailələrin yaşadığı ən əhəmiyyətli problemlərdən biri, körpələrinin uzun müddət qaydaya düşməyən gecə yuxularıdır. Dilimizə yerləşən “Körpələr kimi yatmaq” deyiminə qarşı, körpələrin dərin və kəsilməz bir gecə yuxusuna getmələri ana atalar üçün çox vaxt xəyaldan o tərəfə keçmir.
.
Uşaq saat 22.00 ‘də ən dərin yuxusunda olmalıdır!
Uşaqların yuxuya olan ehtiyacları və yuxu müddətləri böyümə dövrlərinə görə dəyişər. Yeni doğulan dövr, ən çox yuxuya ehtiyacı olan dövrdür. Yeni doğulan körpənin yuxusu 18-20 saata qədər çata bilər. Böyüdükcə qavrama hissi inkişaf edən uşağın, yuxu müddəti də qısalacaqtır. Böyümə hormonu saat 22.00 ətrafında ən yüksək səviyyələrə çatacaq. Bu səbəblə uşaq hansı yaşda olursa olsun, bu saatlarda dərin yuxuda olmalıdır.
.
Ailələr uşaqlarının rejiminə görə hərəkət etməlidir
Uşaqda nizamlı yuxu, nizamlı qidalanma ilə birbaşa əlaqəlidir. Körpənin və ya kiçik yaşdakı uşağın rejimə alışdırılma mərhələsində, ailələrin avtoritar və ardıcıl davranmaları bu prosesi asanlaşdıracaq. Sağlam bir uşağın axşamları ən gec 20.00 ya 20.30 ‘də yataqda olması lazımdır. Uşağın yuxusu gəldiyində özünün gedib yatacağı düşüncəsi doğru deyil. Çünki yuxusu gələn uşaq daha da hərəkətlənir, bu şəkildə öz yuxusunu qaçırır. Bu hal uşaqda narahatlığa səbəb olar. Halbuki, uşaqların müəyyən bir bəslənmə və yuxu sisteminə sahib olması onlara rahatlıq gətirər. Bu səbəblə, ailələrin öz xüsusi həyatlarından fədakarlıqlar edb, uşaq üçün uyğun qidalanma və yuxu sisteminə görə hərəkət etmələri doğrudur.
.
Uşaq öz-özünə yatmalıdır
Uşaqlar yatarkən deyil, yatmaq üzrə ikən yatağa yatırılmalıdır. Ana uşağın öz-özünə yuxuya getməsinə icazə verməlidir. Edilən bir çox elmi tədqiqatlar, “Uşağa öz-özünə yatmağı öyrətmək” lazım olduğunu müdafiə edir. Yuxusu gələn uşaq, eynilə yetkinlərin özləri üçün təmin etdikləri şərtlərin (işığı bağlamaq, yatağa yatmaq, yorğanı örtmək) təmin edilməsinə ehtiyac duya bilər. Əgər uşaq yellənərək, əmzirilərək, əmziklə kaşa verilərək yatmağa alışdırılırsa, gecə yuxusu bölündüyündə, yenidən eyni şərtlərin təmin edilməsini istəyəcək. Ancaq, öz halında yatağında yatmağa alışdırılan uşaq, gecə oyandığında, hər hansı bir müdaxilə olmadan, öz-özünə yenidən yuxuya gedə biləcəkdir. Bu səbəbdən, əgər uşağın bir sağlamlıq problemi yoxdursa, yatağına yatırıldığında ağlasa belə qucağa almaq və ya sakitləşdirilib yenidən yatması üçün yatağa qoymaq olmaz.
.
Yuxunu xatırladan davranışlar hər gecə təkrarlanmalıdır
İlk aylardan etibarən, özünə yuxunu xatırladacaq müəyyən davranış və obyektlər uşaqları yuxuya hazırlayacaq. İsti bir duş, pijamaların geyindirilməsi, yalnız yataqda dayanan bir oyuncağının qucağına verilməsi, zəif işıqda eyni lay-layların deyilməsi, hər axşam bunlardan birinin təkrarlanması, uşağın bədəninə yuxu saatının gəldiyini izah edir.
.
Yuxuya 1 saat qalmış qidalanmanı kəsməli
Xüsusilə sıyıq ilə bəslənən körpələrdə, təxminən 10 aydan sonra gecə qidalanmasının tətbiq edilməsi məsləhət görülür. Ana südü yeyən körpələr gecə həddindən artıq miqdarda olmamaq şərti ilə qidalandırılmalıdır. Çünki gecə qidalanmaları uşaqlarda tez oyanma ilə yanaşı üst tənəffüs yolları və ya orta qulaq infeksiyaları kimi problemlərə səbəb ola bilər. Gecə saatlarında qidalandırılan uşaqların naharlarda da iştahı azala bilər. Bu səbəbdən 1 yaşını keçən uşaqlarda, yuxu saatına 1 saat qalmış, qidalanma dayandırmalıdır. Veriləcək bu son pay üçün isə taxıllı sıyıqlara üstünlük vermək uşağın gecə boyu tox qalmasını təmin edəcək, həzm sisteminin işini asanlaşdıracaq və rahat bir yuxu üçün gərəkli olan maddələr mübadiləsinə kömək edəcək.
.
Uşağınız hər şeyə baxmayaraq yatmırsa neynəməli ?
Sağlam körpələr və uşaqlarda, yuxu rejimini təmin etmək ailənin əlindədir. Ailə uşağı sistemli bir həyat tərzi ilə təmin edərsə, şüurlu yuxu vərdişləri qazandırarsa, ən yaramaz və söz dinləməyən uşaq belə bir müddət müqavimət göstərib, sonra bu rejimə öyrəşəcəkdir. Əgər uşaq hər şeyə baxmayaraq yatmırsa və şiddətli şəkildə ağlayırsa, bu vəziyyət bir xəstəliyin əlaməti ola bilər. Belə halda uşağın sağlamlıq problemi olub olmadığından əmin olmaq üçün mütəxəssis köməyinə müraciət etmək məsləhət görülür.
