“Maddələr mübadiləsinin pozulması saç, dəri, ümumi rifah və psixo-emosional halın vəziyyətinə mənfi təsir göstərir. Metabolik prosesləri normallaşdırmaq üçün əvvəlcə onların pozuntularının səbəbini başa düşmək lazımdır. Onlar ciddi xəstəliklərə səbəb olmadıqda, bir qayda olaraq problem pəhriz, fiziki fəaliyyətin və xalq müalicələrinin düzəldilməsi ilə həll edilə bilər. Metabolik pozğunluqların səbəbləri ciddi olduqda, dərmanlar tələb olunacaq“.

Bunu metabolizma ilə bağlı oxucularımızı məlumatlandıran MayoMed Medikal Fizioterapiya və Reabilitasiya Mərkəzinin təsisçisi və baş həkimi, terapevt, ailə həkimi Nərminə Abbasova bizimlə söhbət zamanı bildirib.

Həkim-terapevtin sözlərinə görə, həm kişilərdə, həm də qadınlarda metabolizma overeating; balanssız pəhriz; daimi stress; motor fəaliyyətinin olmaması; tam yuxu olmaması; zəhərli maddələrin təsiri; pis vərdişlər; hormonal balanssızlığı təhrik edən tiroid xəstəliyi; diabet; adrenal bezlərin və hipofizin işində pozğunluqlar səbəb ola bilər:

“Metabolizmin genetik pozuntusu da mümkündür. Kişilərdə metabolizmin pisləşməsi testislərin azaldılmış funksiyası ilə təhrik edilə bilər. Yetərsiz testosteron nəsil də yağ qatının artmasına səbəb olur. Bu, metabolik proseslərdə hormonların iştirakı ilə müəyyən edilir.

Qadınlar üçün xarakterik səbəblər var. Hipofiz bezinin maddələr mübadiləsini tənzimləmək funksiyasının azaldılması abortların, cinsi sistemin güclü qan tökülməsi, iltihabi xəstəlikləri olan gendan nəticəsi ola bilər. Qeyd edim ki, Metabolizmə yaşla fasilə verməyə meyllidir. Çünki hormon səviyyəsi tədricən azalır”.

Nərminə xanım bildirdi ki, uşaqlarda metabolizmin pozulması nadir hallarda özünü göstərir ki, bu da tez-tez düzgün olmayan qidalanmanın nəticəsidir.

Həkim deyir ki, metabolik pozğunluqların bir neçə növü müəyyənləşdirilib:

“Bunlar protein mübadiləsinin pozulması, narahat karbohidrat mübadiləsi, yağ mübadiləsinin pozulması, vitamin mübadiləsinin pozulması, su mübadiləsinin pozulması, mineral mübadiləsinin pozulması və turşu–qələvi balansının pozğunluqlarıdır. Sual oluna bilər ki, maddələr mübadiləsi pozulubsa nə olar? Qeyd edim ki, əvvəlcə terapiya bu fenomenin səbəblərini aradan qaldırmaqdan başlayır. Həkim pəhrizin düzəldilməsini, gün rejiminin normallaşdırılmasını, fiziki fəaliyyətini ehtiva edən fərdi bir müalicə proqramı hazırlayır. Bu müalicələr metabolik pozğunluqların genetik və ciddi xəstəliklərlə əlaqəli olmadıqda kömək edir. Nəticələr olmadıqda, terapiyanın dərmanları da müalicə proqramına əlavə edilə bilər. Maddələr mübadiləsinin normallaşdırılması maddələrinin hər biri nəzərdən keçirilməlidir”.

Həkim bildirdi ki, arıqlamaq və metabolizmanı bərpa etmək üçün mütəmadi fiziki fəaliyyətlə məşğul olmaq vacibdir. Onun sözlərinə görə, bu, metabolik prosesləri sürətləndirir; bədənin enerji istehlakını artırır; metabolizmanı tənzimləyən motor visseral refleksləri bərpa edir; mərkəzi sinir sistemini normaya salır.

Həkim onu da vurğuladı ki, metabolizmin pozulmasını xalq təbabəti ilə aradan qaldırmaq mümkün və xətərsiz olsa da, hər bir halda öncə həkimlə məsləhətləşmək lazımdır:

“Hər bir insanın metabolik pozulması müxtəlif yollarla davam edə bilər. Metabolik pozğunluqların əlamətlərinə şişmə də aiddir. Bayaq da qeyd etdiyim kimi, eşidib-bildiyiniz üsullarla kor-koranə təbii müalicədən yayınmaq lazımdır. Metabolik pozuntusunda həkimin müşahidəsi ona görə vacibdir ki, bu pozuntular ilk növbədə, yağlarla əlaqəli proseslərə təsir göstərir. Qaraciyər yağları tam emal edə bilməz. Buna görə xolesterol və aşağı sıxlıqlı lipoproteinlər bədəndə yığılır. Buna görə də birinci növbədə dərhal bir mütəxəssislə məsləhətləşmək lazımır. Çünki ümumiyyətlə, bütün xəstəliyin erkən mərhələlərində müalicə olunmaq daha yaxşıdır və müsbət nəticə də əldə etmək olur”.

Nərminə xanım bildirdi ki, metabolik xəstəliklərin ilk əlamətlərində terapevtə müraciət etmək lazımdır. Onun sözlərinə görə, terapevt müayinə edəcək, testlər təyin edəcək və ilkin diaqnozu təyin edəcəkdir:

“Həm də ixtisaslaşmış bir həkimə müraciət etmək daha vacibdir. Onu da qeyd edim ki, bizim klinikada mütəxəsislər var və MayoMedə müraciət edənləri burada xüsusi xidmət göstərən həkim personalı qarşılayacaq”.