Hər gün yeni ixtiralar ortaya çıxır. Onlardan bəziləri sonda lazımsız və ya faydasız olur, lakin bir çoxunun hələ də dünyada öz yeri var.

Bunlardan çoxu illərin zəhməti və ağıl nəticəsində ortaya çıxsa da, bəziləri absurd şərait və bəzən açıq-aşkar insan axmaqlığı səbəbindən icad edilmiş və yaradılmışdır.

Penisillin

Bu mənada bəşəriyyət üçün bəlkə də ən məşhur və əlamətdar nümunə penisillin ola bilər. Qəza və vəziyyətlərin birləşməsi milyonlarla insanın həyatını xilas edən bir şeyin meydana gəlməsinə səbəb oldu. İlk antibiotik məhz belə tapıldı: bakteriya kulturası ilə təcrübələr zamanı tədqiqatçı Petri qablarından birini yumağı unudub. Bir müddət sonra alim daha əvvəl orada olan bakteriyalarla uğurla mübarizə aparan kif şəklində başqa bir şeyin inkişaf etdiyini gördü. Belə ki, mikrobioloq Aleksandr Fleminqin kiçik bir səhlənkarlığı onun adını tarixə yazdırdı və onun ixtirası bu gün milyonlarla insanın həyatını xilas edir.

Ekstrasenslər

Özlərini ekstrasens adlandıranların çoxu heç bir supergücə malik deyil.

Bugünkü dövrü təhlükəsiz şəkildə texnologiya əsri adlandırmaq olar, baxmayaraq ki, hələ də fövqəltəbii şeylərə inananlar çoxdur və kifayət qədər təşəbbüskar yaramazlar bəzi vətəndaşların sadəlövhlüyündən fəal şəkildə istifadə edirlər.

Əlbəttə ki, əksər hallarda sehrbazlar və ekstrasenslər şarlatanlardan başqa bir şey deyillər. Amma, eyni zamanda, bəzən onlar  yaxşı psixoloqlar olurlar. Həqiqətən, əgər onların hamısının hər hansı qeyri-adi bacarıq və qabiliyyətləri olsaydı, onları reklamın köməyi ilə sübut etməyə sadəcə ehtiyac qalmazdı. Ekstrasens kimi bir fenomen onlara inananlar var olduqca mövcud olacaqdır.

Bankomat alqoritmi

Bankomat çoxumuzun fəal şəkildə istifadə etdiyi vacib və zəruri avadanlıqdır. Buna görə də ondan istifadə edən çoxları yəqin ki, nağd pul çıxarma proqramı işə salındıqdan sonra bankomatın əvvəlcə kart, yalnız bundan sonra əskinasları buraxacağını bilir. Belə bir iş alqoritmi təsadüfən seçilməyib.

Məlum olduğu kimi, bankomatın oxşar iş prinsipi fokus qrup testinin nəticələri əsasında hazırlanıb. İnsanların çoxu arzuladığı nağd pulu alaraq, çox vaxt sadəcə kartı cihazdan götürməyi unudurdular. Buna görə də kredit kartı ilk növbədə bankomatın müştərisinə qaytarılır. Bu alqoritmin tərtibatçıları unutqan və diqqətsiz insanların belə özünəməxsus şəkildə qayğısına qalıblar.

Rentgen şüaları

Rentgen şüaları da sadə insan marağı nəticəsində yaranıb. X-şüalarının köməyi ilə bu gün skeletimizin bütün sümüyünü araşdırmaq mümkündür.

19-cu əsrin sonlarında Alman fiziki Vilhelm Rentgen bir katod (və ya katod şüası) borusundan – elektron şüasının flüoresan səthi işıqlandırdığı bir şüşə qabdan istifadə edərək təcrübələrlə məşğul idi. Bir gün tam maraqdan alim ovucunu bu konstruksiya altına qoymaq qərarına gəldi və heyrətamiz bir nəticə əldə etdi – əlinin arxasındakı boşqabda fotoşəkilə çox oxşar bir şəkil işıqlandı və bu, əlinin hər bir sümüyünü dəqiq göstərdi.

Mikrodalğalı soba

Radiasiya ilə əlaqəli başqa bir ixtira da mikrodalğalı sobadır, lakin onun tarixi bir qədər fərqlidir. Belə ki, ordu üçün daha təkmil avadanlıq hazırlamaq cəhdi məşhur məişət cihazının ixtirasına səbəb olub. Bu, şokoladın köməyi ilə baş verdi.

1940-cı illərdə mühəndislərdən biri hərbi radarlar üçün texnologiyanı modernləşdirməyə çox çalışırdı. Eyni zamanda, o, tez-tez öz təhlükəsizliyinə laqeyd münasibət göstərirdi, buna görə də maqnetronla təcrübələrdən birində onun radiasiyasına düşdü. Əgər mühəndisin cibindəki şokolad olmasaydı, bəlkə də bu fakt diqqətdən kənarda qalacaqdı. Şokolad  radiasiyaya məruz qaldıqdan sonra ərimişdi. Beləliklə, tərtibatçı mikrodalğalı şüaların əsl funksionallığını anladı və sonra o, indi demək olar ki, hər mətbəxdə olan müvafiq qadjetı patentləşdirdi.

Darvin mükafatı

Darvin mükafatı sadəcə axmaqlıq möcüzələri göstərənlərə verilir. İnsan axmaqlığının təzahürünün apofeozunu rahat şəkildə məşhur Darvin mükafatının namizədləri və qalibləri hesab etmək olar. Bu mükafatın mahiyyəti ondan ibarətdir ki, onu adi həyat hadisələrini fərqli şəkildə yaşayanlar alırlar, məsələn, uşaq sahibi olmaq qabiliyyətinə görə, hətta həyatı ən gülünc şəkildə itirənlər və s.

İdeya 1985-ci ildən ortaya atılıb və o vaxtdan bəri hər il bu anti mükafat öz laureatlarını tapır. Darvin mükafatı hər il verilməyə davam edir, belə “dahilər” hələ də var.

Nubar Süleymanova