Bu günün dünyasında təhsil və ekoloji davamlılıq arasındakı əlaqə hər zamankindən daha vacibdir. 2024-cü il “Yaşıl Dünya Həmrəylik İli” olaraq elan edilib və bu il çərçivəsində müxtəlif sahələrdə ekoloji məsuliyyətin artırılması məqsəd qoyulub. Təhsil, bu məqsədin həyata keçirilməsində əhəmiyyətli bir rol oynayır, çünki o, gələcək nəsillərə mühitə qayğı göstərməyi, təbii resursları səmərəli istifadə etməyi və ətraf mühitin qorunmasına dair dəyərli biliklər və bacarıqlar təqdim edir.
Təhsil və ekoloji şüur
Təhsil, insanların ekoloji şüurunu artırmaq və onların ətraf mühitə olan münasibətini dəyişdirmək üçün əsas vasitədir. Təhsil sistemi, tələbələrə ətraf mühitin mühafizəsi, təbii resursların idarə edilməsi və dayanıqlı inkişaf prinsipləri haqqında biliklər təqdim etməklə, ekoloji məsuliyyət hissini formalaşdırmağa kömək edir. Məsələn, məktəb proqramlarına ətraf mühit elmləri və davamlı inkişaf üzrə dərslərin əlavə edilməsi, şagirdlərə təbiətin və ətraf mühitin qorunmasının əhəmiyyətini öyrətməkdə effektivdir.
Yaşıl təhsil infrastrukturu
Təhsil müəssisələrinin yaşıl infrastrukturlarla təchiz edilməsi də vacibdir. Yaşıl məktəblər, enerji səmərəliliyi, suyun qorunması və tullantıların azalması kimi prinsipləri əhatə edən tikililərdir. Bu tip məktəblərdə, tələbələr yalnız ekoloji bilikləri öyrənməkdə deyil, həm də yaşıl texnologiyaların tətbiqini birbaşa müşahidə etməklə praktik təcrübə qazanırlar. Yaşıl binanın tətbiqi, tələbələrə mühitin qorunması üzrə real dünya problemlərini həll etməyə kömək edir.
Təhsildə tərəfdaşlıq və həmrəylik
Yaşıl Dünya Həmrəylik İlində təhsil sahəsində beynəlxalq və yerli səviyyədə əməkdaşlıq və tərəfdaşlıq çox əhəmiyyətlidir. Qlobal miqyasda təhsil müəssisələri və qeyri-hökumət təşkilatları, mühitin mühafizəsi və davamlı inkişaf məqsədinə nail olmaq üçün birgə layihələr həyata keçirirlər. Bu tip tərəfdaşlıqlar, müxtəlif bölgələrdə yaşayan insanların ekoloji məsələlərdə daha yaxından iştirak etmələrini təmin edir və qlobal miqyasda ekoloji şüurun artırılmasına dəstək olur.
Gələcək perspektivlər
Gələcəkdə ekoloji problemlərlə mübarizədə təhsilin rolu daha da artacaq. İstər məktəb yaşındakı uşaqlar, istərsə də ali təhsil alan tələbələr, ətraf mühitin qorunması və davamlı inkişaf prinsiplərini dərk etməlidirlər. Təhsil, ekoloji məsələlərin kompleksliyini anlamaq və effektiv həll yolları tapmaq üçün tələbələrə lazımi bacarıqları və bilikləri təqdim etməlidir.
Nəticə
Təhsil, yaşıl dünya hədəflərinə çatmaq üçün əsas vasitələrdən biridir. “Yaşıl Dünya Həmrəylik İli” çərçivəsində ekoloji şüurun artırılması və davamlı inkişaf prinsiplərinin tətbiqi, təhsil sisteminin əsas prioritetlərindən biri olmalıdır. Təhsilin gücündən istifadə edərək, gələcək nəsillərə daha yaşıl, daha davamlı və daha sağlam bir dünya təqdim edə bilərik. Bu, həmrəylik və ortaq məqsədlərə nail olmaq üçün zəruri addımdır.
Məlihə Əsədova
Bakı Slavyan Universitetinin doktorantı və müəllimi
