Uşaqların maddi ehtiyaclarının ödənilməsi vacib olduğu kimi, onların mənəvi ehtiyaclarının ödənilməsi də eyni dərəcədə əhəmiyyətlidir. Maddi təminat, uşaqların düzgün böyüməsi üçün əsas olsa da, mənəvi tərəf onların psixoloji və emosional inkişafı üçün həlledici rol oynayır. Bu ehtiyacların ən yaxşı şəkildə qarşılanacağı yer isə, əlbəttə ki, sağlam və güclü ailə münasibətləridir. Ailədəki sevgi, hörmət, qarşılıqlı anlaşma və dəyərlər uşaqların düzgün və sağlam bir şəxsiyyət olaraq böyümələrinə kömək edir.
Boşanmış ailələrdə uşaqlar, cəmiyyətdə sıx rastlanan bu psixoloji vəziyyətlə qarşılaşdıqda, müəyyən problemlər yaşaya bilərlər. Ailə münasibətlərindəki bu dəyişiklik uşağın emosional vəziyyətində ciddi dəyişikliklərə səbəb olur. Uşaqlar özlərini tək hiss edə bilər, hətta gələcəkdə öz ailə münasibətlərində də bənzər çətinliklərlə üzləşə bilərlər. Həmçinin, uşaqların psixoloji və emosional dəstəyə ehtiyacı artır. Bir çox uşaqlar bu halda özlərini qorumaq və diqqət cəlb etmək üçün müxtəlif davranışlar sərgiləyirlər. Aqressivlik, qapalılıq, yalançılıq, oğurluq kimi hərəkətlər bu uşaqların diqqətə ehtiyac duyduqlarının göstəricisidir. Bu davranışlar, bəzən onların ailədəki mənəvi boşluqdan qorxuları və ya üzləşdikləri psixoloji travmalara qarşı reaksiya olaraq ortaya çıxır.
Bundan əlavə, uzun müddət davam edən ailə münaqişələri, uşaqların emosional vəziyyətini daha da pisləşdirə bilər. Həm boşanma prosesi, həm də davam edən münaqişələr uşaqların psixoloji sağlamlığını mənfi yöndən təsir edir. Bu halda, uşaqların hər iki valideynlə də münasibətləri bərpa etmələri vacibdir. Əgər valideynlər arasında qarşılıqlı anlaşma və müsbət münasibətlər mövcud deyilsə, uşaqlar daha çox pozulmuş bir şəxsiyyət inkişaf etdirə bilərlər. Həmçinin, psixoloji dəstək uşaqlar üçün böyük əhəmiyyət daşıyır. Uşaqların öz hisslərini ifadə etmələri, narahatlıqlarını paylaşmaları və ya boşanma ilə bağlı suallarına cavab tapmaları üçün peşəkar kömək alması çox vacibdir.
Uşaqların yaş və cinsinə görə də fərqli reaksiya verdiyini unutmaq olmaz. Xüsusilə 6-7 yaş arasındakı uşaqlar, etik və sosial qaydaları formalaşdırmağa başladığı yaşlardır və bu yaşda hər hansı bir psixoloji stress uşağın gələcək inkişafını ciddi şəkildə təsir edə bilər. Bu yaş dövründə aqressivlik və qapalılıq kimi davranışların ortaya çıxması, uşağın sosial inteqrasiyasını çətinləşdirə bilər.
Bir çox halda, uşaqların ailə ilə əlaqəsi dağılmış olsa da, onların həyatında digər ailə üzvləri, məsələn, əmi, dayı, bibi, nənə və ya ata-anasının yaxın dostları əhəmiyyətli bir rol oynayır. Bu yaxın əlaqələr uşaqların normal inkişafına kömək edə bilər. Ailə üzvlərinin uşaqların psixoloji ehtiyaclarını başa düşməsi və onlara müvafiq dəstək verməsi, onların rahat və təhlükəsiz hiss etmələrinə şərait yaradır.
Ailə münaqişələrində əsas olan məqam, uşağın psixoloji vəziyyətini nəzərə alaraq qərar verməkdir. Uşaqların yaşadığı boşanma və ya ailə münaqişələri zamanı diqqətə ehtiyacı var, lakin bu diqqət düzgün və balanslı şəkildə göstərilməlidir. Onlara “yazıqlıq hissi” ilə yanaşmaq və ya onların istəklərinə həddindən artıq yer vermək, onların gələcək inkişafını zərərli şəkildə təsir edə bilər. Uşaqların psixoloji sağlamlığı üçün doğru yanaşma, onları sevgi və diqqət içində, amma eyni zamanda sərhədləri aşmayan bir şəkildə dəstəkləməkdir.
Beləliklə, uşaqların mənəvi ehtiyaclarının qarşılanması, onların sağlam psixoloji inkişafı üçün mütləqdir. Ailələr, boşanma və ya hər hansı bir digər çətinliklərlə üzləşdikdə, uşaqlarını yalnız maddi deyil, mənəvi tərəfdən də dəstəkləməli və onlara uyğun qayğı göstərməlidir.
