Ailə cəmiyyətin ən kiçik, lakin ən mühüm institutlarından biridir. Bu institutun sağlam və davamlı inkişafı üçün valideynlərin tərbiyə üsulları, uşaqlar arasındakı münasibətlərin qurulması və ailə üzvləri arasında olan psixoloji balans xüsusi əhəmiyyət daşıyır. Uşaqlar arasında yaş fərqinin çox olması isə bu tarazlığa müəyyən mənfi təsirlər göstərə bilər.

Nəsil fərqindən irəli gələn anlaşılmazlıqlar

Uşaqlar arasında böyük yaş fərqi onların maraqlarında, dünyagörüşündə və düşüncə tərzində fərqlilik yaradır. Məsələn, 15 yaşlı bir yeniyetmə ilə 3 yaşlı bir uşaq arasında oynamaq, ünsiyyət qurmaq və vaxt keçirmək baxımından ciddi fərqlər olur. Bu fərqlilik onların yaxın münasibət qurmasını çətinləşdirə bilər və nəticədə ailədaxili emosional bağ zəifləyə bilər.

Böyük uşağın məsuliyyət yükünün artması

Yaşca böyük uşaqdan adətən kiçik bacı və ya qardaşına baxmaq, ona nümunə olmaq və onun tərbiyəsində valideynlərə yardımçı olmaq gözlənilir. Bu isə uşağın uşaqlığını tam yaşamasına, öz maraqları və fəaliyyətlərinə zaman ayırmasına mane ola bilər. Bu cür məsuliyyət bəzən uşaqda narazılıq və yorğunluq hissi yarada bilər.

Qısqanclıq və ayrıseçkilik hissləri

Valideynlərin kiçik uşağa daha çox diqqət və qayğı göstərməsi, xüsusilə də yaş fərqi çox olan ailələrdə böyük uşaqda qısqanclıq hissi yarada bilər. O, özünü kənarda qalmış və ya ikinci planda hiss edə bilər. Bu isə ailə daxilində emosional narazılığa səbəb ola bilər.

Qardaş-bacı münasibətlərinin zəifləməsi

Yaş fərqinin çox olduğu ailələrdə uşaqların birgə oyun oynaması, maraqlarının üst-üstə düşməsi və eyni sosial dairəyə sahib olması nadir hallarda baş verir. Bu isə onların bir-birilə dost kimi münasibət qurmasını və bir-birinə yaxın olmasını çətinləşdirir. Son nəticədə isə bacı-qardaş əlaqələri sönük və formal ola bilər.

Valideynlərin uzunmüddətli fiziki və psixoloji yüklənməsi

Əgər uşaqlar arasında yaş fərqi çoxdursa, valideynlərin tərbiyə prosesi də uzun müddətə yayılır. Bir uşaq yeniyetmə dövrünü keçərkən, digəri hələ yeni doğulmuş olur. Bu isə valideynlərin eyni anda həm gənclə, həm də körpə ilə fərqli yanaşmalar tətbiq etməsinə səbəb olur. Belə vəziyyət fiziki və emosional baxımdan yorucu ola bilər.

Ailədə uşaqlar arasında yaş fərqi müəyyən çətinliklər yaratsa da, bu, düzgün yanaşma və sevgi mühitində balanslaşdırıla bilər. Əsas məsələ valideynlərin hər bir uşağın fərdiyyətini nəzərə alaraq, onların arasında sağlam münasibət qurmasına şərait yaratmalarıdır. Yaş fərqi çox olsa belə, ailə üzvləri arasında sevgi, anlayış və hörmət olduqda bu fərq problemə çevrilmir.

Hazırladı: İlahə Atəş