Müasir dövrdə bir çox insan müxtəlif səbəblərlə borc almağa məcbur qalır. Gəlirlərin azlığı, qəfil yaranan xərclər və ya planlaşdırılmamış alışlar səbəbindən insanlar borc bataqlığına düşürlər. Nəticədə, aylıq maaş növbəti maaşa qədər çatmır, bu da yeni borcların yaranmasına səbəb olur. Lakin borc problemi ilə üzləşmək çıxılmaz vəziyyət deyil. Mütəxəssislər bildirirlər ki, düzgün planlaşdırma və maliyyə intizamı ilə borclardan azad olmaq mümkündür.
Borclardan xilas olmağın əsas yollarından biri maliyyə nizam-intizamına əməl etmək və şəxsi büdcəni effektiv şəkildə idarə etməkdir. Bu məqsədlə aşağıdakı üsullar tövsiyə olunur:
1) Maliyyə vəziyyətinizi təhlil edin
İlk addım, bütün gəlir və xərclərinizi yazaraq aylıq maliyyə vəziyyətinizi təhlil etməkdir. Harada qənaət edə biləcəyinizi müəyyənləşdirin. Gərəksiz xərcləri aşkarlamaq, artıq bu mərhələdə sizə ciddi fayda verəcək.
2) Borc prioritetlərinizi müəyyən edin
Əgər bir neçə borcunuz varsa, faiz dərəcələrini müqayisə edin. Yüksək faizli borclardan başlamaq daha ağıllı addımdır, çünki onlar zamanla daha çox yük yaradır.
3) Aylıq büdcə hazırlayın
Xərclərinizi nəzarətdə saxlamaq üçün hər ay üçün konkret büdcə planı qurun. Borc ödənişlərinə xüsusi yer ayırın və bu plana mümkün qədər sadiq qalın.
4) Əlavə gəlir mənbələri axtarın
Əgər mövcud gəliriniz borcları ödəmək üçün kifayət etmirsə, əlavə iş, frilanser fəaliyyət və ya hobbinizi gəlirə çevirməklə əlavə qazanc əldə etməyə çalışın.
5) Artıq xərclərdən qaçının
Lüks və ehtiyac olmayan alış-verişləri məhdudlaşdırın. Məsələn, restoranlarda tez-tez yemək yemək və ya bahalı geyimlər almaq əvəzinə bu vəsaiti borc ödənişlərinə yönəldin.
6) Borcları konsolidasiya edin
Birdən çox borcunuz varsa, onları daha aşağı faizli bir borcla birləşdirmək barədə düşünün. Bu, ödənişlərinizi sadələşdirə və faiz yükünü azalda bilər.
7) Kredit şərtlərinə yenidən baxın
Mövcud kredit və borc müqavilələrinizi nəzərdən keçirin. Bəzi hallarda, bank və ya kredit təşkilatı ilə danışıqlar apararaq daha əlverişli şərtlər əldə etmək mümkündür.
8) Daimi nəzarət və qeydiyyat aparın
Borc ödənişlərinizi təqvimə qeyd edin və ya mobil tətbiqlərdən istifadə edərək ödəniş tarixlərini izləyin. Bu, gecikmələrin və əlavə cərimələrin qarşısını alacaq.
9) Peşəkar məsləhət alın
Maliyyə sahəsində peşəkarlarla məsləhətləşmək, sizə fərdi plan qurmaqda və düzgün strategiya seçməkdə yardımçı ola bilər. Borc idarəetmə proqramları da bu prosesdə effektiv rol oynayır.
10) Motivasiyanızı qoruyun
Uğura doğru kiçik addımlar belə əhəmiyyətlidir. Özünüzə konkret hədəflər qoyun və əldə etdiyiniz nailiyyətlər üçün özünüzü kiçik mükafatlarla motivasiya edin.
Borc yükü ilə yaşamaq psixoloji və maliyyə baxımından yorucu ola bilər. Amma unutmayın ki, hər bir problemin həlli var. Səbr, intizam və düzgün planlaşdırma ilə borclarınızdan xilas olaraq maliyyə azadlığına doğru inamla addımlaya bilərsiniz.
