Boşanma ailə üzvləri, xüsusilə uşaqlar üçün çətin bir dövr ola bilər. Uşaqlar ailə quruluşunun dəyişməsi nəticəsində emosional və psixoloji təsirlər yaşayırlar. Belə çətin dövrlərdə uşaqların sağlam inkişafını dəstəkləmək üçün valideynlər və yaxınlar bir sıra mühüm tədbirlər görməlidirlər. Bu tədbirlər uşaqların psixoloji vəziyyətini qorumaq və onların sağlam, güclü fərdlər kimi böyüməsini təmin etmək məqsədi daşıyır.

Uşaqlar boşanma ilə bağlı müxtəlif hisslər keçirə bilərlər: qorxu, kədər, qəzəb və bəzən də günahkarlıq hissi. Valideynlər uşaqların bu hisslərini açıq şəkildə ifadə etmələrinə şərait yaratmalıdırlar. Onların emosional vəziyyətini qəbul etmək, tənqid etməmək və hisslərini doğru dəyərləndirmək vacibdir. Uşaqlara hər bir hissin normal olduğunu və valideynlərin onları dəstəkləmək üçün hər zaman yanlarında olduğunu izah etmək lazımdır.

Boşanma zamanı uşaqların həyatında çoxlu dəyişikliklər baş verir. Məkan, məktəb və dost çevrəsinin dəyişməsi uşağın həyatını qeyri-sabit edə bilər. Buna görə uşaqlara sabitlik və təhlükəsizlik hissi vermək vacibdir. Valideynlər uşaqların gündəlik həyatında müəyyən bir qayda və rutin yaratmalı və dəyişiklikləri tədricən, onları əvvəlcədən hazırlayaraq həyata keçirməlidirlər. Bu yanaşma uşaqların daha rahat uyğunlaşmasına kömək edir.

Boşanmış valideynlər uşaqları üçün yaxşı bir mühit yaratmaq məqsədilə əməkdaşlıq etməlidirlər. Uşaqlar valideynləri arasında qarşılıqlı hörmət və anlaşma gördüklərində özlərini daha güvəndə hiss edirlər. Mübahisələrdən və təhqirlərdən qaçmaq, uşaqların hər iki valideynlə də sağlam əlaqələr qurmasına şərait yaradır. Həmçinin valideynlər uşaqların ehtiyaclarını, hisslərini və rifahını əsas götürərək qərarlar qəbul etməlidirlər.

Bəzi hallarda uşaqlar boşanma sonrası öz hissləri ilə təkbaşına mübarizə apara bilmirlər. Belə hallarda psixoloq və ya məsləhətçiyə müraciət etmək faydalı ola bilər. Psixoloji dəstək uşağın hisslərini idarə etməsinə, özünü ifadə etməsinə və özünə inamını bərpa etməsinə kömək edir. Valideynlər bu məsələdə tərəddüd etməməli və uşaqları lazımi məsləhət xidmətlərinə yönəltməlidirlər.

Boşanmış valideynlər uşaqları ilə münasibətləri gücləndirmək üçün onlarla daha çox vaxt keçirməlidirlər. Birlikdə müxtəlif fəaliyyətlər təşkil etmək, uşağın qiymətli olduğunu və sevildiyini hiss etdirmək üçün vacibdir. Bu, uşağın emosional vəziyyətinin yaxşılaşmasına və boşanmanın mənfi təsirlərinin azalmasına kömək edə bilər.

Uşaqlar boşanma ilə bağlı çoxlu suallar verə bilərlər. Bu suallara veriləcək cavablar onların yaşına uyğun və doğru olmalıdır. Valideynlər uşaqlara boşanmanın səbəblərini və nəticələrini izah etməli, lakin bunu onların psixoloji vəziyyətinə uyğun şəkildə etməlidirlər. Uşağın suallarını cavablandırarkən həqiqətləri təhrif etməmək və onu qorxutmaqdan çəkinmək vacibdir.

Boşanma uşaqların həyatında böyük dəyişikliklərə səbəb ola bilər və bu dövr onlar üçün çətin ola bilər. Buna görə uşaqların özlərini yaxşı hiss etmələri və stressdən qorunmaları üçün sağlam istirahət vaxtı keçirmələri vacibdir. Ailə üzvləri uşağa xüsusi diqqət ayırmalı, onun sosial fəaliyyətlərdə və əyləncəli tədbirlərdə iştirak etməsinə şərait yaratmalıdırlar.

Boşanmış ailələrdə uşaqlar bəzən bir valideynə daha yaxın ola bilirlər, lakin onların hər iki valideynlə də yaxşı münasibət qurması vacibdir. Valideynlər uşağın hər iki tərəflə əlaqə saxlamasına təşviq etməli, bu əlaqələrin balanslı və səmimi olmasına çalışmalıdırlar. Uşaqlar hər iki valideynin sevgisini hiss etməli, bu isə onların emosional sağlamlığı üçün mühüm rol oynayır.

Bu rubrika çərçivəvəsindəki məqalələr “PRİM – Psixososial Reabilitasiya və İnkişaf  Mərkəzi“nin maliyyə dəstəyi ilə çap olunur.

“PRİM” Psixososial Reabilitasiya və İnkişaf Mərkəzi

📞+994 50 207 80 04

📍Ünvan: Bakı ş. Zahid Xəlilov 48A, Elmlər m/st yaxınlığı