Çəki artımı və obezlik, son illərdə dünyada ən çox rast gəlinən sağlamlıq problemlərindən biridir. Lakin, bu məsələnin yalnız fiziki tərəfi deyil, həm də psixoloji aspektləri mövcuddur. İnsanların bədənləri, eləcə də zehinləri, çəki probleminin aradan qaldırılmasında mühüm rol oynayır. Çəki problemlərinin psixi yolla həlli, sadəcə fiziki məşqlərlə və dietlə bağlı deyil, insanın daxili aləminin, duyğusal vəziyyətinin və düşüncə tərzinin də dəyişdirilməsini tələb edir.

Çəki probleminin psixoloji yanaşması

Çəki ilə bağlı problemlər çox zaman insanların özünə inamını və öz qiymətini zəiflədir. Bəzi hallarda isə insanlar çəki artımını, daxili boşluqları doldurmaq, stressi azaltmaq və ya duyğusal rahatlıq əldə etmək üçün bir vasitə kimi istifadə edirlər. Belə bir münasibət, çox vaxt yalnız fiziki yox, həm də psixoloji çətinliklərə səbəb olur.

Çəki problemlərinin psixoloji səbəblərini anlamadan, yalnız fiziki məşqlərə və pəhrizə yönəlmək, əslində problemin kökünü həll etmir. Bu səbəbdən, çəki itirmə prosesinə yanaşarkən psixoloji müdaxilələrin də vacib olduğunu qeyd etmək lazımdır.

Sensor integrasiya və çəki problemləri

Sensor inteqrasiya, beynin müxtəlif duyğu orqanlarından gələn məlumatları uyğun şəkildə emal etməsi prosesidir. Çəki artımını təkcə yediyimiz qida ilə əlaqələndirmək doğru deyil. Beynimiz bədənimizin vəziyyətini, aclıq və toxluq hisslərini düzgün şəkildə idarə edə bilmədikdə, bu, özünü çəki artımında göstərir.

Sensor inteqrasiya pozuntuları olan şəxslər, bədənlərinin siqnallarını düzgün qiymətləndirə bilmədikləri üçün çox yemək və ya qeyri-sağlam yemək seçimləri edirlər. Bunu düzəltmək üçün sensor inteqrasiya məşqləri və praktikaları faydalıdır. Bu məşqlər, beynin müxtəlif duyğu orqanlarından gələn məlumatları düzgün şəkildə inteqrasiya etməyə kömək edir və nəticədə bədənin daha düzgün aclıq və toxluq hisslərini idarə etməsinə imkan tanıyır.

Psixoterapevtik yanaşmalar və çəki

Bəzi insanlarda çəki problemi, uşaqlıq dövründə yaşadıqları travmalar və emosional boşluqlarla əlaqəlidir. İnsanlar, hisslərini qida ilə gizlətmək və ya təşviş, depressiya kimi psixoloji problemləri aradan qaldırmaq məqsədilə çox yemək əvəzində bir mexanizm olaraq istifadə edə bilərlər. Bu halda, psixoterapiya və xüsusilə emosional yeməklə bağlı tədqiqatlar çox faydalıdır.

Terapevtik yanaşmalar arasında ən geniş yayılmışlardan biri, kognitiv davranış terapiyasını (KDT) göstərmək olar. KDT, insanın düşüncə tərzini və davranışlarını dəyişdirməyə yönəlmiş bir terapiya növüdür. KDT vasitəsilə, insanlar yemək seçimlərinə səbəb olan duyğusal vəziyyətləri tanıya bilər və bu vəziyyətlərlə daha sağlam şəkildə mübarizə aparmağı öyrənə bilərlər.

Çəki itirməyə psixoloji baxış

Çəki itirmək bir prosesdir və bu, yalnız fiziki yox, həm də zehni və emosional bir səy tələb edir. Çəki itirmək istəyən hər kəsin öz motivasiyasını düzgün təyin etməsi, daxili gücünü tapması və özünə qarşı şəfqətli olması çox önəmlidir. Həmçinin, dəyişikliklərə yavaş-yavaş başlamaq, özünü sıxmaqdan çəkinmək və nəticələrə real gözləntilərlə yanaşmaq vacibdir.

Bir çox insanın təcrübəsi göstərir ki, psixoloji dəstək, çəki itirmə yolunda ən azı fiziki məşqlər qədər vacibdir. Özünü sevərək və qəbul edərək çəki itirmək, həm də ruhsal sağlamlığın qorunmasına kömək edir.

Çəki problemləri ilə mübarizədə yalnız fiziki yanaşmalar kifayət etmir. Psixoloji dəstək, özünü anlama, duyğusal yeməklə mübarizə və sensor inteqrasiya məşqləri bu prosesin ayrılmaz hissələridir. Çəki itirmək bir həyat tərzi dəyişiklikləridir və bu dəyişikliklər yalnız bədənə deyil, zehni və emosional vəziyyətə də aiddir. Həyatımızda balanslı bir yanaşma ilə, həm fiziki, həm də psixoloji olaraq sağlamlıq əldə etmək mümkündür.

Gültəkin Səhhət

Psixoloq

Sensor inteqrasiya üzrə təlimçi

(Mütəxəssislə psixoloq_gultekinsehet adlı instagram hesabı üzərindən və həmçinin 055 224 25 90 mobil nömrəsi vasitəsiylə əlaqə saxlaya bilərsiniz.)