Cəmiyyət nə deyər? Düşünüb də yaşayırıq. Cəmiyyətimizdə xroniki hal alıb artıq, bu yanaşma. Camaat daim danışır, bizi ayıblayır və bizdə bunun üçün utanırıq.

Bəs niyə?

İşin həqiqəti budur ki, bizim dünya dediyimiz şey əslində cəmiyyət, mühit, sosial qrupdur. Hər bir cəmiyyətin öz normaları, qaydaları, inancları və həyat tərzi var. Biz insanlar, sosial varlıqlar, insanlara tabe  olmalıyıq, buna görə də cəmiyyətlə iç-içə olmalıyıq. Bu ehtiyacı ödəmək üçün zaman-zaman və bəlkə də çoxluq təşkil edərək başqalarını sevindirərək bir cəmiyyətə daxil ola biləcəyimizi düşünürük. Çünki insanlara mənfi duyğular yaşatsaq, onların bizdən uzaqlaşacağına dair qeyri-real inancın arxasınca getmiş oluruq.

Əslində bu camaat dediyimiz şey heç də həmişə pis bir şey deyil. Keçmişdə etdiyimiz səhvləri təkrarlamağımıza mane olur. Axı, camaat,  çərçivəyə malikdir ki, bu qaydalar cəmiyyətin ehtiyaclarına uyğun olaraq inkişaf edib.  Ancaq bu camaat nə deyər? qorxusu zehnimizi bulandırmağa və bizi sıxmağa başlayırsa, deməli burada bir problem var. Çünki bu qorxu yüksəldikdə özümüzü   etibarsız hiss edirik. Beləliklə, ya başqalarına uyğun yaşamağa başlayırıq, ya da insanlardan uzaqlaşırıq. Nəticədə biz özümüzə olan hörmətimizi itirir, sosial cəhətdən yadlaşır.

“Camaat nə deyər? Qorxum varmı?

Əgər etmək istəmədiyiniz şeyləri edirsinizsə və buna görə inciyirsinizsə, nə istədiyinizi bilmirsinizsə və ya bu barədə heç vaxt düşünməmisinizsə, həqiqətən inandığınızı ifadə etməkdən qorxursunuzsa/utanırsınızsa, insanlardan qaçırsan və ya sevmədiyin insanlarla vaxt keçirmək məcburiyyətindəsənsə, qərar verməkdə çətinlik çəkirsənsə,  “Camaat nə deyər? Düşünürsən, yəni bu qorxu səndə də var.

Bəs mən bu vəziyyətdən necə çıxa bilərəm?

1) Əvvəlcə özünüzü mərkəzə aparmalısınız. Buna nail olduqda, insanlar sizi onlara uyğun yaşadığınız üçün deyil, olduğunuz kimi qəbul edəcəklər. Bunun başqa bir üstünlüyü də odur ki, səhv etdiyiniz zaman öz seçiminizlə etdiyiniz səhv olduğu üçün vəziyyəti qəbul etməyiniz daha asan olacaq. Ancaq başqalarına uyğunlaşmaq üçün edəcəyiniz səhvi qəbul etmək o qədər də asan deyil. Çünki başqaları üçün səhv etdiyiniz zaman arzu edib peşman ola bilərsiniz, amma öz səhvləriniz sizə böyüməyi öyrədir. Bu, başqalarını bağışlamağınızı asanlaşdırır. Bəzən səhvləriniz başqaları tərəfindən səhv başa düşülə bilər. Səhv sizin şəxsi günahınızdırsa, xoş niyyətinizi ürəyinizdə hiss edə və daxili rahatlığı daha asan tapa bilərsiniz. Siz zehni olaraq daha rahat olacaqsınız və camaatın  nə deyəcəyi ilə bağlı narahat olmaqdansa, özünüzə diqqət yetirəcəksiniz.

2) Yaxşı tərəflərini bilən, güclü tərəflərini bilən, etibar edə biləcəyiniz insanlarla birlikdə olun. Dost qruplarında, sevildiyiniz və dəstəkləndiyiniz mühitlərdə olmağa üstünlük verin.

3) Bir davranışda narahatlığınız yenidən artarsa, ‘Ən pisi nə ola bilər?’ sualını özünüzə verin. Qorxduğunuz insanlarla danışın, onların fikirlərini öyrənin və öz istəklərinizə görə qiymətləndirin.

4) Özünüzlə daxili söhbətlər aparın. “Mən tam olaraq nə istəyirəm?” sualına cavab ver. Qərarlarınızı öz istəklərinizə uyğun verin.

5) Təəssüf ki, insanların ağzı torba deyil.  Beləliklə, sizin üçün nəyin vacib olduğunu öyrənin.

6) Bir şəxsiyyət olaraq “Mən kiməm? İstəklərim nələrdir?” özünüzü kəşf edin. Özünü düzgün kəşf etmiş insan üçün kənar fikirlərin əhəmiyyəti olmur və təsir altına düşmürlər.

 Zümrüd Haqverdiyeva