Düyü, Azərbaycan mətbəxinin ən vacib ərzaqlarından biridir və müxtəlif yeməklərin hazırlanmasında geniş şəkildə istifadə olunur. Düyü dən-dən bişirmək, onun dadının və teksturasının mükəmməl olmasını təmin etmək üçün xüsusi diqqət və qaydalara riayət etməyi tələb edir. Aşağıda, düyünün dən-dən bişirilməsi üçün izlənilməsi lazım olan əsas addımlar barədə ətraflı məlumat verilmişdir.

1) Düyünü seçmək

İlk növbədə, düyünün növü və keyfiyyəti bişirmə prosesində mühüm rol oynayır. Azərbaycanın ən çox istifadə olunan düyü növləri arasında uzun, nazik dənli “basmati”, “jasmati” və “şirin düyü” kimi növlər mövcuddur. Hər növün özünə uyğun bişirmə üsulu olsa da, ümumi qaydalar demək olar ki, eynidir.

2) Düyünü yumaq

Düyü bişirməzdən əvvəl, onu yaxşıca yumaq vacibdir. Düyü dənlərinin üzərindəki nişasta təbəqəsi bişirmə zamanı onun yapışmaması və dən-dən ayrılması üçün yuyulmalıdır. Düyünü su ilə yuyaraq, suda bir neçə dəfə qarışdırıb, sonra suyu dəyişmək lazımdır. Bu prosesi 3-4 dəfə təkrarlamaq, düyünün daha yaxşı bişməsini təmin edir.

3) Düyünü nəmli saxlamaq

Yumalanmış düyünü bir müddət suda nəmli saxlamaq, onun dən-dən bişməsini asanlaşdırır. Təxminən 30 dəqiqə boyunca düyünü suda qoymaq, hər dənin öz formasını qorumasına kömək edir. Bu müddət ərzində düyü yavaş-yavaş suyu sorur və bişirmə zamanı daha az suya ehtiyac olur.

4) Su miqdarını düzgün təyin etmək

Düyü bişirərkən su və düyü nisbətinə diqqət yetirmək çox vacibdir. Ən ümumi nisbət 1:1.5 və ya 1:2 olur. Yəni, hər 1 fincan düyü üçün 1.5-2 fincan su əlavə edilir. Ancaq bu nisbət, düyünün növünə və xüsusiyyətlərinə görə dəyişə bilər. Basmati düyüsü üçün, 1:1.5 nisbəti kifayətdir, şirin düyü üçün isə bəzən 1:2 daha yaxşı nəticə verə bilər.

5) Düyünü bişirmək

Bişirmə prosesi zamanı diqqət yetirilməsi lazım olan bir neçə mühüm məqam vardır:

Bişirmə müddəti: Düyü çox bişməməlidir, çünki bu, onun yumuşaq və yapışqan olmasına səbəb ola bilər. Düyü orta odada bişirildikdə, təxminən 15-20 dəqiqə ərzində hazır olur.

Qapağını bağlamaq: Düyü bişərkən qapağı açmamaq çox vacibdir. Bu, buxarın içəridə qalmasına və düyünün bərabər bişməsinə kömək edir.

Buxarlanma üsulu: Düyü bişdikdən sonra ocağı söndürüb, 10-15 dəqiqə qapağını açmadan buraxmaq lazımdır. Bu, düyünün buxarlanaraq tam olaraq yığılmasına və hər dənin ayrılmasına şərait yaradır.

6) Düyünü qarışdırmaq

Düyü bişdikdən sonra, çox diqqətli şəkildə çəngəl ilə qarışdırmaq lazımdır. Bu, düyü dənlərinin ayrılmasına kömək edəcəkdir. Çəngəl ilə qarışdırmaq, düyünün üzərindəki artıq suyu da aradan qaldırmağa kömək edir.

7) Düyü üzərinə yağ və baharatlar əlavə etmək

Bəzi insanlar düyünü bişirdikdən sonra üzərinə bir az kərə yağı və ya zeytun yağı əlavə edirlər. Bu, düyünün daha ləzzətli olmasına kömək edir və dən-dən ayrılmasına səbəb olur. Həmçinin, düyüyə azacıq duz və istəyə bağlı olaraq müxtəlif baharatlar (məsələn, zəfəran, keşniş və ya darçın) əlavə edilə bilər.

8) Düyünü xidmət etmək

Bişirilmiş düyü müxtəlif yeməklərlə, xüsusilə ət və tərəvəz yeməkləri ilə xidmət edilə bilər. Düyü yeməkləri arasında plov, pilaf və ya sadə düyü ilə hazırlanmış şorbalar yer alır.

Düyünü dən-dən bişirmək, sadə görünə bilər, amma düzgün üsul və diqqət tələb edir. Bu sadə addımları izləyərək, hər zaman mükəmməl düyü bişirmək mümkündür. Düyü, zəngin Azərbaycan mətbəxinin ayrılmaz bir hissəsi olaraq, hər yeməyin yanında əsas elementdən biri sayılır. Yalnız yaxşı düyü ilə hər yemək daha dadlı və xüsusi olur!

Hazırladı: Məsudə Sultan