Hər bir münasibət fərqlidir və bu fərqliliklər, zamanla qarşılaşılan çətinliklərə daha çox təsir göstərir. Bəzi evliliklər güclü olur, digərləri isə mübarizənin sonunda ayrılır. Müasir dövrdə cütlüklər, müxtəlif sosial və emosional təzyiqlər altında münasibətlərini davam etdirməyə çalışsalar da, bəzən bu çabalar yetərli olmur. Beləliklə, “Gencaile.az” saytının “Evlisən” rubrikasında evliliklərin sonlanmasına səbəb olan ən geniş yayılmış faktorları daha dərindən incələyək.
1) Aldatma
Güvənin pozulması, evliliyin ən ciddi problemlərindən biridir. Əgər bir tərəf digərini aldadırsa, bu, yalnız fiziki xəyanət deyil, həm də emosional xəyanətə səbəb olur. Çox vaxt, aldadılan tərəf heç vaxt eyni şəkildə evliliyə baxa bilmir. Güvən itirildikdən sonra münasibət bərpa olunmaya bilər. Aldatma həm də yalnız fiziki yaxınlıqla məhdudlaşmır, bəzi hallarda biri digərinə emosional olaraq yaxınlaşır, bu da eşitməkdən qaçınılan bir realdır. Bu səbəb, boşanma hallarının 20-40%-ni təşkil edir və çox vaxt həll olunmaz bir böhran yaradır.
2) Maliyyə uyğunsuzluğu
Pul məsələləri evliliklərdə əsas mübahisə mövzularından biridir. Gəlir fərqləri, borclar, pul xərcləmək haqqında fərqli yanaşmalar və ümumiyyətlə maliyyə idarəçiliyi evlilikdə ciddi stress yaradır. Maddi çətinliklər, xüsusən də ailənin maliyyə vəziyyəti ağırlaşdıqda, tərəflər arasında narazılığa və gərginliyə səbəb olur. Ailə üzvləri arasında “pul mənimdir, pul sənin” yanaşması əlaqəni zəiflədir. Cütlüklərin maliyyə vəziyyətini düzgün idarə etmələri, hər birinin fərdi gözləntilərini və maliyyə hədəflərini müəyyən etməsi çox vacibdir.
3) Ünsiyyət çatışmazlığı
Evliliklərdə ən çox rastlanan və ən çox nəzərdən qaçırılan problem ünsiyyətin çatışmazlığıdır. Tərəflər bir-birlərinə qarşı açıq və dürüst olmalı, duyğularını, istəklərini və ehtiyaclarını dilə gətirməlidir. Lakin, bu günümüzdə çox zaman bir tərəf digərini dinləmədən, yalnız öz fikirlərini ifadə etməyə çalışır. Uzun müddət davam edən bu tip bir vəziyyət zamanla kəskin narazılıq və emosional soyuqluq yaradır. İnsanlar bir-birlərinə qarşı rəftarlarını dəyişdikcə, münasibətlərin özü də dəyişir. Ünsiyyət çatışmazlığı həm də tərəflərin bir-birinin qayğısını və ehtiyaclarını anlamamasına gətirib çıxarır, bu da əlaqənin pisləşməsinə səbəb olur.
4) Daimi mübahisələr və həll olunmayan problemlər
Evlilikdə heç bir problem hər zaman dərhal həll olunmur. Bəzi məsələlər zamanla daha da böyüyür, çünki tərəflər bu məsələləri daha sonra həll etməyi seçirlər. Bu, xüsusilə uzun müddət davam edən və bir-birinə qarşı təkrar olunan mübahisələrdən ibarət olur. Evlilikdə həll edilməyən məsələlər bir növ “yığılan problemlər” kimi davranır və tərəfləri bir-birindən uzaqlaşdırır. Hər hansı bir anlaşmazlıq baş verdikdə, tərəflər bir-birlərinə qarşı daha sərt reaksiya verə bilər, bu da münasibətlərin qırılmasına gətirib çıxarır.
5) Fiziki dəyişikliklər və kilo artımı
Fiziki cazibə, münasibətlərin ilkin mərhələlərində çox mühüm rol oynayır. Ancaq zaman keçdikcə bədən dəyişiklikləri və fiziki cəhətdən cəlbediciliyin azalması bəzi cütlüklərdə narazılığa səbəb olur. Kilo artımı və bədən formasındakı dəyişikliklər cütlüklər arasında emosional gerilimlər yarada bilər. Bu dəyişikliklər yalnız bədənin fiziki cəhətləri ilə əlaqəli deyil, həm də özünə inamın itirilməsi və digər tərəfdaşın reaksiyaları ilə bağlıdır. Bəzən, bir tərəf digərinin fiziki dəyişikliklərinə və ya özünə qarşı diqqətsizliyinə qarşı etiraz göstərir.
6) Real olmayan gözləntilər
Gözləntilər, hər bir münasibətin təməl daşını təşkil edir. Lakin evliliklərdə çox zaman bir tərəf digərində reallaşdırılması mümkün olmayan gözləntilər yaradır. Misal üçün, bəziləri ideal bir tərəfdaşın bütün ehtiyaclarını yerinə yetirməsini gözləyir. Bu, reallıqla uyğun gəlmədikdə, tərəflər arasında xoşagəlməz münasibətlərə səbəb olur. Həddindən artıq və yerinə yetirilməyən tələblər, cütlüklərin bir-birini məyus etməsinə və nəticədə xəyal qırıqlığına səbəb olur.
7) Cinsi və emosional yaxınlığın azalması
Cinsi və emosional yaxınlıq, bir çox evliliyin əsas sütunlarından biridir. Cinsi əlaqənin və emosional bağlılığın azalması, zamanla evliliyin “dostluğa” çevrilməsinə səbəb ola bilər. Cütlüklər bir-birindən emosional olaraq uzaqlaşdıqca, yaxınlıq və romantizm yavaş-yavaş yox olur. Bu, tərəflər arasında dərin əlaqənin itirilməsinə və nəticədə boşanma qərarına səbəb ola bilər.
8) Bərabərlik problemi
Evlilikdə bərabərlik məsələsi də çox vaxt boşanmalara səbəb olan faktorlardan biridir. Tərəflərdən birinin digərinə nisbətən daha çox məsuliyyət daşıması, əlaqəyə gərginlik və narazılıq gətirir. Məsələn, bir tərəf evin işlərini, uşaqları və ya digər məsuliyyətləri daha çox üzərinə götürsə, digəri isə az bir yük daşıyarsa, bu, münaqişələrə səbəb ola bilər. Bu balanssızlıq, münasibətlərdə ədalətsizlik hissi yaradır.
9) Evliliyə hazır olmamaq
Bəzi gənc cütlüklər, evliliyi yalnız bir sosial təzyiq kimi qəbul edirlər və bu səbəbdən evlilik onları emosional olaraq hazır etmədən baş verir. Xüsusən də, gənc yaşda edilən evliliklərdə daha çox boşanma riski mövcuddur, çünki tərəflər hələ özlərini və həyat məqsədlərini tam olaraq kəşf etməmiş olurlar. Bu, əlaqələrə daxili qarışıqlıq gətirir və cütlüklər özlərini bir-birinə uyğunlaşmağa çalışarkən, münasibətlər zəifləyir.
10) Fiziki və psixoloji zorakılıq
Şiddət, bir evliliyin sona çatmasının ən ciddi səbəblərindən biridir. Fiziki və ya psixoloji zorakılıq münasibətləri tərs istiqamətə aparır. Belə evliliklərdə təzyiq, qorxu və hətta həyat təhlükəsi olur. Şiddət, həm fiziki zədələrə, həm də emosional travmalara səbəb olur. Zorakılıqla əlaqəli boşanma hallarının böyük əksəriyyəti hüquqi addımlar atılmadan əvvəl baş verir, çünki zərər çəkən tərəf çox vaxt qorxur və əlaqəni davam etdirməyə çalışır.
Hazırladı: UĞUR
