Əksər insanlar K vitamininin mövcudluğu haqqında heç eşitməyiblər. K vitamini A, C, E və B vitaminləri qədər populyar deyil, amma heç bilmirlər ki, vitamin K çox güclü bir qidadır. K vitamini olmadan orqanizmdəki ən vacib proseslər tamamlanmır, bir çox orqanlar öz funksiyasını lazımınca yerinə yetirə bilmir. Bəs, çoxumuzun eşitmədiyimiz K vitamini nə işə yarıyır? Vitamin K, 1929-cu ildə sterolların metabolizması üzərində aparılan təcrübələr zamanı təsadüfən aşkar edildi və dərhal qan laxtalanması ilə əlaqələndirildi. Bu zəruri vitamin çox qan itirməmək üçün qan laxtalanma prosesində görünən zəruri bir komponentdir. Laxtalanmağa kömək etmək K vitamininin ən çox bilinən bir funksiyasıdır. Bununla birlikdə, K vitamininin faydaları qan laxtalanmasından öndədir və bu vitaminlə sağlamlığınız üçün bir çox xroniki xəstəliklərlə mübarizə edir.
Tədqiqatçılar, K vitamininin ürək xəstəliyi, diabet, osteoporoz və xərçəng kimi müxtəlif xroniki xəstəliklərin riskini azalda biləcəyini söyləyir. Əslində, K vitamini ümumiyyətlə damar və toxuma qoruyucu rolunu oynayır.
Daha çox K vitamini istehlak edən insanlarda koronar arteriya xəstəliyi yaşamaq riski daha azdır.İnsulin həssaslığı artırır və nəzarətsiz qan şəkəri və ya diabet riskini azaldır.Vitamin K, sümüklərinizdə kalsium qorumasını qeyri-təbii sümük sıxlığının itirilməsinin qarşısını alan osteokalsin adlı bir Gla proteinini aktivləşdirir.
Vitamin K qaraciyər və prostat kimi bəzi xərçənglərdən qorunmağa kömək edə bilər.
Bədəndə səbəbsiz göyərmə və bəzən qanama K vitamini çatışmazlığının əlamətidir. Mütəxəssislər bildirirlər ki, K vitamininin çatışmazlığından qanda laxtalanma müddəti uzanır. Bədəndə kəsik və ya yara olmadığı halda səbəbsiz qanama, göyərmələr, dərialtına və əzələ daxilinə qan sızmalar baş verir.
Beyin, mədə-bağırsaq qanaxmaları, damaq və burunda qanaxma da K vitamini azlığının əlamətləridir. Bundan başqa, K vitanini çatışmazlığında ağız, ağız ətrafı və dırnaqlarda qabıqlanma, quruma, soyulma müşahidə olunur.
K vitamini ispanaq, qarğıdalı, pomidor, noxud, yaşıl lobya, kahı, kələm, baş soğan, şalğam kimi tərəvəzlərdə və yağlı toxumlarda, avokado, manqo, kivi, kök, armud, üzüm, alma, süd, süd məhsulları, ət və yumurtada olur. Xüsusilə yaşıl çayda sutkalıq norma K vitamini var.
Samirə Tağıyeva
