Avropa ölkələrində bütün dünyada olduğu kimi parkinq problemi ciddi həddə çatıb. Amma bu, heç də onun həll edilməz olmadığı demək deyil. Avropaya səfər edən hər kəs xatırlamalıdır ki, parkinq yerlərinin böyük əksəriyyəti ödənişlidir. Bu, təkcə çoxmərtəbəli parkinq yerləri üçün keçərli deyil, eyni zamanda küçələrdəki avtodayanacaqları da nəzərdə ttur. Ona görə də maşını saxlamazdan əvvəl qarşınızda hansı parkinq yerinin olduğuna xüsusi diqqət etməlisiniz. Avropadakı xüsusi nişanlar həmin parkinq yerinin ödənişli və ya ödənişsiz olması ilə bağlı məlumat verir. Əksər hallarda ödəniş parkomat və ya mobil vasitələrlə həyata keçirilir.
BÜTÜN PULLU DAYANACAQLAR İŞARƏLƏNİR
Fransada parkinq üçün ödənişi sıradan bir köşkdə də qəbul edə bilirlər. Avropada 30 dəqiqə üçün orta tarif 1 avrodur.
Ümumiyyətlə, Avropada bütün pullu dayanacaqların xüsusi olaraq işarələnməsi olmaya da bilər. Onlar xüsusi olaraq rəngli bir qeydlə də nəzəri çarpa bilir. Məsələn, İtaliyada, ağ markalar parkinqin pulsuz, mavi marka isə pullu olduğunu göstərir. Ancaq İtaliyanın fərqli bölgələrində durum fərqli də ola bilər. Məsələn, Florensiyada küçələrdəki ağ xətlər pulsuz parklanmanı göstərir, ancaq yalnız yerli sakinlər üçün. Bundan əlavə, bir çox şəhərdə pulsuz parklanma vaxtının məhdud ola biləcəyini da yaddan çıxarmaq lazım deyil. Ukraynada 15 dəqiqəlik pulsuz parklanma də məqbuldur. İtaliyadan fərqli olaraq, burda hesab ön şüşənin altındakı tabloya uzanan xüsusi bir diskdən istifadə edilir. Yanacaqdoldurma məntəqələrində bu diski 2-5 avroya ala bilərsiniz.
Dayanacaq yerlərinin rəng nişanlanması Yunanıstanda mövcuddur. Belə ki, Afinada yerli sakinlər üçün park mavi xətlərlə, turistlər üçün ağ, xüsusi hallar və peşə ehtiyacları üçün sarı rənglə işarələnib. Eyni zamanda, iş günlərində küçədəki dayanacaq 09: 00-dan 21: 00-a, şənbə günləri isə 09: 00-dan 16: 00-a qədər ödənilə bilər.
VYANADA MAŞINLARI GECƏ PULSUZ SAXLAMAQ OLUR, AMMA GÜNDÜZ YOX
Avstriyanın paytaxtı Vyanada bir çox küçələrin səkilərində maşınların gecə dayanmasına icazə verir, ancaq yalnız 19.00-dan 7.00-a qədər. Səhər saat 7-dən əvvəl maşını götürməyə vaxtınız yoxdursa, onda cərimə meydançasında avtomobilin cərimə və evakuasiya ilə üzləşəcəksiniz. Buna görə, Vyana üçün ən yaxşı seçim qaldığınız oteldə dayanacaqdır. Otelin dayanacağı yoxdursa, qəbulda qısamüddətli dayanacaq üçün parklanma bileti istəyə bilərsiniz. Vyanada da çoxmərtəbəli park qarajları var Park & Ride – burada avtomobili güzəştli qiymətə tərk edə bilərsiniz – gündə 3.40 avro.
Avropa miqyasında parkinqlə bağlı ən çətin vəziyyət Fransadadır. Hətta kiçik şəhərlərdə də mərkəzdə dayanacaq tapmaq çox çətindir. Və Lion kimi böyük şəhərlərdə dayanacaq tapmağa cəhd göstərmək də doğru deyil. Belə ki, bu şəhərdə dərhal qapalı park yeri axtarmaq və avtomobili ora qoymaq daha yaxşıdır.
Maşınla Parisə getməyi planlaşdıranlar əvvəlcədən Parkings de Paris veb saytında sifariş verirlər. Burada sürücülər özləri üçün ən yaxşı variantı seçə bilirlər. 2016-cı ilin iyul ayından etibarən Parisdə bir norma qüvvəyə minib. Ona əsasən iş günlərində səhər 8-dən səhər 8-dək, 1997-ci ilə qədər buraxılmış nəqliyyat vasitələri və 2000-ci ilədək motosikllər şəhər mərkəzinə girmək qadağandır.
Maraqlıdır, Avropada parklanma qaydalarını pozduğuna görə həqiqətən böyük cərimələr varmı? AB ölkələrində səhv və ya 15 dəqiqədən çox dayanan parklama cəzası ortalama 40 avrodur. Ən sərt sanksiyalar Yunanıstandadır. Bununla yanaşı, oradakı cərimə 80 avroya çatır, buna görə polis yenə də 10 gün ərzində hüquqlarını, qeydiyyat şəhadətnaməsi və nömrə nişan nömrəsini geri götürə bilər. Əlil sürücülər üçün nəzərdə tutulmuş yerlərdə park etdikləri üçün sənədlərin məcburi geri alınması ilə 150 avro cərimə olunurlar.
Bundan əlavə, Avropada bir avtoxuliqanın avtomobili təkərlə bağlana bilər (Kiyevdə bloklanmanı tətbiq etməyə çalışdılar, amma sonra onu qanunsuz hesab edərək ləğv etdilər). Sürücü cərimənin ödənilməsi üçün bir qəbz təqdim etdikdən sonra avtomobil açılır. Gün ərzində qəbz təqdim edilmirsə, avtomobil cərimə meydançasına gedəcək. Və yalnız cəriməni deyil, həm də evakuasiya xərcini ödədikdən sonra maşını almaq mümkündür. Bu da ev sahibi ölkədən asılı olaraq 300-700 avro məbləğindədir.
ONLAR İSƏ ƏN BAHALI DAYANACAQLARDIR
Dünyanın ən bahalı dayanacaqlarının digər siyahısında isə müəyyən qədər fərqlər var. Bu siyahıdan isə məlum olur ki, lider London şəhəridir. Bu şəhərdə bir maşının bir aylıq parkinq xərci 1000 dollar təşkil edir. İkinci yerdə Uest-End dayanır. Orada da ingilislər aylıq parkinq xidməti üçün 956 dollar ödəyirlər. 3-cü yeri Amsterdam paylaşır – aylıq 805 dollar. 4-cü yerdə Honkonqdur – aylıq 745 dollar. 5-ci yerdə Sidney dayanır – aylıq 657 dollar.
Osloda gündəlik parkinq qiyməti 90 dollardır
Manxettendə parkinqin bir saatı 1 dollardan 3 dollara qədərdir. Parkinq yerlərindəki avtomatlar hər zaman qəpik pulları qəbul edir, hətta kreditlə və ya aylıq kartlarla da ödəmək mümkündür. Nyu York polisi ildə qüsurlu parkinqə görə 10 milyon dollar cərimə yazır.
Tokioda aylıq parkinq xidmətinin məbləği 744 dollar təşkil edir. Rayonundan asılı olaraq məbləğlər 300-500 dollar arasında “vurnuxur”.
Dehlidə günlük parkinq qiyməti 1.5 dollardır. Ən bahalı parkinq qiymətləri Avstraliya və Cənubi Avropadadır. Osloda gündəlik parkinq qiyməti 90 dollar təşkil edir. Bununla yanaşı, quru rəqəmlər real mənzərəni təsvir etməyə imkan vermir. Dayanacaqların müxtəlif şərtləri, bonuslar burada mühüm rol oynayır. Avropanın bir çox ölkələrində maşını uzun müddət saxlamaq olmaz. Tutaq ki, Venada cəmi 2 saat maşını saxlamaq mümkündür ki, bu da saatı 1 avro deməkdir. Brüsseldə isə maşını 2 saatdan 3 saata qədər saxlamaq mümkündür. Bu, 2-3.50 avro təşkil edir.
Parisdə pulsuz dayanacaq tapmaq qəliz məsələdir. Amma avqust ayında bütün yeraltı dayanacaqlar sürücülərdən pul almır. Başqa vaxt isə səhər saat 9-dan axşam 7-yə qədər bütün dayanacaqlar pullu sayılır. Parkinq qiyməti isə saatı 1.20-dən 3.60 avrodur. Amma Parisdə ən qəliz məsələ dayanacaq pulunun ödənmə formasıdır. Burada parkinq pulunu nə nəğd, nə bank kartları ilə ödəmək mümkündür. Bunun üçün xüsusi parkinq kartı olan “Paris Carte” almaq lazımdır. Onu bütün köşklərdən tapmaq mümkündür. Qiyməti isə 15 avrodan 40 avroya qədərdir. Kartın qiyməti isə günlərin sayından asılıdır.
Almaniyanın paytaxtında dayanacaqlar ancaq mərkəzdə ödənişlidir. 1 saatlıq qiymətlər isə 1 avro ilə 5 avro arasında “oynayır”. Reyxstaqa nə qədər yaxınsansa, parkinq qiymətləri də o qədər bahadır. Pulsuz dayanacaq xidməti isə əksər hotel və əyləncə mərkəzlərində var.
Londonda pulsuz dayanacaq məsələsi rayonlara müvafiq olaraq müəyyənləşib. Məsələn, Sitidə axşam saat 19.00-dan səhər saat 8.00-ə qədər parkinq xidməti pulsuzdur. Şənbə günü saat 11.00-dən bazar ertəsi saat 8.00-ə qədər də maşın sahibləri “kefə baxır”, çünki dayanacaq üçün pul ödəmirlər.
