Bugün dünyada və ölkəmizdə təhsil məsələsi, xüsusən də gənclərin gələcəkdə seçəcəkləri ixtisaslar mövzusunda geniş müzakirə olunur. Təhsil, insanın həyatında mühüm bir mərhələdir və gələcək karyerasının əsasını qoyur. Lakin bəzən tələbələr yalnız diplom almaq xatirinə, heç də maraq göstərmədikləri və ya gələcəkdə onlara heç bir fayda verməyəcək sahələrdə təhsil alırlar. Belə bir yanaşma, heç də hər zaman faydalı olmur. Bu məqalədə, diplom xətrinə perspektivsiz ixtisas oxumaq ilə lazımlı və gələcəkdə uğur qazandıracaq peşəyə yiyələnmək arasındakı fərqləri müzakirə edəcəyik.
Diplom xətrinə perspektivsiz ixtisas oxumağın təhlükələri
Diplom almaq istəyilə, maraqsız bir ixtisası seçmək, gənclərin gələcəyini ciddi şəkildə təhlükə altına ata bilər. Bir çox gənc, yalnız ailə təzyiqi, cəmiyyətin müəyyən gözləntiləri və ya sadəcə “diplom almaq” fikri ilə bir sahəyə yönəlir. Lakin, bu yanaşma uzunmüddətli baxışda bir çox mənfi nəticələrə səbəb ola bilər:
İş bazarına uyğunluq çatışmazlığı: Perspektivsiz bir sahəyə yiyələnən tələbələr, iş bazarında iş tapmaqda çətinlik çəkirlər. Çünki bir çox iş yerləri, yalnız peşəkar bacarıqlara deyil, eyni zamanda sahəyə maraq və motivasiyaya da ehtiyac duyur. Əgər bir insan seçdiyi ixtisasa qarşı həvəsli deyil və bu sahədə işləmək istəmirsə, iş tapmaq daha çətin ola bilər.
İş məmnuniyyəti və motivasiya çatışmazlığı: İnsanlar sevmədikləri bir işdə uzun müddət işləyə bilməzlər. Hətta iş tapılsa belə, motivasiya itir və işə qarşı maraq azalır. Bu da nəticədə psixoloji problemlərə, depressiyaya və işdən məmnuniyyətsizliyə səbəb ola bilər.
Yüksək təhsil və investisiya itkisi: Təhsil müddəti boyunca ödənilən vəsait və zamanın, heç də lazımlı sahəyə yönəlmədikdə mənasız bir sərmayəyə çevrilməsi ehtimalı var. Gələcəkdə o sahədə işləməmək, çox vaxt və pul itkisidir.
Lazımlı peşəyə yiyələnməyin faydaları
Gələcəyin uğurlu bir peşə sahibi olmaq istəyən bir şəxs üçün, maraq və bacarıq nəzərə alınmalıdır. Lazımlı və perspektivli bir sahə seçmək, həm şəxsi inkişafı, həm də sosial və iqtisadi baxımdan üstünlük təmin edir. Belə peşələrə yiyələnmək aşağıdakı üstünlükləri gətirir:
Karyera imkanı və inkişaf: Lazımlı sahəyə yiyələnən bir şəxs, iş bazarında daha çox şans qazanır. Çünki bu sahələr adətən böyük tələbat olan və inkişaf edən sahələrdir. Gənclər, öz maraqlarına uyğun ixtisas seçərək, iş bazarında daha rahat yer tuturlar və karyeralarında daha sürətli irəliləyirlər.
İşdə məmnuniyyət və motivasiya: İnsan sevdiyi bir işdə daha yüksək məhsuldarlıq göstərə bilər. Həmçinin, maraq göstərdiyiniz bir sahədə çalışmaq, gündəlik işləri daha asan və əyləncəli hala gətirir. Uğurlu bir karyera üçün motivasiya və işə bağlılıq vacib amillərdir.
Yüksək əmək haqqı və sosial təminat: Lazımlı sahələrdə işləyən insanların maaşları daha yüksək olur. Eyni zamanda bu sahələr, daha çox sosial təminat və şərait təklif edir. Gələcəkdə ailə qurmaq, maliyyə sabitliyi və şəxsi inkişaf baxımından bu sahələr çox əlverişlidir.
Müasir dünyada lazımlı peşə seçiminin əhəmiyyəti
Bugün dünyada və ölkəmizdə bazar iqtisadiyyatı, texnologiyanın sürətlə inkişafı və qlobal dəyişikliklər nəticəsində peşə seçimi daha vacib hala gəlmişdir. Həmçinin, təhsil müddətində təcrübə qazanmaq, praktik bacarıqlar əldə etmək də çox əhəmiyyətlidir. Çünki bu, gələcəkdə iş tapmaqda üstünlük təmin edəcək və özünü inkişaf etdirmək üçün geniş imkanlar yaradacaqdır.
İxtisas seçərkən yalnız ailə təzyiqi, cəmiyyətin tələbləri və ya başqa amillər nəzərə alınmamalıdır. Ən əsası, şəxsi maraq və bacarıq ön planda olmalıdır. Hər kəsin öz maraqlarına uyğun peşə seçməsi, həm şəxsi həyatında, həm də iş həyatında uğur qazanmasına imkan verəcəkdir.
Hazırladı: MƏTİN
