Qış fəslində mədə-bağırsaq xəstəliklərinin artması bir neçə faktordan asılıdır və bu artımın bir çox səbəbi mövcuddur. Qışda temperaturun düşməsi, hava şəraitinin dəyişməsi, immun sisteminin zəifləməsi və bəzi həyat tərzi vərdişləri bu xəstəliklərin yayılmasında mühüm rol oynayır…

Temperatur dəyişiklikləri və bədən qorunması

Qış mövsümündə temperaturun kəskin şəkildə azalması bədənin istilik balansını qorumağa çalışması ilə nəticələnir. Bununla yanaşı, soyuq hava mədə-bağırsaq sisteminin işini təsir edir. Soyuq hava orqanizmin qan dövranını dəyişdirərək, həzm sisteminin fəaliyyətini zəiflədə bilər. Mədə-bağırsaq sisteminin pozulması, qidaların daha çətin həzm olunmasına səbəb ola bilər və bu da müxtəlif xəstəliklərin, o cümlədən qastrit, mədə yaraları və bağırsaq infeksiyalarının yaranmasına yol aça bilər.

İmmun sstemi və viruslar

Qış aylarında insan orqanizminin immuniteti zəifləyir, çünki günəş işığının azlığı, vitamin D səviyyəsinin aşağı düşməsi və daha az fiziki aktivlik immune sistemin gücünü azaldır. Zəif immun sisteminə sahib olmaq müxtəlif infeksiyaların, xüsusilə virusların yayılmasına şərait yaradır. Viruslar, xüsusilə mədə-bağırsaq infeksiyaları, qışda daha tez-tez görülür və bu da mədə-bağırsaq xəstəliklərinin artmasına səbəb olur.

Pəhriz vərdişləri

Qışda insanlar daha çox ağır, yağlı və kalorili qidalar qəbul etməyə meyllidirlər. Bu cür qidalar mədə-bağırsaq sisteminə yük gətirir və həzm prosesini çətinləşdirir. Yağlı yeməklər mədə sıxılmalarına, qaz problemlərinə və həzm pozğunluqlarına səbəb ola bilər. Eyni zamanda, isti içkilər və qızdırılmış qidalar mədə və bağırsaqlarda daha çox irritasiya yarada bilər.

Fiziki aktivliyin azalması

Qış aylarında insanların fiziki aktivliyi azalır. Havanın soyuq olması və qaranlıq günlər insanların açıq havada idman etmələrinə mane olur. Fiziki aktivliyin azalması isə bağırsaq hərəkətlərinin yavaşlamasına, qəbizlik problemlərinin yaranmasına və ümumi həzm sisteminin zəifləməsinə yol açır.

Hava keyfiyyəti və qapalı məkanlar

Qışda qapalı məkanlarda daha çox vaxt keçirildiyi üçün havalandırma zəifləmiş olur. Bu da, xüsusilə qapalı yerlərdə yaşayan insanlarda bakteriya və virusların yayılmasına səbəb olur. Mədə-bağırsaq infeksiyaları, bakterial və viral yoluxmalar nəticəsində qışda daha çox görülə bilər. Bəzi bakteriyalar soyuq havada daha uzun müddət yaşaya bilər, buna görə də infeksiyanın yayıldığı mühitlərdə qış fəslində daha tez-tez xəstəliklər ortaya çıxır.

Stress və psixoloji faktorlar

Qış aylarında günəş işığının az olması və hava şəraitinin dəyişməsi, insanın psixoloji vəziyyətini də təsir edir. Depressiya, stress və ümumi narahatlıq mədə-bağırsaq sistemini mənfi şəkildə təsir edə bilər. Mədə turşusunun artması, qıcqırma, reflüks kimi problemlər stresin və psixoloji vəziyyətin nəticəsi olaraq qışda daha da şiddətlənə bilər.

Nərminə Abbasova

MayoMed Medikal Fizioterapiya və Reabilitasiya Mərkəzinin təsisçisi və baş həkimi, terapevt, ailə həkimi