Rəqəmsal təhsil və texnologiya, müasir dövrdə təhsilin əsas yönlərini müəyyən edən iki mühüm komponentdir. Bu iki sahənin inteqrasiyası təhsil sistemini köklü şəkildə dəyişdirir, yeni imkanlar yaradır və qarşıya çıxan çağırışları idarə etməyə kömək edir. Bu məqalədə rəqəmsal təhsil və texnologiyanın təhsilin gələcəyindəki rolunu, üstünlüklərini və çətinliklərini araşdıracağıq.

1) Rəqəmsal təhsil nədir?

Rəqəmsal təhsil, texnologiyaların tədris və öyrənmə prosesinə inteqrasiyasını ifadə edir. Bu sahə, onlayn kurslar, virtual siniflər, rəqəmsal dərsliklər, e-öyrənmə platformaları və digər texnoloji vasitələrlə təhsilin inkişafını nəzərdə tutur. Rəqəmsal təhsil, tələbələrə və müəllimlərə müxtəlif öyrənmə alətləri və resursları təqdim edir, bu da təhsilin daha fərdiləşdirilmiş və interaktiv olmasına imkan tanıyır.

2) Texnologiyanın təhsilə təsiri

A) Resurslara əlçatanlıq:

Texnologiyalar vasitəsilə təhsil resurslarına, o cümlədən dərsliklərə, məqalələrə və video dərslərə dünyanın istənilən nöqtəsindən daxil olmaq mümkündür. Bu, təhsil imkanlarının daha geniş və inkluziv olmasına kömək edir.

 B) İnteraktiv öyrənmə:

Rəqəmsal vasitələr, məsələn, simulyasiyalar, oyunlar və virtual reallıq, öyrənmə prosesini daha maraqlı və interaktiv edir. Bu, tələbələrin mövzulara olan marağını artırır və onların öyrənmə prosesinə daha çox iştirak etmələrinə şərait yaradır.

C) Fərdiləşdirilmiş təhsil:

İnternet əsaslı öyrənmə platformaları, fərdiləşdirilmiş öyrənmə təcrübəsi təqdim edir. Məsələn, təhsil proqramları tələbələrin bacarıq və ehtiyaclarına uyğun olaraq tənzimlənə bilər. Bu, hər bir tələbənin öz sürətində öyrənməyə imkan verir.

 D) Əməkdaşlıq və şəbəkələşmə:

Onlayn platformalar tələbələrə və müəllimlərə dünyanın müxtəlif yerlərindən əməkdaşlıq etməyə imkan tanıyır. Bu, qlobal perspektivlərin və müxtəlif yanaşmaların öyrənilməsini təşviq edir.

 3) Çətinliklər və çağırışlar

A) Texnoloji bərabərsizlik:

Təhsil texnologiyalarına girişdə bərabərsizlik, xüsusilə də inkişaf etməkdə olan bölgələrdə, ciddi problemlərə yol açır. Bəzi tələbələr müasir texnologiyalardan istifadə edə bilmir, bu da təhsil bərabərsizliyini artırır.

 B) Məlumat təhlükəsizliyi:

Rəqəmsal təhsil mühitində məlumatların təhlükəsizliyi və gizliliyi ilə bağlı narahatlıqlar mövcuddur. Şəxsi məlumatların qorunması və təhlükəsizlik tədbirlərinin gücləndirilməsi vacibdir.

C) İnteraktivlik və sosial təcrübə:

Təhsil texnologiyaları tələbələrə virtual öyrənmə mühiti təmin etsə də, ənənəvi sinif otaqlarında əldə edilən sosial təcrübəni tam əvəz edə bilmir. Üz-üzə təmas, sosial bacarıqların inkişafı üçün önəmlidir.

4) Gələcək perspektivlər

Gələcəkdə rəqəmsal təhsilin daha da inkişaf edəcəyi və innovativ texnologiyaların təhsilin müxtəlif aspektlərini əhatə edəcəyi gözlənilir. Süni intellekt, artırılmış reallıq (AR) və virtual reallıq (VR) kimi texnologiyalar, təhsil sahəsində daha əhatəli və immersiv təcrübələr təqdim edə bilər. Eyni zamanda, müəllimlərin və tələbələrin texnoloji biliklərini artırmaq, təhsilin keyfiyyətini yüksəltmək üçün vacibdir.

Nəticə

Rəqəmsal təhsil və texnologiya, müasir təhsil sistemlərinin tərkib hissəsi olaraq, təhsilin daha geniş, interaktiv və fərdiləşdirilmiş olmasına imkan tanıyır. Bununla yanaşı, texnologiyanın tətbiqi ilə bağlı bəzi çətinliklər də mövcuddur ki, bunlar həll edilməli və təhsil sisteminin inkişafı üçün davamlı olaraq üzərində işlənilməlidir. Texnologiyanın təhsilə təsirini maksimum dərəcədə faydalı etmək üçün, təhsil mühitində texnologiyanın inteqrasiyası ilə bağlı balanslı yanaşmaların tətbiqi vacibdir.

Məlihə Əsədova

Bakı Slavyan Universitetinin doktorantı və müəllimi