Son zamanlar psixologiya sahəsində özünü “mütəxəssis” kimi təqdim edən, lakin əslində bu sahədə heç bir təhsili və təcrübəsi olmayan şəxslərə tez-tez rast gəlinir. Bu şəxslərə saxta psixoloqlar deyilir. Onlar insanlara kömək etməyi vəd edir, lakin nəticədə yanlış yönləndirmə edərək daha çox zərər verirlər. Bəs, belə insanları necə tanıya bilərik?
Saxta psixoloqun ilk əlamətləri
Birinci növbədə, mütəxəssisin təhsilinə diqqət yetirin. Həqiqi psixoloqlar universitetdə bu sahə üzrə təhsil alırlar və əllərində diplomları olur. Saxta psixoloqlar isə ya heç bir təhsilə malik olmur, ya da tanınmamış və şübhəli kurslardan sertifikat alaraq özlərini mütəxəssis kimi təqdim edirlər.
Digər bir göstərici isə onların həddindən artıq böyük vədləridir. Əgər kimsə sizə qısa zamanda bütün problemlərinizin həll olunacağını vəd edirsə, bu adətən saxtakarlıq əlamətidir. Psixologiya elmi tədricən irəliləyən bir prosesdir və bir neçə seansla möcüzə gözləmək mümkün deyil.
Saxta psixoloqlar necə çalışır?
Saxta psixoloqlar adətən qeyri-peşəkar yerlərdə fəaliyyət göstərirlər. Məsələn, evdə, kafe kimi ictimai yerlərdə görüş təyin edirlər. Çox vaxt ofisləri olmur və ya ofisləri qeyri-peşəkar görünür. Bundan başqa, onlar işlərini daha çox sosial mediada reklam edirlər.
Belə insanlar özlərini daha inandırıcı göstərmək üçün mürəkkəb terminlərdən istifadə edə bilərlər. Bu, insanlarda “bu mütəxəssisdir” təsiri yaratmaq üçündür. Əgər psixoloqun dediklərini başa düşmürsünüz və o, izah etməyə hazır deyil, demək, problem var.
Onlardan necə qorunmaq olar?
1) Təhsil və sertifikatları yoxlayın: Əgər kiminsə psixoloq olduğunu deyirsə, onun diplomlarını və təhsil aldığı müəssisəni yoxlayın. Bu məlumatları açıq şəkildə paylaşmaqdan çəkinən birindən uzaq durun.
2) Zəmanətlərə inanmayın: Həqiqi psixoloqlar heç vaxt tam və sürətli həllər vəd etmirlər. Psixoloji dəstək fərdidir və hər bir proses zaman alır.
3) Peşəkar davranışa diqqət edin: Həqiqi psixoloqlar etik qaydalara riayət edir. Onlar sizin şəxsi məlumatlarınızı qoruyur və ticarət məqsədilə məhsul və ya dərman satmağa çalışmırlar.
4) Təcrübələrini soruşun: Psixoloqun hansı sahədə işlədiyini, hansı problemlərlə məşğul olduğunu soruşmaqdan çəkinməyin. Həqiqi mütəxəssis bu suallara aydın cavab verəcək.
Nəticə
Saxta psixoloqların əsas məqsədi maddi qazancdır və onların yanlış məsləhətləri çox vaxt insanlara ciddi zərər verir. Özünüzü qorumaq üçün diqqətli olun, araşdırma aparın və yalnız etibarlı mütəxəssislərə müraciət edin. Unutmayın, psixologiya ciddi bir elmdir və bu sahədə peşəkar dəstək almaq üçün təcrübəli və savadlı mütəxəssislərə müraciət etmək vacibdir.
Bu sadə yanaşmalar sizi saxta psixoloqlardan qorumağa kömək edəcək. Özünüzə və psixoloji sağlamlığınıza dəyər verin!
Psixoloq Aydan Məmmədova