Dünya müasirləşsə də, hər bir mədəni insanın həyatında çoxlu qadağalar var. Təbii ki, bizim hamımızın qanunla müəyyən edilmiş hədlər daxilində də olsa, öz istəyimizə uyğun yaşamaq haqqı var. Bəs şəxsi xoşbəxtlik fikrinizə şəhər küçələrində tankla gəzmək, həmişə narkotik vasitə təsiri altında və ya çılpaq avtomobil sürmək daxildirsə nə etməli? Belə vəziyyətlərdə öz zövqünüzə uyğun yaşamaq üçün azadlığın o qədər də tam olmadığı ortaya çıxır. Xoşbəxtlikdən dünyadakı 196 ölkənin hər birinin öz dəyərləri və qanunları var. Aşağıda çox qəribə qaydaları olan ölkələrlə tanış ola bilərsiniz:
Nudist çimərlikləri
İspaniya bütün dünyada tanınır. Lakin əksər insanlar bilmir ki, İspaniyada çılpaq halda günəş vannası qəbul etmək üçün nudist çimərliyinə getmək lazım deyil. Bu ölkədə istədiyiniz yerdə tamamilə çılpaq çimə bilərsiniz. Hətta istənilən ictimai yerdə. 1978-ci ildən bəri İspaniya konstitusiyası istədiyi hər hansı paltarda gəzmək azadlığını ayrılmaz bir insan hüququ olaraq elan etdi. O vaxtdan bəri dövlətin əsas qanununun dəyişdirilməsinə dəfələrlə cəhdlər edilsə də hələ ki, uğurlu alınmayıb.
Portuqaliyada narkotik saxlamaq olar
Düzdür, narkotik satışı hələ də qanunla cəzalandırılır. Ancaq sırf müəyyən miqdarda narkotik maddə gizlətdiyiniz üçün həbsxanaya düşməyəcəksiniz – istər marixuana, istərsə də kokain. Deyəsən, Portuqaliya yanaşması işə yarayır. Əvvəllər bu ölkədə narkomaniya böyük problem idi: hər yüz insan heroin kimi ağır narkotiklərdən istifadə edirdi. Narkotiklərin dekriminallaşdırılmasından sonra 4 il ərzində həddindən artıq dozadan ölənlərin sayı 90% azaldı və QİÇS xəstəliyi nisbətləri də kəskin şəkildə aşağı düşdü.
Avtomobilə alovdan qoruma qurğusu quraşdırmaq
Cənubi Afrikada qanuni olaraq “blaster” adlı xüsusi cihaz ala bilərsiniz. Bu, uzunluğu 20 metrə qədər olan, xüsusi olaraq avtomobilə quraşdırmaq üçün nəzərdə tutulmuş alov qurğusudur. Atəş zamanı o, maşının yanlarına iki alov jetini atır. Eyni zamanda, avtomobilin üzlüyünə heç bir ziyan dəymir. Bir vaxtlar Cənubi Afrikada ildə 13000-ə qədər avtomobil oğurlanırdı. Buna görə də hökumət öz vətəndaşlarına avtomobil sahibini avtomobilindən çıxarmağa çalışan hər kəsi öldürmək hüququ verdi. Blasterin ixtiraçısı israr edir ki, onun qurğusu təcavüzkarın həyatına son qoymur, sadəcə onu kor edir. “Blaster” 1998-ci ildə satışa çıxarıldı, lakin satışı zəif oldu.
İtlə evlənmək
Hindistanda sevdiyiniz heyvanı həyat yoldaşınız kimi götürə bilərsiniz. Mütləq it olmalı deyil. Yeni Dehlidən olan bir kişi dördayaqlı “insan dostu” ilə evlənməsinin səbəbini izah etdi. O, yeniyetmə ikən bir dəfə iki iti asmışdı. Sonradan o, ağır xəstələndi. Adam əmin idi ki, onun xəstəliyi uşaqlıq amansızlığının cəzasıdır. O, yerli astroloqdan kömək istədi və astroloq lənətdən qurtulmağın yalnız bir yolu olduğunu söylədi: itlə evlənməli idi. Kişinin ailəsi razılaşdı. Hətta ona ən yaxşı “quyruqlu gəlini” tapmaqda kömək etdilər. Möhtəşəm toyda əsl ziyafət verildi. İnsanla itin əbədi birliyi qeyd olundu.
Sənət əsəri oğurlamaq
Hollandiyada qiymətsiz sənət şedevrini oğurlasanız, onu qara bazarda ucuz satmağa tələsməməlisiniz. Siz sadəcə səbirli olmalısınız və oğurlanmış xəzinə qanuni olaraq sizin olacaq. 20 ildən sonra sənət əsəri artıq oğurlanmış sayılmayacaq, hazırda onun sahibi olan şəxsə məxsus olmağa başlayacaq. Əgər ictimai muzeyi qarət etsəniz və ya mədəni irs obyekti sayılan rəsm əsərini oğurlasanız, bu bir az daha mürəkkəbdir. Belə eksponatlar üçün gözləmə müddəti 30 ilə qədər artır. Beləliklə, bir Rembrandt əsərini bir neçə onillikdə çardaqda gizlədə bilsəniz, nəticədə qanuni olaraq sizin olacaq.
Həkim nəzarəti altında heroin
Kanadanın Vankuver şəhərinin mərkəzində “InSite” adlı dövlət idarəsi var. Bu binada narkomanlar qanuni olaraq növbəti dozanı özlərinə inyeksiya edə bilərlər. Üstəlik, tibb işçilərinin nəzarəti altında. Onlar özləri ilə narkotik gətirirlər və həbs olunmaqdan qorxmurlar. “InSite”ın daxilində 12 enjeksiyon kabinəsi var. Hər birində steril şpris və təmiz iynə var. Lazım gələrsə, tibb işçiləri damar tapmağa kömək edəcəkdir. Əsasən, işçilər ziyarətçinin həddindən artıq dozadan ölməməsini təmin etmək üçün nəzarət edirlər. Bəzi narkomanlar gündə 2-3 dəfə bura gəlirlər. “InSite” proqramı 20 il əvvəl işə salınıb. O günlərdə Vankuverdə QİÇS xəstəliyinə yoluxma yüksək dərəcədə artmışdı. İndi vəziyyət yaxşılaşıb.
Böyrəyini satmaq
İranda insan böyrəklərinin ticarətinə icazə verilib. Böyrəyini satmaq istəyən insanlar hətta küçələrdə reklam da asırlar. Adətən belə reklamlarda qan qrupunu və telefon nömrəsini göstərirlər. Amma bəziləri reklama daha yaradıcı yanaşır. Məsələn, parlaq, göz oxşayan rənglərdən istifadə edirlər. Digərləri böyrəklərinin yaxşı vəziyyətdə olduğunu göstərən test nəticələri təqdim edir. Orqan alveri təbii ki, çox mübahisəli məsələdir. Ancaq bəziləri bunun İranın səhiyyə sistemi üçün möcüzələr yaratdığına inanır. Məsələn, böyrəklər üçün qanuni bazarın açılması ilə transplantasiyaya ehtiyacı olanlar artıq donor üçün illərlə gözləməli olmurlar.
Milliyyətinizi göstərin…
Əksər ölkələrdə siz hələ də digər insanları əjdaha olduğunuzu düşünməyə məcbur edə bilməyəcəksiniz. Rusiyadan başqa. Qanunlara görə, dünyada belə bir şey olmasa belə, Rusiyada özünüzü istənilən millətə aid edə bilərsiniz. Gənclər çox vaxt elfləri və ya cırtdanları etnik mənsubiyyətləri kimi göstərir, yaşlı insanlar isə bəzən özlərini marslı kimi təqdim edirlər. Əyləncəli qəribəliklərə əlavə olaraq, bəzən bu təcrübə bütün etnik qrupların rəsmi tanınmasına səbəb olur. Məsələn, Rusiyanın cənub bölgələrində bir çox insanlar bu fürsətdən istifadə edərək özlərini kazak adlandırdılar. Əvvəllər belə bir milliyyət yox idi.
Çoxlüləli sürətli atəş pulemyotuna sahib olmaq
Fakt budur ki, ABŞ-da hətta qanuni olaraq özünüzə çox lüləli sürətli atəş pulemyotu ala bilərsiniz. Bu cür silahlar dəqiqədə 6 min mərmi qədər atəş sürəti ilə düşmənin bütün hissələrini “biçməyə” qadirdir. Əlbəttə ki, 1986-cı il tarixli Odlu Silah Hüquqları Aktındakı boşluq sayəsində Amerika vətəndaşı evini qorumaq üçün belə kütləvi qırğın silahlarını ala bilər. Bunun üçün ona ikinci dərəcəli lisenziya lazım olacaq. Belə pulemyotlar çox bahadır, onları tapmaq asan deyil, amma əzmkarlığı olanlar öz “qalalarını” vaxtilə Vyet Konqla müharibədə istifadə edilmiş silahlarla təchiz edə bilərlər.
Tank sürmək
Texniki cəhətdən İngiltərə tank sürə biləcəyiniz yeganə yer deyil. Bir çox ölkədə zirehli maşında gəzintiyə verilən sahələr var. Bəzi ödənişli poliqonlarda insanlara hətta bir-iki avtomobili əzməyə və ya çürük anbarı sökməyə icazə verilir.
Bununla belə, İngiltərə hamıdan qabaqdadır. Orada küçələrdə belə tank sürə bilərsiniz. Ərzaq mağazasına getməyiniz və ya uşaqları məktəbdən götürməyiniz fərq etmir. Heç bir qanunu pozmadan tank sürə bilərsiniz. Sadəcə silahları çıxarmaq və təkərlərə rezin izlər qoymaq lazımdır.
Bəzi insanlar bu fürsətdən istifadə edirlər. Bir şirkət hətta “tank limuzini” kirayəsi təklif edir. Əslində insanlarda təəssürat yaratmaq üçün fərqli bir üsuldur.
Nubar Süleymanova