7 avqust tarixindən etibarən Bakıda parklanma ilə bağlı yeni qaydalar qüvvəyə minib. Belə ki, artıq nəqliyyat vasitələrinin parklanmasına görə nəzərdə tutulan ödənişlərin yığımı yalnız nağdsız qaydada həyata keçirilir. Sürücülərdən parklanma yerlərindən istifadəyə görə nağd şəkildə hər hansı bir ödəniş tələb oluna bilməz. Artıq parklanma ödənişləri mobil tətbiq, sms və ödəmə terminalı vasitəsilə edilməlidir. Bəs görəsən yeniliklərdən sonra bu sahədə hansı dəyişikliklər müşahidə olunur?
Mərkəzdə işlər yekunlaşmaq üzrədir
Azərbaycan Yerüstü Nəqliyyat Agentliyindən (AYNA) sorğumuza cavab olaraq bildirildi ki, son 1 ayda parklanmada xeyli irəliləyiş mövcuddur: “Nazirlər Kabinetinin Nəqliyyat vasitələrinin parklanmasına görə ödənişin məbləğinin təsdiq edilməsi haqqında” qərarının icrası ilə bağlı işlər davam etdirilir. Mərkəzdə parklanma zonasına daxil olan ərazilərdə işlər yekunlaşmaq üzrədir. 1 və 2-ci zonalara daxil olan yerlərdə müvafiq infrastruktur işləri aparılır. Parklanma yerlərində müvafiq yol nişanları və məlumat lövhələri quraşdırılır, nişanlanma xətləri çəkilir. Parklanma yerlərində müəyyən olunmuş qaydalara riayət olunması, ödəmələrin həyata keçirilməsinə nəzarət, o cümlədən ərazidə maarifləndirmə və məlumatlandırma məqsədilə nəzarətçilər, eləcə də “Nəqliyyat könüllüləri” prosesə cəlb olunublar. Ödənişli parklanmanın tətbiqinə ilk olaraq mərkəz və 1-ci zona olmaqla, mərhələli şəkildə başlanılıb. Parklanmanın idarə olunmasından sonra əvvəllər avtomobil saxlamaq üçün çətinliklə yer tapılan küçələrdə artıq xeyli sayda boş yer müşahidə edilir. Artıq bir aydan çoxdur ki, nəqliyyat vasitələrinin parklanmasına görə ödənişlərin yığımı yalnız nağdsız qaydada həyata keçirilir. 21 sentyabra olan statistikaya əsasən, 129 min 486 nəfər mobil tətbiqi yükləyərək qeydiyyatdan keçib. 9556 nəfər isə balansın artırılması əməliyyatını həyata keçirib”.
Yeni küçələrin sistemə qoşulması yönündə işlər aparılır
Nəqliyyat məsələləri üzrə ekspert Rauf Ağamirzəyev “Kaspi” qəzetinə açıqlamasında dedi ki, yeni fəaliyyətə başlamış sistem effektini göstərir: “Parklanma ilə bağlı 5 ildir gözlənilən islahat artıq başlayıb. Bir aydır hansı küçələrdə ki bu sistem işləyir, orada nizam-intizamın bərqərar olduğunu müşahidə edirik. Hələ ki, sərt nəzarətin olmadığı müddətdir. Sistemin işləkliyi sübut olunub və davamlı olaraq yeni küçələrin sistemə qoşulması yönündə işlər aparılır”.
Normal parklanma olacağı təqdirdə…
R.Ağamirzəyevin fikrincə, sərt nəzarət mexanizmi tətbiq edilsə, nəticə daha effektiv olar: “Qarşıya qoyulmuş hədəflər bəllidir. Sadəcə, qaydalara sərt nəzarət olunmalıdır. Həmçinin sistemin bütün şəhəri əhatə etməsi yönündə işləri bir az sürətləndirmək lazımdır. Qoyulmuş üfüqi nişanlanmaya əməl etməməyə görə cəza sanksiyaları işlək olmalıdır ki, qaydalar işləsin və küçələrimizdə daha nizamlı hərəkəti müşahidə edək. Normal parklanma olacağı təqdirdə bu, həm piyada, həm də avtomobillə hərəkət edənlərə birbaşa müsbət təsir edəcək. Bu, kompleks həll tələb edən məsələdir. Bunun üçün digər qurumlar da üzərlərinə düşən öhdəliyi yerinə yetirməlidirlər”.
Hələ də qaydaları pozmağa meylli insanlar var
Nəqliyyat eksperti Elməddin Muradlı isə bildirdi ki, proqram effektini zamanla daha yaxşı göstərəcək: “Qaydaların tətbiqi ilk növbədə şəhərin mərkəzi küçələrinə istiqamətlənib. Mərkəzi küçələrdə parkinq nişanları, ödənişli parklanmaya dair əlavə məlumat lövhəcikləri quraşdırılır. Ümumilikdə işlər pis getmir. Ətraf ərazilərdə də müəyyən işlər görülür, addımlar atılır. Bunlar hələlik ilkin mərhələdə görülən işlərdir. Demək olmaz ki, qısa müddət ərzində bütün hər şey mükəmməl şəkildə həll olunacaq. Yeni qaydalar gözlənilən effekti zamanla verəcək. Çünki hələ də qaydaları pozmağa meylli, yaxud etiraz edən, öz xeyrinə dəyişməyə çalışan insanlar var. Yeni sistemin effektivliyini hər kəs üçün əlçatan olanda görəcəyik. Hazırda deyə bilmərik. Lakin proqramın qarşıya qoyulan hədəfi doğrultmaq ehtimalı yüksəkdir”.
Çatışmazlıq qiymətlərlə bağlıdır
E.Muradlının sözlərinə görə, tək problem işləyən insanlarla bağlıdır: “Yeni qaydalar insanların ürəyincədir. Amma bəzi insanlar ödənişlə bağlı etiraz edirlər. Düşünürlər ki, ərazidə yaşayanlara pulsuz imkan yaradıldığı kimi, mərkəzdə iş yeri olanlara da parkinqlərdən istifadədə hansısa formada güzəşt olunmalıdır. Aidiyyəti qurum isə hesab edir ki, parkinqlər daim məşğul olmamalıdır. Çünki parklanma yerləri qısamüddətli nəzərdə tutulub. Dayanan sürücü başqa bir vətəndaşın hüququnu pozur”.
Ekspert qeyd etdi ki, insanlara ya güzəşt olunmalıdır, ya da ictimai nəqliyyat düzəldilməlidir: “Şəhərin mərkəzində işləyənlər məcbur qaydada ictimai nəqliyyatdan istifadə etməlidirlər. Vətəndaş şəhərin mərkəzində işə gəlirsə, parklanma bahadırsa, şəhərin ətrafında avtomobili park edib, metroya minib, işə gəlməlidir. Amma ictimai nəqliyyat onsuz da bərbad vəziyyətdədir, avtomobillə gələnləri də oraya yönləndirsək, ümumiyyətlə vəziyyət çıxılmaz olar. O səbəbdən müəyyən qədər güzəştlər etmək lazımdır. Şəhərin mərkəzində kimsə 8-9 saat işləyirsə, deməli, gündəlik 10 manata qədər parklanmaya pul ödəməlidir. Bu isə real deyil. Düşünürəm ki, müəyyən yerlərdə fərdi yanaşma nümayiş etdirmək, güzəştlər tətbiq etmək mümkündür”.
Zərif Salmanlı
