İnternet şəbəkəsinin keyfiyyəti ölkəmizin əhalisi üçün başağrısı olaraq qalır. Bu ilin may ayında genişzolaqlı internetin sürəti baxımından Azərbaycan dərhal 7 pillə geriləyərək, dünyanın 180 ölkəsi arasında 125-ci yeri tutdu.

Aşağı internet sürəti ölkəmizdəki istifadəçiləri çoxdan bəri narahat edən problemdir. Bu sahədəki xidmətlərin aşağı səviyyəsindən şikayətlər davamlı olaraq eşidilir, lakin məsul qurumlar problemi barmaqdan sovurulmuş hesab edir və bu sahədəki real vəziyyəti əks etdirmədiyinə əminlik var. Lakin beynəlxalq təşkilatlar tərəfindən aparılan araşdırmalar internet gücünə görə dünya göstəricilərindən geri qaldığımızı göstərir.

“Speedtest Global Index” hesabatına görə, ölkədə keçən ay sabit genişzolaqlı internetin yükləmə sürəti saniyədə 23,25 meqabit idi. Eyni zamanda, ölkə mobil internet sürəti baxımından bir pillə geriləyərək 68-ci yeri tutdu. Burada orta yükləmə sürəti saniyədə 36.34 meqabit olub.

İnternetə giriş sürətinin qlobal reytinqi “Speedtest Global Index” telekom operatorlarının abunəçiləri tərəfindən aparılan ölçmələr əsasında mütəmadi olaraq dərc olunur. Reytinq, mərkəzi Sietlda (ABŞ) yerləşən mobil və genişzolaqlı analitik, tətbiqetmə testi və texnologiya testləri ilə məşğul olan “Ookla” şirkəti tərəfindən tərtib edilib.

Diqqətəlayiqdir ki, sabit internet sürətinə görə ölkələrin sıralamasında Honq Konq (245.01 Mbit/s) birinci, Türkmənistan (4.19 Mbit/s) isə sonuncu yeri tutur. Mobil operatorlar siyahısında Birləşmiş Ərəb Əmirlikləri (194.09 Mbit/s) birinci, Əfqanıstan isə sonuncu – 137-ci yerdə (6.86 Mbit / s) qərarlaşıb.

Mövcud nəticələri şərh edən Azərbaycan İnternet Forumunun prezidenti Osman Gündüzün sözlərinə görə, ölkədə internetlə bağlı vəziyyət arzuolunandan çox uzaqdır: “Tədqiqat məlumatlarının etibarlılığına şübhə etmirəm. Çünki onu tərtib edən təşkilat nüfuzludur və ciddi tərəfdaşların məlumatlarına əsaslanır”.

Ekspert araşdırmanın nəticələrinin təəccüblü olmadığına inanır: “Azərbaycanın göstəricilərinin pisləşməsi Nəqliyyat, Rabitə və Yüksək Texnologiyalar Nazirliyinin son illərdəki səhv siyasəti ilə əlaqələndirilir. Çünki qurum bütün genişzolaqlı internet yükünü öz üzərinə götürüb və hətta inkar etmir. Dövlətin bu sektordakı payı həddən artıq artıb”.

İqtisad elmləri doktoru, professor Saleh Məmmədov da AYNA-ya açıqlamasında problemin varlığını təsdiq edib: “Aşağı şəbəkə sürəti ölkəmizin qlobal rəqəmsallaşma tendensiyalarına cəlb olunmasına mane olur. Ölkəmizdə şəbəkə sürəti bəzən saniyədə 3 meqabayta çatır. Bu zaman isə dünyada orta şəbəkə sürəti saniyədə 50 meqabayta çatır. Məsələn, Koreya və Danimarkada bu, daha yüksək – 80-90 megabayta çatır”.

“Məsul qurumlar bu məsələni həll etsə, biz də zamanla ayaqlaşa bilərik. Şəbəkənin sürətindən əlavə, bu gün ölkənin bölgələrinin internetlə əhatə olunması məsələsi var. Üstəlik, bu gün ölkə elektron sistemlərə keçid müstəvisində göstərilən möhtəşəm hədəflərlə qarşılaşır. Və bu, yalnız normal şəbəkə sürətində mümkün ola bilər. İnternet hər evə nüfuz etməlidir”, – deyə həmsöhbətimiz vurğulayıb.