Karma, əsasən Hind fəlsəfəsində və digər bəzi şərq mədəniyyətlərində geniş şəkildə işlənən bir anlayışdır. Karma, sadəcə insanların etdiyi əməllərin nəticəsini deyil, həm də bu əməllərin öz daxili dünyasında yaratdığı dəyişiklikləri ifadə edir. Karma qanunu, insanın hər bir hərəkətinin, sözünün və düşüncəsinin bir nəticə doğurduğunu vurğulayır. Bu nəticə bəzən dərhal, bəzən isə illər sonra özünü göstərə bilər.

Karma, həm müsbət, həm də mənfi nəticələrə səbəb ola bilər. İnsanlar yaxşı əməllər edərkən müsbət karma yığırlar, pis əməllər isə mənfi karma doğurur. Amma karma yalnız cəzalandırma və mükafatlandırma ilə bağlı deyil. O, bir növ həyatın özünü tənzimləyən, əməllərin və niyyətlərin nəticələrini göstərən bir sistemdir. İnsanlar fərqli vəziyyətlərdə fərqli nəticələrlə qarşılaşa bilərlər, amma bu, onların daxili vəziyyətləri ilə də əlaqədardır.

İnsan həyatında karma çox mühüm rol oynayır, çünki o, insanın həyatı ilə bağlı seçimlər etməyə və bu seçimlərin nəticələrini başa düşməyə kömək edir. Karma, insanlara həyatlarında baş verən hadisələri daha dərindən anlamağa və həyatın ziddiyyətlərini qəbul etməyə dəstək verir. İnsan bir şeyi etməzdən əvvəl nəticələri haqqında düşünməyə başladıqda, o zaman həm özü ilə, həm də başqaları ilə daha sağlam münasibətlər qurmağı öyrənir.

Hər bir insan öz həyatında karma ilə qarşılaşır. Bu qarşılaşmalar, onların keçmişdə etdikləri əməllərlə sıx bağlıdır, amma ən əsası, bu əməllərin indiki dövrü və gələcəyi necə formalaşdıracağı ilə əlaqəlidir. Karma, insanın düşüncə tərzini dəyişdirmək, daxili sülh və balans əldə etmək üçün bir vasitə kimi işləyir. İnsan nə qədər öz əməllərinin nəticələrini dərk edərsə, o qədər öz daxili gücünü və həyatını daha yaxşı şəkildə idarə edə bilər.

Bir insan mütəmadi olaraq yaxşı niyyətlə, başqalarına kömək etməyə çalışarsa, o zaman həyatında müsbət hadisələr baş verir və ətrafındakılarla əlaqələri güclənir. Karma, əslində insanlara öz əməllərinin başqalarına necə təsir etdiyini göstərir. Beləliklə, həyatın qarşılıqlı əlaqəli olduğunu və hər şeyin bir-birinə təsir etdiyini anlamalarına kömək edir.

Lakin karma yalnız başqalarına edilən hərəkətlərdən ibarət deyil. O, eyni zamanda insanın öz daxili dünyasına, özünə qarşı münasibətinə də bağlıdır. İnsan özünə qarşı nə qədər şəfqətli, səmimi və yaxşı niyyətlə yanaşarsa, bu, onun həyatına müsbət şəkildə əks olunur. Özünə qarşı pis düşüncələr və davranışlar isə, mənfi karma yaratmağa səbəb olur.

Karma haqqında düşünərkən, yalnız yaxşı və pis nəticələri nəzərə almaq kifayət deyil. Karma, həm də həyatdakı balansın qorunması üçün bir vasitədir. İnsan hər bir əməlinin nəticəsini qəbul etməli və bu nəticələri öz inkişafı üçün bir fürsət kimi görməlidir. Həyatın hər bir anı karma ilə bağlıdır və bu anlar, insanın özünü daha yaxşı anlamağına, daha müdrik qərarlar verməyinə və daxili sülhə qovuşmasına kömək edir.

Karma, insanın özü ilə əlaqəli olduğu qədər, ətraf aləmlə əlaqəli bir anlayışdır. Hər bir insanın dünyada etdiyi hərəkətlər bir zəncirvari şəkildə başqalarına təsir edir. Buna görə də, insan hər zaman öz əməllərinin geniş təsirini anlamalı və hərəkətlərini bu cəhətdən dəyərləndirməlidir. Karma bizə həyatın qarşılıqlı olduğunu, hər şeyin bir-birini təsir etdiyini və bütün varlıqların bir bütövün bir hissəsi olduğunu göstərir.

Nəticə olaraq, karma insan həyatının ayrılmaz bir hissəsidir. O, hər birimizin etdiyi əməllərin və niyyətlərin nəticələrini ortaya qoyur. Karma ilə barışmaq, onu anlamaq və ona uyğun hərəkət etmək, insanın həyatında daha balanslı, xoşbəxt və müdrik bir yol açır. Karma, təkcə keçmişin deyil, indiki anın və gələcəyin də bir yansımasıdır. Həyatda qarşılaşılan hər bir çətinlik və gözəllik, əslində karmanın bir hissəsidir.

Ulduz Əliyeva

Şuuraltı terapist, İCF Uzman, Peşəkar Yaşam Koçu, imge terapist

(Mütəxəssislə 055 822 82 84 mobil nömrəsi və ya yasam_kocu_ulduz_eliyeva adlı instagram hesabı vasitısiylə əlaqə yarada bilərsiniz.)