Yaşlanma sadəcə qadınlarda deyil, kişilərdə də ciddi dəyişikliklərə səbəb olur. Həyat yoldaşınız, ya atanızda çox tərləmə, isti basma, həmişə halsızlıq, yorğunluq kimi menopozda olan əlamətlərə rast gəlirsinizsə, yaşlanan adam sindromu olaraq da bilinən “andropoz” dövrü ilə qarşı-qarşıya durmuş ola bilərsiz.
Andropoz nədir?
Yaşın irəliləməsi ilə əlaqəli kişilərdə testesteron hormonun qanda azalması və bununla bağlı ortaya çıxan şikayətlərin səbəb olduğu hala andropoz, ya da yaşlanan adam sindromu deyilir. Andropozda qadınlarda yaşanan menopoza uyğun bəzi əlamətlər rastlanır. Hər kişi 40 yaşından sonra 10 ildə bir qandakı testesteron səviyyəsinin yüzdə 10-nu, 50 yaşından sonra isə yüzdə 25-ni itirir. Dəqiq yaş həddi bilinmədiyi üçün hər kişinin 50 yaşından sonra uroloji nəzarətə götürülməsi tövsiyə edilir. Bu, kişilərdə yaşana biləcək prostat və andropoz riskinin erkən diaqnozu üçün önəmlidir.
Andropoz əlamətləri nələrdir?
Kişilik hormonu olan testesteron həm qadın, həm kişilərdə cinsi fəaliyyətlə əlaqəli ruh halına təsir edir. Cəsarət, yaxşı olma halı, intellektual aktivlik, əzələ gücü, qarın bölgəsində yağlanma və çəki artımı kimi bədəndəki bir çox fəaliyyətin nizamlanmasında bu hormon təsirlidir. Testesteron səviyyəsi aşağı düşən kişilərin psixologiyası mənfi təsirlənir, əzələlərində zəifləmə başlayır, göbək bölgəsində yağlanma başlayır və intellektual aktivliyi zəifləyir. Bununla yanaşı depressiv ruh halı, yuxu pozuntusu, dəri dəyişikliyi, cinsi istəksizlik və ereksiya problemləri də ortaya çıxır.
Yaşlanan adam sindromunun əlamətləri həm psixoloji, həm cinsi, həm də fiziki olaraq özünü biruzə verir. Bu əlamətləri olanlar uroloji müayinədən keçmək lazımdır.
Psixoloji əlamətlər:
Özünüzü yaxşı hiss etmirsiz
Həyatdan zövq almamağa başladız
Ən yaxşı vaxtlarınızın geridə qaldığını düşünürsüz
Özünüzü tükənmiş hiss edirsiz
Qərarsızlıq, qayğı və narahatçılıq duyğularınızla baş edə bilmirsiz
Ən xırda şeylərə əsəbləşməyə başladız
Fiziki əlamətlər :
Çox tərləmə, isti basma
Dərinizdə quruluq, tüklərdə azalma
Həmişə halsızlıq, yorğunluq hissi ilə özünüzü gücsüz hiss edirsiz
Diqqətinizi toplamağa çətinlik çəkirsiz
Bel ağrıları, əzələ, oynaq ağrıları artıb
Sinənizin böyüdüyünü hiss edirsiz
Sümük əriməsi, sümük qırlmaları yaşayırsız
Dərialtı və qarın içi yağ toxmanızdakı artımla birlikdə göbək bölgəsində yağlanma başlayır
Qan azlığı şikayətləri
Yuxu problemləri yaşayırsız
Zehni fəaliyyətlərdə zəifləmə
Cinsi əlamətlər:
Cinsi istəyinizdə azalma var
Ereksiya problemi yaşayırsız
Sperma miqdarında azalma və qatılığında dəyişiklik
Bütün bu əlamətləri yaşayırsızsa, mütləq uroloji mütəxəssisə müraciət edin.
Müalicə və diaqnozu
Total testesteron və sərbəst testesteron, FSH, LH və prolaktin hormon səviyyələrinə baxılır. Testesteron səviyyəsi səhər tezdən 8-11 arası ən yüksək səviyyədə olduğu üçün bu vaxtlarda qan analizi verilir.
Testesteron səviyyəsi 350ng-dən aşağıdadırsa, müalicə lazım oluur. Testesteron möhkəmləndirilməsi tətbiq edilir. Oral dərmanlar, bədənə çəkilən gellər və əzələ daxilinə vurulan iynələr yazılır.
