Bağırsaqların “ikinci beyin” adlandırılması səbəbsiz deyil, bu orqanın mikroflorası vücudumuzun fəaliyyətinə – həzmdən zehni vəziyyətə qədər bir çox prosesə təsir edir. “Mikrobioma onda yaşayan trilyonlarla mikrobdan ibarətdir: bakteriya, mikroskopik göbələklər, digər mikroorqanizmlər və s”.

“Be Good To Your Gut” sağlamlıq kitabının müəllifi və qidalanma mütəxəssisi İv Kalinikin sözlərinə görə, vərdişlərimiz və həyat tərzimiz çoxlarının düşündüyündən fərqli olaraq dərhal bağırsaqlara təsir göstərir.

Niderlandlı elm adamlarının son araşdırmaları da göstərib ki, bir çoxumuzun mütəmadi olaraq qəbul etdiyi bu dərmanlar bağırsaqların vəziyyətinə düşündüyümüzdən daha çox təsir edir.

Alimlər həm sağlam, həm də həzm sisteminin müxtəlif növ iltihablarından əziyyət çəkən 1883 nəfərin sağlamlıq vəziyyətini öyrənib. Nəticədə bir çox məşhur dərmanların bağırsaqdakı bakteriya balansını dəyişdirə biləcəyi ortaya çıxıb. Dünyadakı milyonlarla insanın müntəzəm olaraq qəbul etdiyi dərmanlar – yalnız antibiotiklər deyil, həm də bəzi antidepressantlar, laksatiflər, həzmsizliyi müalicə edən dərmanlar, oral steroidlər və metformin (2-ci tip şəkərin və polikistik yumurtalıq sindromunun müalicəsində istifadə olunan maddə).

Bəs bu dərmanlar bağırsaq sağlamlığına necə təsir edir?

Bu dərmanların qəbul edilməsi nəticəsində meydana çıxa biləcək iki problem var: bağırsaq infeksiyası və piylənmə.

Antibiotiklərin bağırsaq mikrobiomasına mənfi təsiri uzun müddətdir ki, məlumdur: pis bakteriyaları öldürməklə yanaşı, yaxşı bakteriyaları da məhv edir.

Kalinik isə digər dərmanların da faydalı mikrobları məhv edə biləcəyini iddia edir:

“Bir çox insanın əks təsirləri haqqında düşünmədən istifadə etdiyi oral kontraseptivlər və steroid olmayan iltihab əleyhinə ipubrofen kimi dərmanlar da bakteriyaların tərkibini dəyişdirə və mikrobiomanı parçalaya bilər. Günümüzdə tez-tez həblərdən sui-istifadə edirik və onların bağırsaqlarımıza necə təsir etdiyi haqqında düşünmürük. Ancaq xoşbəxtlikdən bədənin sağlamlığını gücləndirə və mikroflorasını yaxşı vəziyyətdə saxlaya bilərik”.

İv Kalinik bağırsaq sağlamlığının qorunmasının beş sirrini sosial şəbəkədə paylaşıb.

Probiotiklər qəbul edin

Əgər sizə antibiotiklər kursu təyin olunarsa, probiotiklər mikrobiomanın bərpasına kömək edə bilər.

Daha çox lifli tərəvəzlər yeyin

Bağırsağınıza kömək etməyin ilk və ən asan yolu sağlam qidalanmaqdır. Bu vəziyyətdə lifli tərəvəzlər yemək xüsusilə vacibdir. Bu, mikrobiomanın sağlamlığını qorumağa kömək edir. Daha çox tərəvəz, meyvə, taxıl məhsulları, qoz-fındıq və günəbaxan toxumu yemək məsləhətdir.

Kifayət qədər yatın

Tədqiqatlar bağırsaq mikrobiomasının yuxu və zehni vəziyyətin tənzimlənməsinə kömək etdiyini göstərib, odur ki, yuxu nə qədər möhkəm olarsa, işləriniz bir o qədər balanslı olar. Yaxşı yuxu mikrobiomanın güclü qalmasına kömək edir, yuxusuzluq isə mikrobiomanın quruluşunu dəyişdirir. Kalinik, dəqiq yuxu cədvəli və komendant saatı qurmağı məsləhət görür.

Stress səviyyəsini idarə edin

Stressin bağırsaqlara əhəmiyyətli dərəcədə təsir göstərməsi heç kimə təəccüblü deyil: nə qədər çox stress varsa, həzm sistemində və digər xəstəliklərdə iltihablanma şansı daha yüksəkdir. Mütəmadi olaraq meditasiya ilə məşğul olmağı və nəfəs texnikalarını öyrənməyi təklif edirəm.

Daha çox hərəkət edin

Fiziki fəaliyyət yalnız əzələlərin yaxşı vəziyyətdə qalması üçün deyil, həm də bağırsaq mikrobiomasına təsir edən stress hormonlarının ifrazını azaltmaq üçün vacibdir. Elmi tədqiqatlar müntəzəm məşqlərin bağırsaqdakı bakteriya müxtəlifliyini artıra biləcəyini göstərib. Gündəlik hərəkət etməyi məsləhət görürəm, hətta yoqa və ya sadəcə gəzmək də faydalıdır.