Rənglərin mənası həyatımızın hər anına təsir edir. Araşdırmalar göstərir ki, hətta rənglərin insanların psixologiyasına belə təsiri var. Məsələn, sarı geyindiyiniz zaman qarşıdakı şəxsə bir qalıcılıq hissi göndərirsiniz. Məlum olduğu kimi, qırmızı gəncliyi, boz rənglər isə formallığı oyadır. Siz olun, vacib görüşlərdən əvvəl və ya öz məkanlarınızı tərtib edərkən rənglərin mənalarına baxmağı unutmayın. Geyindiyiniz yanlış rəng səhv bir mesaj göndərə bilər. Bu səbəblərdən rənglərin mənalarını bilməlisiniz. Budur rənglərin mənaları:
Qırmızı rəng – Qırmızı qan təzyiqini artırır, iştahı artırır, qan axını sürətləndirir. Bu səbəbdən qida markalarının loqotipləri qırmızıdır. Coca Cola, Pizza Hut, Ülker, Burger King, kimi markalar logolarında qırmızı rəngdən istifadə ediblər. Qırmızı rəng gəncliyə xitab edən məhsullarda da istifadə olunur. Levi’s, The Little Big, Nike, Puma kimi markalar qırmızıya üstünlük verirdi. Səbəb sürət və adrenalındır. Qırmızı idman avtomobillərində də istifadə olunur. Qırmızı təbiətdə dərhal tanınan bir rəngdir, ancaq uzaqdan çətinliklə fərqləndirilə bilər. Bu səbəbdən göydələnlər və Qərbdəki yüksək nöqtələr üçün mavi işarələr istifadə olunur. Ancaq qırmızı rəng uzaqdan diqqəti cəlb etmir. Polis maşınlarının lampalarının yarısı qırmızı, yarısı mavi rəngdədir. Bunun səbəbi qırmızı yaxından, mavi uzaqdan görülə bilər. İnsanlar qırmızı bir yerdə zaman anlayışını unudurlar.
Yaşıl rəng – Yaşıl təbiətin özüdür. Yaşıl rəng insana özünə inam verir. Buna görə də bank logolarında yaşıl rəngdən çox istifadə olunur. Həm də yataq otağı üçün sakitləşdirici bir rəngdir, yaradıcılığı gücləndirir. Qərbdə otellərin mətbəxləri yaşıl rənglərlə təchiz olunmuşdur, çünki bu yaradıcılığı artırır. Xəstəxanalar da öz loqotiplərində və daxili dizaynlarında yaşıl rəngə üstünlük verirlər, çünki bu, rahatlaşdırıcı və sakitləşdiricidir. Yaşıl rəngli mühitlərdə insanların daha az mədə ağrısı yaşadıqları müəyyən edilmişdir. Saqqız paketlərində və tərəvəz mağazalarında yaşıl ən çox seçilən rəngdir. Rənglərin gözdəki bəzi sinir hüceyrələrini qısa müddətdə ələ aldığı müəyyən edilmişdir. Yaşıl onlardan biridir. Uzun müddət yaşıl rəngə baxmaq gözün iki hüceyrəsini öldürür, bununla bərabır davamlı yaşıl rəngə baxsanız, qısa müddət ərzində heç bir rəngi qəbul edə bilməzsiniz. Buna görə də avtomobil göstəricilərində yaşıl rəngdən istifadə etmək məsləhət görülmür. Gecə indikatora baxanda və başını yan tərəfə çevirdikdə, qısa müddət ərzində fərqli rəngləri qəbul edə bilməzsən. Elmi araşdırmalara görə, insan gözü mavi və yaşıl rəngə uzun müddət baxa bilməz.
Qara rəng – Qara güc və ehtirası ifadə edir. İş müsahibələrində: “Şirkətimizdə işə başlayanda sizə bir avtomobil hədiyyə etsək, hansı rəngə üstünlük verərdiniz?” Soruşanda qara rəngdə cavab versəniz, şirkət sizi yüksəlmək istəyən iddialı bir işçi kimi düşünəcək. Bizdə və qərbdə qara yası, Yaponiyada isə xoşbəxtliyin simvoludur. Qara rəng arxa planda istifadə edildikdə, bədbinliyi oyadır. Qara ən çox konsentrasiya gətirən rəngdir. Eynşteyn bir məsələyə fokuslanmaq üçün qara pərdələri olan və günəş işığı olmayan bir otağa girər və belə düşünürdü.
Mavi rəng – Freyd mavini okean kimi sakit təsvir edirdi. Faber Birren, mavinin təzyiqi aşağı saldığını söyləyir. Ərəblər mavi daşların, firuzənin qan axını yavaşlatdığına inanırlar. Bu səbəbdən göz muncuğu mavi daşdır. Bu sakitləşdirici bir rəngdir. Amerikada bir ibtidai məktəbdə divarların rəngini ağ və narıncıdan maviyə dəyişdilər və uşaqların qiymətlərinin yaxşılaşdığını gördülər. Tünd mavi səmərəliliyi, hakimiyyəti və əbədiyyəti ifadə edir. Dünyanın bir çox markasının loqosu mavi rəngdədir. Bankların loqotiplərində ən çox istifadə etdikləri rənglər yaşıl və mavidir. Mavi ilə böyük, yaşılla etibarlı olduqlarını vurğulayırlar. Yaşıl və mavi gücü təmsil edir. Mavi yemək istəyini azaldan bir rəngdir, buna görə də fast-food şəbəkələri mavi rəngdən heç bir şey üçün istifadə etmir. Bütün pəhriz məhsullarında və logolarında mavi rəngdən istifadə edirlər. Süd və süd məhsullarında da sağlam olduğu üçün mavi rəngə üstünlük verirlər. Marie Claire jurnalının araşdırması, mavi rənglə yazılan üzlüklərin ən çox satılan mövzular olduğunu ortaya qoydu. Göyün ən əhəmiyyətli xüsusiyyəti, uzaqdan belə fərq edilə bilməsidir.
Sarı rəng – Sarı, davamlılığın ifadəsidir. Həm də cəlbediciliyi ifadə edir. Taksilərin bütün dünyada sarı rəngdə olmasının səbəbinə diqqət çəkmək və bunun müvəqqəti olduğu bilinmək üçün. Avtomobil kirayə verən şirkətlərin loqotipləri də sarı rəngdədir. Bu səbəbdən dünyanın heç bir bankı emblemində sarı rəngdən istifadə etmir. Sarı istifadə etmək “pulunuzu yatırdınız, amma indi unudun” deməyin bir yoludur. Sarı, əbədi və ölümü xatırladır. Sarı rəngə boyanmış otaqlarda uşaqların daha çox ağladığı və böyüklərin qəzəbləndiyi müəyyən edilmişdir. Maraqlı bir fakt odur ki, heyvanlar qəzəbləndiklərini göstərmək üçün qırmızıya deyil, sarıya çevrilirlər. Ən az rənglənən rəng olduğu üçün ən çox yayılmış rənglərdən biridir.
Qəhvəyi rəng – Qəhvəyi insanları sürətli hərəkət etməyə məcbur edir. Londondakı MC Donalds -dan Amerikadakılara qədər, divar şəkillərinin hamısı qəhvəyi rəngdədir, yəni: Tez istehlak edin! Tez get! İşçiləri daha çox iş yerində saxlamaq istəyirsinizsə, ofislərdə qəhvəyi mebeldən istifadə etməməlisiniz. Başqasının qeyri -rəsmi hiss etməsini istəyirsinizsə, sizə daha rahat şəkildə açılmasını istəyirsinizsə, qəhvəyi geyin. İş görüşmələrində və ya peşəkar görüşlərdə qəhvəyi geyinməyin.
Ağ rəng – Ağ rəng təmizlik deməkdir. Yaponiyada ağ rəng ölümü təmsil edir. Ağ rəng də davamlılığı və sabitliyi simvollaşdırır. İş müsahibəsində ağ geyinmək yavaş, lakin daimi, bir işçi təəssüratı yaradacaq.
Narıncı rəng – İnsanlara Narıncı ilə örtülmüş ərazilərə girmək daha rahatdırlar. Bu rəng daha çox olduğu qrupu göstərmək xüsusiyyətinə də malikdir. Milli komandanın futbolçusu Ernst Happell, “Bu narıncı formaları ilə rəqib komandadan daha çox meydanda görünürük” dedi.
Çəhrayı rəng – Çəhrayı qarşı tərəfə rahatlıq hissi göndərir. İngiltərədəki Marks & Spencer mağazalarındakı bütün satıcılar çəhrayı rəngli köynək geyinirlər. Müxtəlif rəngli çərəz qablarını göstərin və soruşun: “Sizcə hansı dadlıdır?” Soruşanda əksəriyyət çəhrayı qutunun dadlı olduğunu deyəcək. Bu səbəbdən şokalad və çərəz qutularında çəhrayı-bənövşəyi rəng istifadə olunur.
Şəbnəm Əndəlifova
Zəfər Psixoloji Nitq İnkişaf Mərkəzinin psixoloqu
shabnam.aliyeva95@gmail.com
