Yay aylarının gəlişi ilə çimərliklər, hovuz kənarları və açıq hava istirahət məkanları dolub-daşır. Bəs heç diqqət etmizinizmi, bəzi insanlar günəşə çıxan kimi şokoladın qəhvəyi rəngə çevrildiyi halda, bəziləri günəş altında daha uzun müddət qalsa da, onun dərisində rəg dəyişikliyi çox az olur.
Bəzi insanlar qaralmaq üçün yarışarkən, bəziləri kölgədə qalmağa üstünlük verir. Bilirik ki, sonradan başlarına gələcəklərin fərqində olanlar kölgəyə çəkilir.
Bəs niyə hər bir insanın dərisi günəşə fərqli reaksiya verir?
Qaralmanın arxasında duran ən böyük amil melanin adlı piqmentdir
Melanin dərimizə rəng verən və eyni zamanda günəşin zərərli UV şüalarından qoruyan maddədir. Hamımızda melanin var, lakin onun miqdarı və növü insandan insana dəyişir.
Tünd dərili insanlar daha çox melanin istehsal edirlər ki, bu da onlara daha tez qaralmağa imkan verir.
Açıq dərili insanlar isə daha az melanin istehsal edir və günəşə məruz qaldıqda daha çox qızarırlar və qaralmaq daha uzun çəkir.
Dərinizin rəngini və qaralma sürətinizi müəyyən edən genetik faktorlar da var
Melanin istehsalını idarə edən genlərimiz valideynlərimizdən miras alınır. Bu genetik quruluş dərimizin günəşə necə reaksiya verdiyini müəyyən edir. Məsələn, “MC1R” adlı gen melanin istehsalını tənzimləyir və bəzi dəyişikliklər ədalətli dəri və qırmızı saçla əlaqələndirilir.
Genetik variasiyaları olan insanlar günəşə daha həssas ola bilər və qaralmaqdan daha çox yanmağa meyllidirlər.
Təbii ki, aşılanma sürəti təkcə genetika ilə məhdudlaşmır
Günəşə nə qədər məruz qalmağınız da mühüm amildir. Mütəmadi olaraq günəş altında vaxt keçirən insanlar dərilərinin daha qalıcı qaralmasına kömək edə bilərlər. Bundan əlavə, günəşin ən sıx olduğu saatlarda (10:00-16:00 arası) günəşə çıxmaq qaralma prosesini sürətləndirə bilər. Ancaq unutmaq olmaz ki, bu saatlarda günəşin zərərli təsirlərinə qarşı həddindən artıq diqqətli olmalıyıq.
Günəşdən qoruyucu vasitələrdən və qoruyucu geyimlərdən istifadə qaralma prosesinə təsir edə bilər
Yüksək qoruyucu faktorlara malik günəşdən qoruyucu vasitələr dəriyə çatan UV şüalarını azaldaraq qaralmanı ləngidə bilər. Ancaq bu, sağlam dəri üçün lazımdır. Dərinizə uyğun günəş kremindən istifadə etməklə həm qaralmış, həm də dərini günəşin zərərli təsirlərindən qoruya bilərsiniz. Bundan əlavə, qaraldıqdan sonra nəmləndirici kremlərdən istifadə dərinizi daha sağlam və parlaq göstərəcək.
İndi gün eynəyinizi taxın, papağınızı taxın və günəşdən həzz alın, ancaq dərinizi laqeyd qalmayın!
Qadir
