Uşaqlıq dövrü, bir çox valideyn üçün ən çətin zamanlardan biridir. Xüsusilə ərin, inadkar və ərköyün uşaqlar, valideynlərin səbrini sınağa çəkə bilir. Bu yazıda, belə uşaqlarla bağlı beş problem və onların həlli yollarını təqdim edəcəyik.
Problem 1: Davranışın idarə olunması
Həll: Müəyyən sərhədlər qoyun
Uşaqlar sərhədləri sevirlər, çünki bu, onlara təhlükəsizlik hissi verir. Davranışları ilə bağlı açıq və müsbət qaydalar qoyun. Onların bu qaydalara riayət etmələrini izləyin, lakin sərhəd qoyarkən sabit və ardıcıl olun. Uşağınıza bu qaydaların səbəblərini izah edin, beləliklə, onları daha yaxşı başa düşər.
Problem 2: Qərar qəbul etməkdə çətinlik
Həll: Seçim imkanları yaradın
Uşaqların qərar qəbul etməyə kömək etmək, onların özlərinə inamını artırar. Uşağınıza iki və ya üç seçim verin (məsələn, hansı oyuncağı seçmək), amma bunlar sizin tərəfinizdən müəyyən edilmiş olmalıdır. Bu, onlara müstəqil düşünməyi öyrədər, eyni zamanda sizin nəzarətiniz altında qalmasını təmin edər.
Problem 3: Emosional reaksiyalar
Həll: Duyğularını tanımağı öyrədin
İnadkarlıq bəzən uşağın duyğusal reaksiyalarından irəli gəlir. Uşağınıza duyğularını adlandırmağı öyrədin: “Sən özünü məyus hiss edirsən, eləmi?” Bu, onun duyğularını daha yaxşı anlamağa kömək edəcək. Uşağınıza emosiyalarını ifadə etməyə imkan yaradın, lakin müsbət üsullarla.
Problem 4: Mübahisələr və çatışmazlıqlar
Həll: Aktiv dinləmə tətbiq edin
Uşağınızla mübahisə zamanı, onu dinlədiyinizi hiss etdirin. Onun fikirlərinə və hisslərinə hörmət edin. “Mən başa düşürəm ki, bu sənin üçün çətindir, amma…” kimi cümlələr istifadə edin. Bu yanaşma, uşağınızın mübahisələri daha səmərəli şəkildə həll etməsinə kömək edəcək.
Problem 5: istək və tələblərin qəbul olunmaması
Həll: İnanclı olun və müsbət məsajlar verin
Uşağınızın istəklərinə “hə” demədiyinizdə, onunla müsbət bir dialoq qurun. “Bu oyuncağı bu gün ala bilmərik, amma gələn həftə baxa bilərik” kimi cümlələr istifadə edin. Uşağınıza istədiklərini əldə etməyin yollarını göstərin, beləliklə, onun tələbləri ilə bağlı münasibətini inkişaf etdirə bilərsiniz.
Nəticə
Uşaqların ərköyün və inadkar olması, valideynlər üçün çətinlik yarada bilər. Lakin, bu problemləri anlamaq və müsbət həll yolları tətbiq etmək, həm uşağınızın inkişafını, həm də ailə mühitinizi müsbət şəkildə təsir edə bilər. Unutmayın ki, səbr və davamlılıq, bu prosesdə ən mühüm amillərdəndir.
Bu rubrika çərçivəvəsindəki məqalələr “PRİM – Psixososial Reabilitasiya və İnkişaf Mərkəzi“nin maliyyə dəstəyi ilə çap olunur.
“PRİM” Psixososial Reabilitasiya və İnkişaf Mərkəzi
📞+994 50 207 80 04
📍Ünvan: Bakı ş. Zahid Xəlilov 48A, Elmlər m/st yaxınlığı
Duyğuların tanınması mövzusu çox vacibdir. Uşaqların öz duyğularını anlaması, onların emosional inkişafına kömək edəcəkdir. Bu məsələyə diqqət yetirdiyiniz üçün təşəkkür edirəm.
Problemləri və həll yollarını aydın şəkildə sadaladığınız üçün oxucular asanlıqla başa düşə biləcəklər. Hər problem üçün konkret həll yolları təqdim etməyiniz də müsbət cəhətdir.
Bu yazı mənim üçün çox faydalı oldu! Uşağımın davranışları ilə bağlı problemin həlli yollarını oxumaq mənə yeni perspektivlər təqdim etdi. Sərhədləri necə müəyyən edəcəyimi bilmək, bizim üçün daha müsbət bir mühit yarada bilər
Mən yeni bir valideynəm və bu yazı mənə bəzən çətinlik çəkdiyim məsələlərdə yol göstərdi. Ancaq bəzən tətbiq etmək çətin olur, çünki emosional anlarda sakit qalmaq asan deyil. Bununla necə başa çıxacağımı öyrənməliyəm.
Yazıda bəzi yaxşı fikirlər var, amma yalnız sərhəd qoymaqla iş bitmir. Uşaqların davranışlarını formalaşdıran sosial amilləri də nəzərə almaq lazımdır. Ailə mühitinin, stressin və sosial ədalətsizliklərin təsiri də dəyərləndirilməlidir
Mənim anam bəzən çox sərt olur. Amma bu yazıda dedikləri şeylər yaxşıdır. Duyğularımı ifadə edə bilmək, bəzən daha yaxşı hiss etməyə kömək edir. İstədiyim şeyləri ala bilmədiyimdə, bunun bir səbəbi olduğunu anlamaq gözəldir.