Varikoz damar genişlənməsi, venoz sistemdəki damarların genişlənməsi və deformasiya olması ilə xarakterizə olunan bir vəziyyətdir. Bu problem, yalnız estetik narahatlıqlar yaratmaqla qalmayıb, eyni zamanda sağlamlıq üçün ciddi risklər də daşıyır. Varikozun yaranmasında bir neçə təbii səbəb və risk faktoru mövcuddur.
Genetik meyl
Varikoz damar genişlənməsi üçün ən əhəmiyyətli risk faktorlarından biri genetik meyldir. Ailəsində varikoz problemi olan insanlar, bu xəstəliyin inkişafına daha meyllidirlər. Damarların elastikliyinin və gücünün irsi xarakter daşımadığı üçün, bu problemlərlə qarşılaşma ehtimalı artır.
Yaş
Yaş, varikoz damar genişlənməsinin inkişafında əhəmiyyətli bir rol oynayır. Damarların divarlarının elastikliyi yaşla birlikdə azalır, bu da damarların genişlənməsinə səbəb olur. 40 yaşdan yuxarı insanlar arasında varikoz daha yaygındır.
Cins
Qadınlar, hormonal dəyişikliklər səbəbindən varikoz damar genişlənməsinə daha çox meyllidirlər. Hamiləlik, menstruasiya dövrü və menopoz, estrogen hormonunun səviyyəsini artıraraq damarların genişlənməsinə səbəb ola bilər.
Hamiləlik
Hamiləlik zamanı bədəndəki hormon dəyişiklikləri və artan qan həcmi, damarların genişlənməsinə gətirib çıxara bilər. Hamiləlik zamanı uterusun ölçüsünün artması da aşağı qasıq damarlarına təzyiqi artıraraq varikozun yaranmasına səbəb olur.
Uzun müddət ayaqüstə qalmaq
Peşəkar olaraq uzun müddət ayaqüstə qalan insanlar, məsələn, mühafizəçilər, müəllimlər və satıcılar, varikoz damar genişlənməsinə daha çox meyllidirlər. Ayaqda qalmaq, venoz qan dövranının pozulmasına səbəb olur.
Çəki
Aşırı çəki, damarlar üzərində əlavə təzyiq yaradır və bu da varikozun inkişafını asanlaşdırır. Çəki artımı, həmçinin damarların elastikliyini azaldır.
Düzgün olmayan həyat tərzi
Sürekli oturaq həyat tərzi, qan dövranını pozaraq varikoz riskini artırır. Həmçinin, düzgün qidalanmamaq və qeyri-sağlam vərdişlər (siqaret çəkmək, alkoqol istehlakı) damar sağlamlığına mənfi təsir göstərir.
Nərminə Abbasova
MayoMed Medikal Fizioterapiya və Reabilitasiya Mərkəzinin təsisçisi və baş həkimi, terapevt, ailə həkimi
