Boşanma ailə üzvləri, xüsusilə uşaqlar üçün çətin bir dövr ola bilər. Uşaqlar ailə quruluşunun dəyişməsi nəticəsində emosional və psixoloji təsirlər yaşayırlar. Belə çətin dövrlərdə uşaqların sağlam inkişafını dəstəkləmək üçün valideynlər və yaxınlar bir sıra mühüm tədbirlər görməlidirlər. Bu tədbirlər uşaqların psixoloji vəziyyətini qorumaq və onların sağlam, güclü fərdlər kimi böyüməsini təmin etmək məqsədi daşıyır.
Uşaqlar boşanma ilə bağlı müxtəlif hisslər keçirə bilərlər: qorxu, kədər, qəzəb və bəzən də günahkarlıq hissi. Valideynlər uşaqların bu hisslərini açıq şəkildə ifadə etmələrinə şərait yaratmalıdırlar. Onların emosional vəziyyətini qəbul etmək, tənqid etməmək və hisslərini doğru dəyərləndirmək vacibdir. Uşaqlara hər bir hissin normal olduğunu və valideynlərin onları dəstəkləmək üçün hər zaman yanlarında olduğunu izah etmək lazımdır.
Boşanma zamanı uşaqların həyatında çoxlu dəyişikliklər baş verir. Məkan, məktəb və dost çevrəsinin dəyişməsi uşağın həyatını qeyri-sabit edə bilər. Buna görə uşaqlara sabitlik və təhlükəsizlik hissi vermək vacibdir. Valideynlər uşaqların gündəlik həyatında müəyyən bir qayda və rutin yaratmalı və dəyişiklikləri tədricən, onları əvvəlcədən hazırlayaraq həyata keçirməlidirlər. Bu yanaşma uşaqların daha rahat uyğunlaşmasına kömək edir.
Boşanmış valideynlər uşaqları üçün yaxşı bir mühit yaratmaq məqsədilə əməkdaşlıq etməlidirlər. Uşaqlar valideynləri arasında qarşılıqlı hörmət və anlaşma gördüklərində özlərini daha güvəndə hiss edirlər. Mübahisələrdən və təhqirlərdən qaçmaq, uşaqların hər iki valideynlə də sağlam əlaqələr qurmasına şərait yaradır. Həmçinin valideynlər uşaqların ehtiyaclarını, hisslərini və rifahını əsas götürərək qərarlar qəbul etməlidirlər.
Bəzi hallarda uşaqlar boşanma sonrası öz hissləri ilə təkbaşına mübarizə apara bilmirlər. Belə hallarda psixoloq və ya məsləhətçiyə müraciət etmək faydalı ola bilər. Psixoloji dəstək uşağın hisslərini idarə etməsinə, özünü ifadə etməsinə və özünə inamını bərpa etməsinə kömək edir. Valideynlər bu məsələdə tərəddüd etməməli və uşaqları lazımi məsləhət xidmətlərinə yönəltməlidirlər.
Boşanmış valideynlər uşaqları ilə münasibətləri gücləndirmək üçün onlarla daha çox vaxt keçirməlidirlər. Birlikdə müxtəlif fəaliyyətlər təşkil etmək, uşağın qiymətli olduğunu və sevildiyini hiss etdirmək üçün vacibdir. Bu, uşağın emosional vəziyyətinin yaxşılaşmasına və boşanmanın mənfi təsirlərinin azalmasına kömək edə bilər.
Uşaqlar boşanma ilə bağlı çoxlu suallar verə bilərlər. Bu suallara veriləcək cavablar onların yaşına uyğun və doğru olmalıdır. Valideynlər uşaqlara boşanmanın səbəblərini və nəticələrini izah etməli, lakin bunu onların psixoloji vəziyyətinə uyğun şəkildə etməlidirlər. Uşağın suallarını cavablandırarkən həqiqətləri təhrif etməmək və onu qorxutmaqdan çəkinmək vacibdir.
Boşanma uşaqların həyatında böyük dəyişikliklərə səbəb ola bilər və bu dövr onlar üçün çətin ola bilər. Buna görə uşaqların özlərini yaxşı hiss etmələri və stressdən qorunmaları üçün sağlam istirahət vaxtı keçirmələri vacibdir. Ailə üzvləri uşağa xüsusi diqqət ayırmalı, onun sosial fəaliyyətlərdə və əyləncəli tədbirlərdə iştirak etməsinə şərait yaratmalıdırlar.
Boşanmış ailələrdə uşaqlar bəzən bir valideynə daha yaxın ola bilirlər, lakin onların hər iki valideynlə də yaxşı münasibət qurması vacibdir. Valideynlər uşağın hər iki tərəflə əlaqə saxlamasına təşviq etməli, bu əlaqələrin balanslı və səmimi olmasına çalışmalıdırlar. Uşaqlar hər iki valideynin sevgisini hiss etməli, bu isə onların emosional sağlamlığı üçün mühüm rol oynayır.
Bu rubrika çərçivəvəsindəki məqalələr “PRİM – Psixososial Reabilitasiya və İnkişaf Mərkəzi“nin maliyyə dəstəyi ilə çap olunur.
“PRİM” Psixososial Reabilitasiya və İnkişaf Mərkəzi
📞+994 50 207 80 04
📍Ünvan: Bakı ş. Zahid Xəlilov 48A, Elmlər m/st yaxınlığı
Mənim fikrimcə, bu yazı çox yerində və düzgün məsləhətlər verir. Uşaqların boşanma dövründə yaşadıqları emosional dəyişikliklər haqqında çox gözəl izah verilib. Valideynlər üçün də çox vacib olan bir məsələni vurğulamısınız: uşaqlara emosional dəstək vermək və onların hisslərini başa düşmək. Sabitlik və təhlükəsizlik hissi uşaqlar üçün əvəzsizdir. Məncə, xüsusilə psixoloq dəstəyi ilə bağlı verdiyiniz məsləhət çox faydalıdır. Boşanmış ailələr üçün sağlam münasibətlər qurulması və uşaqların hər iki valideynlə də yaxşı əlaqələrinin olması vacibdir
Bu commenti boşanmış biri olaraq yazıram. Xüsusilə, boşanmış valideynlər arasında hörmətli münasibətlərin qurulmasının uşaqların inkişafı üçün nə qədər vacib olduğunu yaxşı vurğulamısınız. Bu çox mühüm bir məsələdir və çox vaxt nəzərə alınmır. Bəlkə də daha çox praktiki nümunələr və gündəlik həyatda tətbiq oluna biləcək məsləhətlər əlavə etmək faydalı ola bilər. Amma ümumilikdə, yazı çox dəyərlidir.”
Ən önəmli məqam uşaqların hisslərinin qəbul edilməsi və onlara uyğun dəstək verilməsi ilə bağlı məsləhətlərin verilməsidir. Bu, onların boşanma dövründə daha güclü və emosional cəhətdən sağlam böyümələrinə kömək edir. Yazıda həm valideynlər, həm də uşaqlar üçün çox yaxşı istiqamətlər göstərilmişdir. Xüsusilə psixoloq dəstəyi barədə verdiyiniz məsləhət çox dəyərlidir.
Yazı çox yaxşıdır, amma bəzi yerlərdə uşaqların hisslərini izah etməklə bağlı daha çox praktiki nümunələr verilə bilərdi. Məsələn, bir valideyn uşağa necə düzgün suallar verməli və hansı yollarla onun hisslərinə yaxınlaşmalı olduğu barədə daha konkret məsləhətlər faydalı olardı. Amma ümumilikdə boşanma ilə bağlı uşaqların psixoloji vəziyyətinə necə yanaşmaq lazım olduğu barədə çox düzgün və həssas yanaşma var.
valideynlərin bir-biri ilə əməkdaşlıq etmələrinin uşaqların rahatlığı üçün nə qədər önəmli olduğunu vurğulamanız çox yerindədir. Bu, uşaqların psixoloji sağlamlığına ciddi təsir edir.
Uşaqların hissləri ilə necə başa çıxılacağına dair verdiyiniz məsləhətlər çox yerindədir. Həmçinin, uşaqların həyatında baş verən dəyişikliklərə tədricən uyğunlaşmalarına kömək etmək, onların psixoloji sağlamlığına çox müsbət təsir göstərə bilər. Yazını oxuduqdan sonra, valideynlər üçün bir çox faydalı və praktiki məsləhətlər əldə etdim
Məncə, xüsusilə uşaqlara dəyişiklikləri yavaş-yavaş və mərhələli şəkildə təqdim etmək çox vacibdir. Bu yazıda da məhz bu məqamı yaxşı şəkildə vurğulamısınız. Həmçinin, valideynlər arasında qarşılıqlı hörmətin təmin olunmasının uşaqların psixoloji vəziyyətinə necə müsbət təsir etdiyini izah etdiyiniz hissə çox diqqətəlayiqdir. Bu yanaşma uşaqların stressdən qorunmasına və psixoloji cəhətdən sağlam böyüməsinə kömək edər.
Uşaqların boşanma zamanı yaşadığı hisslər barədə verdiyiniz məlumatlar çox dəyərlidir. Yazıda həm valideynlər, həm də uşaqlar üçün faydalı olan tövsiyələr verilmişdir. Məncə, yazının daha təsirli olması üçün uşaqların yaşına uyğun konkret misallar əlavə etmək faydalı olardı. Ancaq ümumilikdə çox yaxşı bir yazı olduğunu düşünürəm
Uşaqlar, həqiqətən, çox vaxt özlərini günahkar hiss edirlər və bu, onların emosional vəziyyətini daha da çətinləşdirir. Yazını oxuyarkən, valideynlərin uşaqlarına necə yanaşmalı olduqlarını daha yaxşı anlamağa başladım. Bu, çox mühüm və təhsil verici bir yazıdır.