Bugünkü dövrün ən geniş yayılmış sosial fenomenlərindən biri sosial mediadır. Sosial platformalar yalnız fərdi əlaqələri deyil, həm də insanların şəxsi münasibətlərini də əhatə edir. Sosial medianın münasibətlərə təsiri, təkcə əlaqələrimizin formalaşmasında deyil, həm də bu əlaqələrin sağlamlığı və xoşbəxtliyi üzərində ciddi təsir yaradır. Recent bir araşdırma, sosial medianın cütlüklərin münasibətlərinə necə təsir etdiyini göstərir və bu təsirlərin bəzən gözlənildiyindən daha mənfi olduğunu ortaya qoyur.
Sosial medianın münasibətlərə təsiri
Bir çox insan, öz şəxsi həyatını sosial mediada paylaşmağı münasibətlərini daha möhkəm etmək, başqalarına qarşı səmimiyyət göstərmək və ya sadəcə təəssürat yaratmaq məqsədilə edir. Lakin, müxtəlif araşdırmalar göstərir ki, sosial mediada münasibətləri çox paylaşan cütlüklərin daha az paylaşanlara nisbətən daha az xoşbəxt olduqları təəssüratını yaradır. Bu cür nəticələr, sosial media istifadəçilərinin münasibətlərini nümayiş etdirmək əvəzinə, daxili əlaqələrinə diqqət etmələrinin əhəmiyyətini vurğulayır.
Sorğunun nəticələri
Shotkit tərəfindən keçirilən geniş miqyaslı sorğuda, 18-50 yaş arası 2,000 cütlükdən münasibətlərini və sosial media vərdişlərini qiymətləndirmələri istənilib. Sorğunun nəticələri göstərir ki, xoşbəxt cütlüklərin sosial mediada tərəfdaşlarını paylaşma ehtimalı daha aşağıdır. Həftədə üç və ya daha çox “selfie” paylaşanlar, daha ehtiyatlı və az paylaşanlara nisbətən 128% daha çox bədbəxtdir.
Bu araşdırmada iştirak edən cütlüklərdən yarısı (%52) münasibət fotolarını mütəmadi olaraq, həftədə üç və ya daha çox dəfə paylaşdıqlarını bildiriblər. Bununla yanaşı, cütlüklərin yalnız 24%-i münasibətlərini yalnız ildönümü kimi xüsusi günlərdə paylaşır, 8%-i isə ümumiyyətlə heç bir münasibət fotosu paylaşmır. Bu nəticələr, insanların münasibətləri ilə bağlı sosial mediada paylaşım vərdişlərinin fərqli olduğunu göstərir və hər bir cütlüyün bu məsələyə fərqli yanaşdığını ortaya qoyur.
“Selfie” vərdişləri və xoşbəxtlik
Sorğuda yer alan “selfie” həvəskarları arasında yalnız 10%-i özlərini “çox xoşbəxt” olaraq qiymətləndirib. Bu, sosial mediada münasibətlərini daha çox paylaşan cütlüklərin daxili xoşbəxtliklərinin əksinə olaraq, daha çox narahatlıq yaşadıqlarını göstərir. Onlar daha çox başqalarına qarşı öz münasibətlərini nümayiş etdirmək istəyirlər, amma nəticədə bu, özlərinin daha çox narahat və qeyri-müəyyən hiss etmələrinə səbəb olur.
Daha az və ya heç paylaşım etməyən cütlüklərin isə 46%-i münasibətlərini “çox xoşbəxt” olaraq qiymətləndirib. Bu nəticə, sosial mediada çox paylaşmayan və şəxsi həyatlarını özəl saxlayan cütlüklərin daha sağlam və xoşbəxt münasibətlərə sahib olduqlarını göstərir. Cütlüklərin həyatlarını sosial mediada nümayiş etdirməməsi, münasibətlərinin daha səmimi və təbii olmasına şərait yaradır.
Sosial medianın etibar və məxfilik üzerindəki təsiri
Sosial mediada münasibətləri çox paylaşmaq, cütlüklər arasında etibar məsələlərinə təsir göstərə bilər. Cütlüklərdən bəziləri, başqalarına qarşı münasibətlərini göstərə bilmək üçün sosial mediadan istifadə edir, lakin bu, münasibətlərin əsasında duran etibar və səmimiyyəti zədələyə bilər. Həmçinin, münasibətlərin çox açıq şəkildə paylaşılması, tərəflər arasında məxfilik hissini azaldır və bu, xüsusən də qarşı tərəf tərəfindən narazılığa səbəb ola bilər.
Sorğuda iştirak edən cütlüklərdən bəziləri, yalnız özəl günlərdə və ya xüsusi anlarda paylaşım etdiklərini bildiriblər. Bu yanaşma, münasibətlərin sağlamlığı üçün daha uyğun ola bilər, çünki burada sosial medianın təzyiqi minimuma endirilir və tərəflər daha çox öz aralarındakı əlaqəyə fokuslana bilirlər.
Yaş fərqləri və sosial media istifadəsi
Yaş fərqləri də cütlüklərin sosial media vərdişlərini təsir edən bir amildir. Gənc Z nəsli ilə müqayisədə, Y nəsli daha çox sosial mediada münasibətləri ilə bağlı paylaşım edir. Sorğunun nəticələrinə əsasən, Y nəsli (1981-1996-cı illərdə doğulanlar) cütlük həyatları ilə bağlı mütəmadi olaraq paylaşım edərkən, Z nəsli (1997-2012-ci illərdə doğulanlar) bu sahədə daha ehtiyatlı davranır. Y nəsli üzvlərinin 64%-i cütlük həyatı ilə bağlı mütəmadi paylaşım edərkən, Z nəsli üzvlərinin yalnız 40%-i bu cür paylaşımlar edirlər.
Bu fərqlilik, sosial medianın həyatımıza daxil olma sürətinin və sosial şəbəkələrin hər yaş qrupuna necə təsir etdiyinin bir göstəricisidir. Gənc Z nəsli, daha çox özəl həyatlarını qorumağa və şəxsi məxfiliklərini saxlamağa çalışır. Bu yanaşma, onların münasibətlərinin daha sağlam və az təzyiq altında olmasına kömək edir.
Sosial medianın münasibətlərə təsiri çoxşaxəlidir. Cütlüklərin münasibətlərini sosial mediada paylaşmaları, onların daxili xoşbəxtliklərinə və etibarlarına birbaşa təsir edir. Sorğu nəticələri göstərir ki, daha az və ya heç paylaşmayan cütlüklər daha xoşbəxt və etibarlı münasibətlərə sahibdirlər. Sosial medianın cütlüklərin həyatlarına təsirini anlamaq və hər bir cütlüyün özünə uyğun bir paylaşım strategiyası seçməsi, onların münasibətlərinin uzun müddət ərzində sağlam və güclü olmasına kömək edə bilər.
Cütlüklər, sosial medianın təzyiqindən azad olaraq münasibətlərində səmimiyyəti, etibarı və məxfiliklərini qorumağa çalışmalıdırlar. Bu yanaşma, onların daha xoşbəxt və sağlam bir əlaqə qurmasına kömək edəcəkdir.