Beynəlxalq Kulinarıya Günü, hər il 20 oktyabr tarixində dünya mətbəxlərinin zənginliyini və müxtəlifliyini qeyd etmək məqsədilə təşkil edilir. Bu günün əsas məqsədi, kulinariya sahəsindəki incəsənətin hər bir ölkədəki unikal xüsusiyyətlərini vurğulamaq, mətbəxlər arasındakı fərqləri və oxşarlıqları nümayiş etdirməkdir. Dünya boyu müxtəlif mədəniyyətlərdən gələn insanlar bu günü kulinariya mədəniyyətlərinin daha geniş yayılması və təbliği üçün qeyd edirlər. Lakin, Beynəlxalq Kulinarıya Günü çərçivəsində təşkil olunan kulinar festivalları və mərasimlər də öz xüsusi yerini tutur.
Dünyanın fərqli bölgələrində kulinar mərasimləri
Beynəlxalq Kulinarıya Günü münasibətilə dünyanın müxtəlif ölkələrində kulinariya festivalları keçirilir. Məsələn, Fransada bu günə xüsusi bir önəm verilir. Fransızlar kulinariyanın əsl sənət olduğunu və bu sənətə hörmətlə yanaşılması gərəkdiyini vurğulayan bir çox tədbir təşkil edirlər. Parisin məşhur restoranlarında bu günə özəl menyular təqdim olunur, bir çox aşpazlar isə açıq havada mətbəxlərini nümayiş etdirərək öz sənətlərini izləyicilərlə paylaşırlar. Eyni zamanda, Fransız şərabları ilə uyumlu yeməklər və onların tarixi haqqında mühazirələr keçirilir. Bu festival həm də Fransız mətbəxinin zəngin tarixini təbliğ etmək məqsədini güdür.
İtaliya da Beynəlxalq Kulinarıya Gününü qeyd edən ölkələrdən biridir. İtaliya mətbəxi dünya miqyasında məşhurdur və bu ölkənin kulinar festivalları böyük diqqət çəkir. “Festa della Cucina Italiana” adlı festivallar, hər il oktyabr ayında müxtəlif şəhərlərdə təşkil edilir. Bu festivallarda pasta, pizza və digər ənənəvi italyan yeməkləri hazırlanır və ziyarətçilərə təqdim olunur. İtaliyanın fərqli regionlarında isə hər bir mətbəx öz unikallığını nümayiş etdirir. Məsələn, Siciliya mətbəxində balıq və dəniz məhsulları xüsusi yer tutur, Toskana isə zeytun yağı və şərabları ilə məşhurdur.
Asiya ölkələrində də Beynəlxalq Kulinarıya Günü geniş şəkildə qeyd olunur. Çin, Yaponya, Hindistan və Cənubi Koreya kimi ölkələrdə kulinar tədbirlər həm yerli mətbəxləri, həm də digər dünya mətbəxlərinin elementlərini birləşdirir. Məsələn, Yaponiyanın Tokiosunda keçirilən “Tokyo Ramen Show” festivalı, dünyanın ən yaxşı ramen (yaponiya şorbası) hazırlayan aşpazlarının iştirak etdiyi bir tədbirdir. Bu festivalda ziyarətçilər müxtəlif ramen növlərini dadmaq imkanı əldə edir və bu yeməyin tarixi barədə məlumatlar alırlar.
Cənubi Koreyada isə “Kimchi Festivalı” Beynəlxalq Kulinarıya Günü ilə əlaqəli keçirilən ən məşhur tədbirlərdən biridir. Kimchi, Koreya mətbəxinin ayrılmaz bir hissəsidir və bu festivalda kimchi hazırlanması, onun tarixi və faydaları barədə seminarlar təşkil edilir. Ziyarətçilər kimchi hazırlamağa da cəhd edə bilərlər. Bu cür tədbirlər, sadəcə Koreyanın mətbəxini deyil, eyni zamanda, Cənubi Koreyanın mədəniyyətini və adətlərini daha yaxından tanımağa imkan verir.
Mətbəxlər arasında birlik
Beynəlxalq Kulinarıya Günü həm də mədəniyyətlərarası birliyə xidmət edir. Mətbəxlər bir-birinə yaxınlaşır, yeni ideyalar birləşir və fərqli yemək ənənələri müasir dünya ilə harmoniyada inkişaf edir. Məsələn, son illərdə müxtəlif ölkələr arasında kulinariya təcrübəsi mübadiləsi daha çox yayılmağa başlayıb. Avropa və Asiya mətbəxləri arasında inteqrasiya artıb, “fusion” (qarışıq) mətbəxləri daha populyar olub. Beləliklə, insanlar yeni dadlar və yemək mədəniyyətləri ilə tanış olurlar.
Beynəlxalq Kulinarıya Günü, həm də gənc aşpazların dünya səviyyəsində tanınması üçün bir fürsət yaradır. Çoxsaylı kulinariya müsabiqələri, master-klasslar və açıq hava yemək sərgiləri gənc və istedadlı aşpazların öz bacarıqlarını nümayiş etdirməsinə imkan verir. Bu, mətbəx sənətinin daha da inkişaf etməsinə və kulinariya mədəniyyətinin dünya miqyasında daha çox təbliğ olunmasına gətirib çıxarır.
Son söz
Beynəlxalq Kulinarıya Günü, dünya mətbəxinin zənginliyini və müxtəlifliyini qeyd etmək üçün əla bir fürsət yaradır. Bu günün qeyd olunması, həm də kulinariya sahəsindəki mütəxəssisləri bir araya gətirərək onların təcrübələrini bir-birilə paylaşmalarına imkan verir. Dünyanın hər bir regionunda kulinariya mərasimləri müxtəlif formalarla qeyd olunsa da, məqsəd eynidir: mətbəxlərin inkişafını dəstəkləmək, mədəniyyətlərarası əlaqələri gücləndirmək və insanların mətbəxlər haqqında məlumatlandırılmasını təmin etmək.
Məsudə Sultan
