Nermine Abbasova

Anemiya: səbəbləri, əlamətləri və müalicə metodları

Baxış sayı: 485

Anemiya, qan azlığı olaraq da tanınır və bu, qan hüceyrələrinin sayının və ya hemoglobininin normadan aşağı olması ilə xarakterizə olunur. Hemoglobin, qırmızı qan hüceyrələrində oksigeni daşıyan bir zülaldır. Anemiya, bədənin normal fəaliyyətini təmin etmək üçün kifayət qədər oksigeni ala bilməməsi vəziyyətidir. Bu yazıda anemiyanın növləri, səbəbləri, əlamətləri, müalicəsi və profilaktikası barədə məlumat verəcəyik.

 

Anemiyanın növləri

Anemiya müxtəlif səbəblərə görə inkişaf edə bilər və buna görə də fərqli növləri mövcuddur:

Dəmir çatışmazlığı anemiyası: Dəmir bədənin oksigen daşınmasında əsas komponent olan hemoglobinin istehsalında mühüm rol oynayır. Dəmirin çatışmazlığı anemiya yaradır.

Vitamin B12 və Folat çatışmazlığı anemiyası: B12 vitamini və folat da qan hüceyrələrinin istehsalı üçün vacibdir. Bu vitaminlərin çatışmazlığı qan hüceyrələrinin düzgün inkişaf etməməsinə səbəb ola bilər.

Xroniki xəstəliklərlə bağlı anemiya: Xroniki infeksiyalar, iltihablı xəstəliklər və böyrək xəstəlikləri kimi vəziyyətlər də anemiyanın yaranmasına səbəb ola bilər. Bu halda bədən hemoglobin istehsalını düzgün həyata keçirə bilmir.

Ağır qan itkiləri ilə bağlı anemiya: Ağırsız travmalar, əməliyyatlar və ya mədə-bağırsaq qanaxmaları kimi hallarda qan itkisi anemiyaya yol aça bilər.

İrsi anemiya (Talasemiya, Sickle Cell anemiyası): Bəzi genetik xəstəliklər də anemiyaya səbəb olur. Məsələn, talasemiya və ya sickle cell anemiyası qırmızı qan hüceyrələrinin normal strukturlarını dəyişdirərək oksigenin daşıma qabiliyyətini azaldır.

 

Anemiyanın səbəbləri

Anemiyanın əsas səbəbləri ümumiyyətlə aşağıdakılardır:

Qan itkiləri: Həm kəskin, həm də xroniki qan itkisi anemiyaya səbəb ola bilər. Məsələn, mədə-bağırsaq problemləri, mədə xorasından qanaxma və ya ağır menstruasiya dövrləri qan itkilərinə yol aça bilər.

Dəmir və vitamin çatışmazlığı: Dəmir, vitamin B12 və folat bədənin qan hüceyrələri istehsal etmək üçün lazım olan maddələrdir. Bu maddələrin çatışmazlığı anemiya yaradır.

Genetik faktorlar: Talasemiya və sickle cell anemiyası kimi irsi xəstəliklər də anemiyaya səbəb ola bilər. Bu xəstəliklər qırmızı qan hüceyrələrinin normal strukturunu pozur.

Xroniki xəstəliklər: Böyrək xəstəlikləri, xərçəng, şəkərli diabet və digər xroniki xəstəliklər anemiyanı təşviq edə bilər. Xroniki iltihablar da qan hüceyrələrinin istehsalını əngəlləyir.

anemiya

Anemiyanın əlamətləri

Anemiyanın əlamətləri şiddətinə və növünə görə dəyişə bilər, amma ümumiyyətlə aşağıdakı əlamətlər müşahidə olunur:

Yorğunluq və halsızlıq

Əzələ zəifliyi

Dərinin solğunluğu

Nəfəs darlığı

Başgicəllənmə və ya baş ağrıları

Çox tərleme və ya əl-ayaq soyuması

Ürək döyüntüsünün sürətlənməsi

Konsentrasiya çətinliyi

 

Anemiyanın müalicəsi

Anemiyanın müalicəsi, səbəbdən asılı olaraq dəyişir. Əgər anemiya dəmir çatışmazlığından qaynaqlanırsa, dəmir əlavələri və dəmir baxımından zəngin qidaların qəbulunu tövsiyə edilir. B12 və folat çatışmazlığı olan anemiyada isə bu vitaminlərin əlavələri istifadə olunur.

Genetik anemiyalar, məsələn, talasemiya və ya sickle cell anemiyası müalicə üçün xüsusi yanaşmalar tələb edir. Bu xəstəliklərin müalicəsi adətən gen terapiyası, qan köçürmələri və digər dəstəkləyici müalicə üsullarını əhatə edir.

Xroniki xəstəliklərə bağlı anemiya üçün isə əsas müalicə xəstəliyin idarə edilməsidir. Məsələn, böyrək xəstəlikləri olan şəxslər üçün dializ və ya böyrək transplantasiyası lazım ola bilər.

Anemiya

Anemiyanın profilaktikası

Anemiyanın qarşısını almaq üçün bəzi profilaktik tədbirlər mövcuddur:

Dəmir və vitaminlərdən zəngin qidaların qəbul edilməsi: Ət, balıq, qaraciyər, yaşıl yarpaqlı tərəvəzlər, paxlalılar və qoz-fındıq kimi qidalar zəngin dəmir və B12 vitamini mənbələridir.

Müntəzəm həkim yoxlamaları: Xüsusən risk altında olan qruplar, məsələn, hamilə qadınlar, uşaqlar və yaşlılar müntəzəm qan analizi verərək anemiyanın erkən mərhələdə aşkarlanmasına kömək edə bilərlər.

Xroniki xəstəliklərin idarə edilməsi: Xroniki xəstəliklər anemiyaya yol açarsa, bu xəstəliklərin müalicəsi vacibdir.

 

Nərminə Abbasova

MayoMed Medikal Fizioterapiya və Reabilitasiya Mərkəzinin təsisçisi və baş həkimi, terapevt, ailə həkimi

 

(Həkimlə əlaqə saxlamaq istəyənlər Əhməd Rəcəbli 207-də yerləşən MayoMed klinikasına müraciət edə (TEL: (012) 464 86 93; 464 86 94; 464 86 95) və ya  (051) 866 02 20; (051) 567 66 96 mobil nömrələri ilə birbaşa Nərminə Abbasova ilə əlaqə saxlaya bilərlər.)




20 şərh “Anemiya: səbəbləri, əlamətləri və müalicə metodları

  1. Xalid Musazadə

    Bu yazı çox aydın və faydalıdır. Anemiyanın növləri, səbəbləri, əlamətləri və müalicəsi haqqında təqdim olunan məlumatlar oxucular üçün çox məlumatlandırıcıdır. Müəllifin mövzunu belə sadə və anlaşılan bir şəkildə izah etməsi, hər kəsin asanlıqla başa düşməsini təmin edir. Bu yazı səhiyyə sahəsindəki biliklərin artırılmasına ciddi töhfə verir.

    Cavabla
  2. Sevda Qulamova

    Müəllifin yazısı həm tibb, həm də hər bir insanın gündəlik həyatında rastlaşa biləcəyi mühüm bir mövzunu əhatə edir. Yazıda anemiyanın müxtəlif növləri və onların səbəbləri çox yaxşı izah olunub. Anemiya ilə bağlı olan hər hansı bir narahatlıq yaşayan insanlar üçün bu yazı çox faydalı olacaqdır.

    Cavabla
  3. İbrahim

    Anemiyanın əlamətlərinə və müalicəsinə dair ətraflı məlumat verməklə yanaşı, müəllif profilaktik tədbirlər barədə də geniş şəkildə məlumat verib. Bu yazı, sadəcə müalicə metodları ilə deyil, həm də anemiyanın qarşısını almağa kömək edən məsləhətlərlə də dəyərli bir qaynaqdır.

    Cavabla
  4. Dr. Könül Fətəliyeva

    Müəllifin yazısının tibb sahəsindəki düzgün məlumatlarla zəngin olması diqqətəlayiqdir. Həmçinin, bu yazı peşəkar bir baxışla yazılıb və çox faydalıdır. Həkim olaraq, xəstələrə bu məlumatları təqdim etməyin vacib olduğunu düşünürəm.

    Cavabla
  5. Jalə Qasımova

    Yazıda verilən məlumatların dəqiqliyi və genişliyi çox qiymətlidir. Müəllifin anemiyanın müxtəlif səbəbləri və növləri haqqında verdiyi detallı izahlar, oxucuların mövzunu daha yaxşı qavramasına imkan verir. Həm də müalicə ilə bağlı verilən tövsiyələr praktik və həyata tətbiq oluna biləndir.

    Cavabla
  6. Pakizə Poladova

    Bu yazı anemiya haqqında çox əhatəli bir məlumat təqdim edir. Xüsusilə vitamin çatışmazlığına əsaslanan anemiyanın müalicəsi ilə bağlı məlumatların çox faydalı olduğunu düşünürəm.

    Cavabla
  7. Yaqub müəllim

    Yazıda təqdim olunan tibb sahəsindəki məlumatların sadə və anlaşılır bir dillə izah edilməsi çox təqdirəlayiqdir. Müəllif, çətin tibbi anlayışları belə oxucular üçün asan başa düşülən şəkildə təqdim edib. Yazı, həm tibbi işçilər, həm də sadə oxucular üçün olduqca faydalıdır.

    Cavabla
  8. Səbinıə Həsənova

    Müəllifin təqdim etdiyi yazı, anemiyanın təbii və dərman müalicəsinin hər birini dərindən izah edir. Bununla yanaşı, profilaktik tədbirlər barədə ətraflı məlumat verilməsi oxucunun yazıdan daha çox fayda almasına səbəb olur. Çox faydalı və praktiki məlumatlardır.

    Cavabla
  9. Kifayət Əlişova

    Bu yazı, anemiyanı anlamağa və onunla mübarizə aparmağa kömək edir. Müəllifin həm tibbi, həm də ümumi oxucu kütləsi üçün uyğun bir dil istifadə etməsi, yazının əhatə dairəsini genişləndirir. Anemiya ilə bağlı suallara cavab arayanlar üçün mükəmməl bir qaynaqdır.

    Cavabla
  10. Dilber Rehimli

    Anemiyanın müalicəsi və profilaktikası ilə bağlı verilən məlumatlar çox dəyərlidir. Müəllifin anemiyanın səbəblərini, növlərini və müalicə üsullarını izah etməsi çox faydalıdır. Oxucuya həm də öz sağlamlığına necə daha yaxşı qulluq etməsi barədə dəyərli tövsiyələr təqdim edir. Yazı çox informativ və aydın yazılıb.

    Cavabla
  11. Gulnare

    Müəllifin həm tibbi məlumatları peşəkar bir şəkildə təqdim etməsi, həm də oxucuların asanlıqla başa düşəcəyi şəkildə yazması çox təqdirəlayiqdir.

    Cavabla
  12. Hikmət Qarayev

    Yazı həm mütəxəssislər, həm də adi oxucular üçün faydalı olacaq qədər sadə və anlaşılandır.

    Cavabla
  13. Leyla Muradova

    Müəllifin geniş tibb biliyi və detallı yanaşması yazısına dərinlik qatır.

    Cavabla
  14. Cəmilə Pərviz

    Anemiyanı izah edərkən sadə, lakin peşəkar bir dil istifadə etməsi müəllifin üstünlük verdiyi üslubu göstərir.

    Cavabla
  15. Ləman Tahirova

    Müəllif yazısında məlumatları çox düzgün və dəqiq təqdim edib, bu da onun sahə üzrə geniş biliyini göstərir.

    Cavabla
  16. Zivər xanım

    Yazı həm təhsil, həm də tibbi baxımdan çox əhəmiyyətlidir və müəllifin səyi bunu göstərir.

    Cavabla
  17. Orxan Quliyev

    Müəllifin peşəkar yanaşması və yazısının həm tibbi peşəkarlara, həm də ümumi oxuculara uyğun olması diqqətəlayiqdir.

    Cavabla
  18. Huseyn Meherremov

    Yazı, anemiyanı dərindən başa düşmək istəyən hər kəs üçün faydalıdır.

    Cavabla
  19. Cahan

    Müəllifin yazıda təqdim etdiyi nümunələr və tövsiyələr real həyatda istifadə oluna biləcək dəyərlidir.

    Cavabla
  20. Validə Qarayeva

    Cox sag olun Nermine xanim. Qan azligindan eziyyet ceken biri kimi yaziniz sexsen mene olduqca faydali oldu. Yolunuz aciq olsun.

    Cavabla

Bir cavab yazın

Sizin e-poçt ünvanınız dərc edilməyəcəkdir. Gərəkli sahələr * ilə işarələnmişdir