Bu yazıda sizə kəskin respirator virus  infeksiyalardan (KRVİ) bəhs edəcəyik.

Uşaqlıq infeksiyasının növləri:

Uşaqlıqdakı bütün yoluxucu xəstəliklər, xəstə biri ilə təmasda olduqda, hava damcıları yolu ilə və ya ev əşyaları  ilə ötürülür.

Bəzi hallarda, antiçusmlər anadan ötürüldüyü üçün körpə yoluxa bilməz.

Uşaq infeksiyalarına aşağıdakılar daxildir:

Məxmərək

Qızılca

Suçiçəyi

Uşaq ifliçi

Boğmaca

Virus parotiti

Kəskin tənəffüs yoluxucu infeksiyalar, bağırsaq infeksiyaları, menenjit, mononükleoz kimi xəstəliklər də uşaqlıqda tez-tez qeydə alınır. Ancaq bunlar tez-tez böyüklərdə də olur, buna görə uşaqlıq infeksiyaları kimi təsnif etmək yersizdir.

Hər payız və qışda kəskin respirator virus infeksiyaları (KRVİ) ilə mübarizə aparmaq məcburiyyətindəyik.

Kəskin respirator virus infeksiyasına xas olan simptomlar hərarət, zəiflik, baş ağrısı, miyalgiya (ümumi toksik reaksiyalar), həmçinin rinit,boğaz ağrısı, orofarenksin hiperemiyası, öskürəkdir (lokal reaksiyalar).

İnfeksiya anından, virusun yuxarı tənəffüs yollarına nüfuz etməsindən, xəstəliyin ilk əlamətlərinin görünməsinə qədər orta hesabla bir neçə saatdan bir neçə günə qədər davam edir. Ən uzun inkubasiya dövrü adenovirus infeksiyası ilə müşahidə olunur.  1-10  günə qədər, qrip 6-10 gün, rinovirus infeksiyası 1-5 gün arasında.

Kəskin respirator virus infeksiyaları üçün öz-özünə dərmanla mübarizə aparılmamalıdır – uşaqdakı kəskin respirator virus infeksiyalarının ilk əlamətlərində həkim çağırmaq və ya normal bədən istiliyində görüş üçün müraciət etmək lazımdır.

Körpəlikdən kiçik uşaqlar tənəffüs yoluxma viruslarına çox həssasdırlar. Uşaq bağçasına və məktəbə gedən uşaqlar xüsusilə xəstələnirlər.

Kiçik uşaqlarda KRVİ  olduqca çətindir və tez-tez otit, sinüzit, bronxit, sətəlcəm şəklində ağırlaşmalar riski yüksəkdir. Valideynlər bir uşaqda SƏTƏLCƏM əlamətlərdən xəbərdar olmalıdırlar: 3 gündən çox 38 dərəcədən yuxarı qızdırma, xırıltılı və ya sürətli nəfəs alma, tənəffüs edərkən döş qəfəsinin çevik hissələrinin geri çəkilməsi, dodaqlar və dəri göyərməsi, yeməkdən tamamilə imtina etmə, narahatlıq və ya yuxululuq həkimə müraciət etməyi tələb edən əlamətlərdir.

Uşagınız kəskin respirator virisa yoluxub sa yadinizda qalsın ki : otaqdaki istilik 21-23 ° C olmalıdır, çünki belə temperatur- tez-tez havalandırma nəfəs almağı asanlaşdırır, burun axıntısını azaldır.

38 dərəcəni keçmədiyi təqdirdə temperaturu endirməyə tələsməyin, çünki bu bədənin virus və mikroblara qarşı bir növ qoruyucu reaksiyasıdır.

Bəslənmə xüsusi bir düzəliş tələb etmir. Uşaq yemək yemirsə, israr etməyə ehtiyac yoxdur – vəziyyət yaxşılaşdıqda iştah bərpa ediləcəkdir.

İçmə rejiminin  əhəmiyyəti var. Xəstə nəfəs alarkən tərlə çox maye itirir, buna görə çox içməlidir: çay, meyvə içkiləri, tərəvəz supları. Apteklərdə satılan şifahi məhlulların ən yaxşısı çay, meyvə suyu, qaynadılmış su ilə yarıya qarıştırın.

Xəstə 7 gün müddətində evdə təcrid olunmalıdır evdə – ayrı bir otaqda.

Ev əşyaları, qablar, eləcə də dezinfeksiyaedici vasitələrlə silmək üçün döşəmələr, xəstəyə cuna sarğı ilə xidmət edin.

Xatırlatmaq istərdim ki, virus infeksiyalar 200 dən çoxdur (fərqli virus ola bilər). Tənəffüs yollarının selikli qişaları (burun, udlaq, qırtlaq, nəfəs borusu, bronxlar) KRVİ xəstəliyinin törədiciləri üçün giriş qapısı rolunu oynayır. Virusların epiteliya hüceyrələrinə nüfuz etməsi yerli bir iltihab reaksiyasının inkişafına səbəb olur.

KRVİ  profilaktikası

Xəstə olma riskinizi azaltmaq üçün siz və övladınız bu sadə təlimatlara əməl etməlisiniz:

iş və istirahət rejiminə riayət edin, çox işləməyin, təmiz havada daha çox vaxt keçirin, kifayət qədər vaxt yatın və yaxşı yeyin.

səhər məşqləri və sərin su ilə ovuşdurma, idman edin

qohumlarınız xəstə halındadılarsa onları ayrı bir otaqda təcrid edin.

yeməkdən əvvəl, küçədən qayıtdıqdan sonra, eləcə də ailədə xəstə bir insan varsa ümumi əşyalardan istifadə etdikdən sonra əllərinizi yaxşıca yuyun (mikrobların böyük bir hissəsi ümumi əşyalarla – nəqliyyatdakı korkuluklar, supermarketlərdə yemək və, əlbəttə ki, əskinaslar)

tez-tez otağı havalandırın və nəm təmizləmə aparın, açıq bir pəncərə ilə yatın, ancaq skvoznaklardan çəkinin.

izdihamlı yerlərə (teatrlara, kinoteatrlara, supermarketlərə) və insanların çox olduğu üçün virusun çox tez yayıldığı kütləvi tədbirlərə məhdudiyyət qoyun.

epidemiya zamanı burnu yaxalamaq və gündə ən azı iki-üç dəfə qarqara etmək məsləhət görülür.

Rəna Bayramova

MayoMed klinikasının pediatr və kliniki dietoloqu 

(Həkimlə əlaqə saxlamaq istəyənlər Əhməd Rəcəbli 207-də yerləşən MayoMed klinikasına müraciət edə və ya 055 254 05 03,  +970 567 874 745 whatsapp nömrəsi ilə birbaşa Rəna Bayramova ilə kontakt qura bilərlər)