Hər bir valideynin öz uşağına dair böyük arzuları və ümidləri vardır. Uşağımızı həyatında doğru yol göstərən, əxlaqlı, məsuliyyətli, və başqalarına hörmətlə yanaşan bir insan kimi yetişdirmək, təbii olaraq hər valideynin ən böyük məqsədidir. Lakin, bu məqsədə çatmaq və uşağımızı yaxşı vərdişlərlə tərbiyə etmək asan bir iş deyil. Uşaqların sosial və əxlaqi inkişafını təmin etmək, xüsusən də onların yanlış vərdişlərdən uzaq olmasını təmin etmək üçün valideynlər öz yanaşmalarını diqqətlə seçməlidirlər.

Valideyn olaraq, ən çox qarşılaşılan problemlərdən biri uşaqların mənfi davranışlarını düzgün şəkildə qiymətləndirib, müdaxilə etməməkdir. Çox vaxt, uşağımızın pis vərdişlərinə, yanlış hərəkətlərinə dərhal reaksiya verərək, onları düzəltməyə çalışırıq. Lakin, bu yanaşma uşağa heç də düzgün təsir etmir. Əksinə, uşağın mənfi hərəkətləri ilə mübarizə apararkən, onların müsbət hərəkətlərini görməzdən gəlirik. Bu yanaşma, uşağa öz davranışlarının müsbət tərəflərini unutturur və ona mənfi düşüncələr aşılayır.

Pozitiv yanaşmanın əhəmiyyəti

Bir valideyn olaraq, uşağımızın pis davranışlarını izah etmək və onlara qarşı reaksiya göstərmək təbii olsa da, bununla yanaşı, bizlər müsbət davranışları qiymətləndirməli və onları təşviq etməliyik. Uşağa yalnız pis vərdişlərini düzəltmək üçün təlimatlar vermək, onları daim “yalan danışma”, “tənbəl olma” kimi cümlələrlə təhdid etmək, onların təbii olaraq daha çox bu davranışları təkrarlamasına səbəb olur. Bu, uşağın özü haqqında neqativ fikirlər formalaşdırmasına və pis vərdişlərini daha da möhkəmləndirməsinə gətirib çıxara bilər.

Əksinə, uşağa müsbət davranışlarını göstərmək və onu bu davranışları üçün təqdir etmək çox daha faydalıdır. Məsələn, “Yalan danışma” demək yerinə, “Düz danışanda sənlə fəxr edirəm” demək, uşağın düzgün davranışı davam etdirməsini təşviq edər. Eyni şəkildə, “Məsuliyyətsizlik etmə” demək yerinə, “Məsuliyyətli olmağın məni sevindirir” demək, uşağa yaxşı davranışlarını davam etdirmək üçün təşviq verər.

Müsbət hərəkətlərin qiymətləndirilməsi

Uşağınızın hər bir müsbət hərəkətini qiymətləndirmək, onun daha çox bu cür davranışlar göstərməsinə səbəb olar. Uşağınızın kiçik bir müsbət hərəkətini belə təqdir etmək, ona daha çox motivasiya verir. Məsələn, uşağınız otağını az da olsa yığışdırıbsa, bunu mükafatlandırmaq və bu davranışının davam etməsini təmin etmək çox vacibdir. Uşağınız tapşırıqlarını yerinə yetirirsə, onun bu uğurunu təqdir etmək, bu davranışın gələcəkdə təkrarlanmasına kömək edər.

Valideyn olaraq, sizin də gözlərinizdə uşağınızın etdiyi müsbət hərəkətlərin böyüklüyü kiçik olmasına baxmayaraq, önəmlidir. Bu, uşağınızın gələcəkdə daha məsuliyyətli, düz danışan və ətrafına hörmətlə yanaşan bir insan olmasına səbəb olacaqdır.

Pis vərdişlərdən uzaqlaşma və yaxşı vərdişlərə yaxınlaşma

Uşağınızın pis vərdişlərdən uzaqlaşmasını istəyirsinizsə, ən effektiv yol müsbət hərəkətləri təşviq etməkdir. Onun hərəkətlərini müşahidə etmək və düzgün davranışlarını qiymətləndirmək uşağınızın müsbət dəyişikliklərə nail olmasına yardımçı olacaqdır. Hər bir müsbət hərəkət, kiçik də olsa, valideyn tərəfindən dəyərləndirilməlidir. Uşağa müsbət davranışların düzgün olduğunu göstərməklə, onları bu cür davranışlara təşviq edə bilərsiniz.

Təəssüf ki, bəzən valideynlər yalnız uşaqlarının pis vərdişləri ilə məşğul olurlar, amma yaxşı davranışları gözardı edirlər. Bu yanaşma, uşağın özünü yalnız mənfi davranışları ilə tanımasına və yaxşı vərdişlərdən uzaqlaşmasına səbəb ola bilər. Uşağınızın müsbət davranışlarını qiymətləndirərək, onun həm özünə inamını artırarsınız, həm də daha yaxşı bir gələcək üçün zəmin hazırlamış olarsınız.

Valideynlik bir çox çətinliklərlə dolu bir yol olsa da, düzgün yanaşmalar və müsbət tərbiyə metodları ilə uşağımızı istədiyimiz kimi inkişaf etdirə bilərik. Pis vərdişlərdən uzaq olmaq, uşağa yaxşı hərəkətləri təşviq etmək və ona doğru yol göstərmək üçün ən mühüm addımdır. Uşağımızın inkişafında ən vacib olan, onun müsbət hərəkətlərini dəyərləndirmək və bu davranışları davam etməsinə şərait yaratmaqdır. Bu şəkildə, uşağımız gələcəkdə düzgün, məsuliyyətli, əxlaqlı və hörmətli bir insan olacaqdır. Unutmayaq ki, uşağımızın inkişafı və davranışları, bizim onlara necə yanaşmağımıza bağlıdır.