İnsanların həyatında qarşılaşdıqları müxtəlif çətinliklər və maneələr, bəzən psixoloji bloklar şəklində özünü göstərir. Psixoloji bloklar, müəyyən bir vəzifəni yerinə yetirməyə, hədəflərə çatmağa və ya sadəcə gündəlik həyatda hərəkət etməyə mane olan daxili maneələrdir. Bu bloklar şəxsin öz potensialını tam istifadə etməsinə və həyatın müxtəlif sahələrində uğur qazanmasına mane ola bilər. Psixoloji bloklar insanların düşüncə və davranışlarında müəyyən məhdudiyyətlər yaradır və müxtəlif səbəblərdən qaynaqlanır. Lakin, bu blokları aşmaq mümkündür və bu yazıda, psixoloji blokların təbiəti, səbəbləri və onlardan qurtulma yolları haqqında danışacağıq.

Psixoloji blokların nədir?

Psixoloji bloklar, bir insanın içindəki qorxu, narahatlıq, utancaqlıq, səhv inamlar və ya mənfi emosiyalar nəticəsində yaranan maneələrdir. Bu bloklar, həm fiziki, həm də zehni fəaliyyətlərə təsir edərək insanın potensialını məhdudlaşdıra bilər. Məsələn, bəzi insanlar, keçmişdə yaşadıqları uğursuzluqlardan dolayı yeni bir təşəbbüslə qarşılaşanda qorxu hissi yaşaya bilərlər. Bəzi insanlar isə özlərini başqaları ilə müqayisə edərək özlərinə qarşı mənfi düşüncələr formalaşdıra bilərlər.

Psixoloji blokların səbəbləri

Psixoloji blokların yaranmasına səbəb olan bir çox faktor mövcuddur. Bunlar arasında ən çox rastlananlar aşağıdakılardır:

Keçmiş təcrübələr və uğursuzluqlar: Keçmişdə yaşanan travmalar və ya uğursuzluqlar, insanın gələcəkdəki fəaliyyətlərinə təsir edərək onlarda bloklar yarada bilər. Məsələn, bir insanın əvvəlki işlərində və ya şəxsi həyatında uğursuzluqlar yaşaması, onun gələcəkdə eyni sahədə cəhd etməyə olan inamını zəiflədə bilər.

Özünə güvənsizlik və kifayət qalmama hissi: İnsanlar bəzən özlərini kifayət qədər yaxşı və ya bacarıqlı hiss etmirlər. Bu da psixoloji blokların yaranmasına səbəb ola bilər. Özünə inam azlığı, insanın öz potensialını kəşf etməsinə maneə törədir.

Cəmiyyətin və ailənin təsiri: Ailə və cəmiyyətin gözləntiləri, insanın özünü təsdiq etməsinə və öz yolunu tapmasına təsir göstərə bilər. Bəzi insanlar ailə təzyiqləri və cəmiyyətin onlara qoyduğu standartlarla baş etməyə çalışarkən, öz istəklərini və arzularını unudurlar.

Qorxu və narahatlıq: Qorxu, həm fiziki, həm də psixoloji maneələr yarada bilər. Məsələn, insanın uğursuzluqdan və ya tənqid olunmaqdan qorxması, onu yeni təşəbbüslərdən çəkindirə bilər.

Mənfi düşüncələr və inamsızlıq: İnsanlar bəzən özlərini və həyatlarını pis bir işıqda görə bilərlər. Bu da psixoloji blokların yaranmasına səbəb olan bir faktordur. Mənfi düşüncələr insanın özünə qarşı güvənini sarsıdır və onu gələcəkdəki uğurlardan uzaqlaşdırır.

Psixoloji blokları  aradan qaldırmaq yolları

Psixoloji bloklarla mübarizə aparmaq və onları aşmaq mümkündür. Bəzi sadə, amma effektiv metodlar, bu blokların aradan qaldırılmasında böyük rol oynaya bilər.

Özünə güvəni artırmaq

Özünə inamı artırmaq, psixoloji blokları aşmanın ən vacib addımlarından biridir. Bunun üçün insan öz bacarıqlarını, güclü tərəflərini müəyyən etməli və bunları inkişaf etdirməyə çalışmalıdır. Kiçik uğurların qeyd edilməsi, insanın özünə olan güvənini artırar və böyük məqsədlərə çatmaq üçün motivasiya yaradar.

Keçmiş təcrübələrdən öyrənmək

Keçmişdə yaşanan uğursuzluqları və travmaları öyrənmə və təcrübə kimi qiymətləndirmək faydalıdır. Uğursuzluqların təkrarlanması qorxusunu aşmaq üçün, insan əvvəlki təcrübələrini təhlil edib, hansı səhvləri etdiyini başa düşməli və bu səhvlərdən dərs çıxarmalıdır.

Müsbət düşüncə tərzini qəbul etmək

Mənfi düşüncələrdən azad olmaq və müsbət düşüncə tərzini inkişaf etdirmək vacibdir. Müsbət düşüncə insanın özünü və dünyanı daha yaxşı görməsinə, həyatda qarşılaşdığı çətinliklərə daha optimist yanaşmasına kömək edər. Bunun üçün gündəlik müsbət fikirlər və affirmasiyalar tətbiq edilə bilər.

Meditasiya və zehni gərginliyi azaltmaq

Meditasiya, rahatlama və nəfəs almanın düzgün şəkildə həyata keçirilməsi, psixoloji blokların aradan qaldırılmasına kömək edə bilər. Bu praktikalar zehni gərginliyi azaldaraq, insanın daxili narahatlıqlarını həll etməyə kömək edir.

Hədəfləri kiçik hissələrə bölmək

Böyük və mürəkkəb hədəflər bəzən insanı qorxuda bilər və psixoloji blokların yaranmasına səbəb ola bilər. Bu səbəbdən hədəfləri kiçik və əldə edilə bilən hissələrə bölmək, hədəfə çatmaqda irəliləyişin görməsini təmin edər və bu da şəxsin motivasiyasını artırar.

Mütəxəssis yardımı almaq

Psixoloji bloklar ciddi və dərin bir problemə çevrilə bilər. Əgər bloklar özbaşına həll edilmirsə, bir psixoloq və ya terapevtin köməyindən istifadə etmək faydalıdır. Peşəkar yardım, problemlərin kökünü tapmağa və onları effektiv şəkildə həll etməyə imkan verər.

Esmira Atifi

Şüuraltı elmlər üzrə mütəxəssis, hipnoterapevt