Ailə cəmiyyətin təməlidir – bu fikrə etiraz edən az olar. Lakin bu təməl qurumun içində fərdlərin rolu zaman keçdikcə dəyişir, çevrilir və yeni anlayışlarla zənginləşir. Bu gün ailədə kişilərin rolu da artıq əvvəlki dövrlərdəki kimi sadə və tək istiqamətli deyil. Müasir dövrün kişi modeli həm çörək gətirən, həm emosional dayağını verən, həm də ailədaxili vəzifələrdə bərabər iştirak edən bir obrazla əvəzlənir.

Klassik modeldən müasir anlayışa

Əvvəllər kişilər ailənin “başçısı”, “qoruyucusu” və maddi təminatçısı kimi qəbul olunurdu. Qadın isə evin daxili idarəedicisi, ana və tərbiyəçi rolunu daşıyırdı. Bu bölgü uzun illər ərzində formalaşmış, patriarxal sistemin ayrılmaz hissəsi idi. Lakin artıq bu modellər qırılmağa başlayır. Qloballaşma, qadınların əmək bazarında fəallaşması və ailə daxilində bərabərhüquqluluq anlayışının güclənməsi ilə kişi obrazı da yenidən formalaşır.

Müasir kişi artıq sadəcə pul qazanan deyil, həm də ailənin emosional ehtiyaclarını görən, uşaqlarına zaman ayıran, ev işlərinə qatılan, həyat yoldaşına dəstək olan insandır.

Ata olmaq – məsuliyyət və bağ

Bir kişinin ailədəki rolunun ən önəmli yönlərindən biri də atalıqdır. Atalıq yalnız genetik bağla məhdudlaşmır – sevgi, zaman, məsuliyyət və nümunə olmaq kimi dərin qatlara malikdir. Uşaqların psixoloji və emosional inkişafında atanın iştirakı son dərəcə vacibdir. Tədqiqatlar göstərir ki, ata ilə sağlam münasibəti olan uşaqlar özlərini daha güvənli hiss edir, cəmiyyətdə daha rahat ünsiyyət qurur və gələcəkdə öz ailələrinə qarşı daha həssas və məsuliyyətli olurlar.

Psixoloji təzyiqlər və cəmiyyətin gözləntiləri

Bütün bu dəyişikliklər fonunda kişilər bəzən daxili ziddiyyətlər yaşayırlar. Bir tərəfdən onlardan maddi təminatçı olmaq, ailəni qorumaq, güclü və soyuqqanlı qalmaq tələb olunur; digər tərəfdən isə onlardan emosional açıqlıq, anlayış, evdə iştirakkarlıq və bərabər partnyor olmaq gözlənilir. Bu ikili gözləntilər bəzən kişilərdə psixoloji gərginliyə və kimlik axtarışına səbəb olur. Cəmiyyətdə kişilərin duyğularını ifadə etməsinin zəiflik kimi qəbul olunması da bu təzyiqi artırır.

Ailədə kişi modelinin dəyişməsi – bir üstünlük kimi

Bütün bu çağırışlara baxmayaraq, kişilərin ailədəki rolunun dəyişməsi əslində müsbət bir transformasiyadır. Bu, ailədaxili münasibətlərdə daha çox qarşılıqlı anlaşma və yaxınlıq yaradır. Artıq kişi və qadın ailənin “tək daşıyıcısı” deyil – onlar birgə yük daşıyırlar. Bu həm ailənin davamlılığı, həm də uşaqların daha sağlam ruhda böyüməsi baxımından mühüm üstünlükdür.

Sağlam ailə, balanslı rol bölgüsü ilə mümkündür

Kişilər ailədə yalnız maddi təminatçı deyil, həm də sevgi verən, qoruyan, böyüdən, paylaşan bir figurdurlar. Müasir cəmiyyət kişilərdən daha çox balans, emosional zəka və partnyorluq tələb edir. Bu dəyişiklikləri qəbul etmək və onlarla barışmaq isə cəmiyyətin daha sağlam ailə modelləri yaratmasına zəmin yaradır. Kişi olmaq – təkcə güclü olmaq deyil, eyni zamanda diqqətli, şəfqətli və məsuliyyətli olmaqdır.

Hazırladı: MƏTİN