Uşağın bədənində boyunda, qulaq arxasında, qasıq və ya qoltuqaltında hiss olunan kiçik şişkinlik valideynləri çox vaxt narahat edir. Bu şişkinliklər limfa düyünləridir. Onların böyüməsi hər zaman xəstəlik əlaməti deyil, amma bəzi hallarda diqqətli olmaq lazımdır.
Limfa düyünləri nədir və harada yerləşir?
Limfa düyünləri – bədənimizin “müdafiə qalaları”dır. Onlar limfa adlanan xüsusi maye vasitəsilə mikrobları və yad maddələri süzür, immun hüceyrələri aktivləşdirir.
Ən çox hiss olunan yerlər:
Boyun
Qulaq arxası
Qoltuqaltı
Qasıq
Aşağı çənəaltı
Uşaqlarda limfa sistemi böyüklərə nisbətən daha aktiv işləyir, buna görə də düyünlər daha tez böyüyür və hiss olunur.
Niyə uşaqlarda limfa düyünləri böyüyür?
1) Sadə infeksiyalar – angina, boğaz iltihabı, qrip, diş çıxarma, qulaq iltihabı.
2) Dəri problemləri – yaralar, səpgilər, qaşınma.
3) Peyvəndlər – bəzi peyvəndlərdən sonra müvəqqəti böyümə ola bilər.
4) İmmunitet reaksiyası – uşaq orqanizmi mikroblara qarşı müdafiəni “öyrənir”.
5) Ciddi səbəblər – nadir hallarda isə qan xəstəlikləri, vərəm, şiş prosesləri səbəb ola bilər.
Nə zaman qorxulu deyil?
Limfa düyünü böyümüş olsa da, əgər:
Ölçüsü 1 sm-dən kiçikdirsə
Yumşaqdır, barmaqla toxunduqda hərəkət edirsə
Uşağın ümumi vəziyyəti normaldır: qızdırma, halsızlıq, arıqlama yoxdur
Soyuqdəymə və ya infeksiyadan sonra tədricən kiçilməyə başlayır
— bu zaman narahatlıq üçün əsas yoxdur.
Nə zaman diqqətli olmaq lazımdır?
Valideynlərin diqqət yetirməsi vacib olan əlamətlər:
2 sm-dən böyük, sürətlə böyüyən düyün
Sərt, daş kimi hiss olunan, hərəkət etməyən düyün
Uzun müddət (4 həftədən çox) kiçilməyən limfa düyünü
Uşağın ümumi vəziyyətində dəyişiklik:
Arıqlama
Uzun sürən səbəbsiz qızdırma
Gecə tərləmələri
Halsızlıq, iştahasızlıq
Düyün üzərində dəri qızarması, ağrı, irinləmə
Bir neçə nahiyədə eyni anda böyümüş düyünlər
Bu hallarda pediatra müraciət etmək vacibdir.
Müayinə necə aparılır?
Həkim ilk növbədə uşağı müayinə edir, sonra əlavə analizlər istəyə bilər:
Valideynlər nə etməməlidir?
🚫 Özbaşına antibiotik vermək
🚫 Düyünü sıxmaq və masaj etmək
🚫 Xalq təbabəti ilə isti kompreslər qoymaq
— bunlar vəziyyəti pisləşdirə bilər.
Valideynlər nə etməlidir?
Uşağın vəziyyətini müşahidə etmək
Əgər düyün böyüyürsə və ya yuxarıda sadalanan əlamətlər varsa, həkimə müraciət etmək
Uşağın immunitetini gücləndirmək: balanslı qidalanma, təmiz hava, kifayət qədər yuxu
Nəticə
Uşaqlarda limfa düyünlərinin böyüməsi çox vaxt təhlükəli deyil – bu, bədənin infeksiyalara qarşı normal reaksiyasıdır. Amma sürətli böyümə, sərtlik, uzun müddət kiçilməmək və uşağın ümumi vəziyyətində dəyişikliklər olduqda mütləq həkim müayinəsi lazımdır.
Pediatr Atlaz Möhsümova
(Mütəxəssislə 077 250 11 37 mobil nömrəsi vasitəsiylə əlaqə saxlaya bilərsiniz.)
Bu movzu haqda cox maraqli melumat aldim. Usagların limfa duyunleri böyuyende valideynler narahat olurlar. Amma hekmler dediyi kimi, eger duyun kicikdirse, yumsaqdirsa ve usagın ümumi veziyyeti normaldirsa, narahat olmaq lazım deyil. Mеnе ele gəlir ki, hər halda hekime getmək yaxşıdır, cünki bu işin pesekari onlar.
Valla, mənim usagımda da bele şişkinliklər olurdu, amma hekım dediki, eger duyunler cox böyük deyilsə, narahat olma. Peyvəndden sonra da bele şeylər ola bilir. Mencə, valideynlərə en cox diqqət etməli olduğu şey, usagın veziyyətindeki deyişiklerdi. Eger qızdırma, halsızlıq ve ya iştahsızlıq varsa, mutləq hekime getmək lazımdır.
Mən də əvvəl narahat oldum, amma hekım dedi ki, eger ölçüsü 1 sm-dən kicikdirsə, narahat olmağa ehtiyac yoxdur. Amma duyunler sərt olarsa ve ya uzun müddət kicilməzsə, o zaman həqiqətən diqqət etmək lazımdır. Mənim fikrimcə, yaxşı ki, vaxtında hekime müraciət etdim.