Müasir həyat tərzinin gətirdiyi hərəkətsizlik və uzun müddət oturaraq işləmə, çoxumuzda əzələ zəifliyi problemlərinə səbəb olur. İstər yaşlanma prosesi, istərsə də idmanla məşğul olmama, nəticədə bədəndəki əzələlər zəifləyir və düzgün işləmədikdə, gündəlik həyat fəaliyyətlərində çətinliklər yaradır. Əzələ zəifliyi yalnız fiziki rahatlıq deyil, həm də ümumi sağlamlıq üçün ciddi təhdidlər yarada bilər. Bu problemlə mübarizədə isə fizioterapiya və düzgün tərtib olunmuş reabilitasiya proqramları əvəzolunmaz rol oynayır.
MayoMed Medikal Fizioterapiya və Reabilitasiya Mərkəzinin təsisçisi və baş həkimi, terapevt, ailə həkimi Nərminə Abbasova əzələ zəifliyinin müalicəsi və reabilitasiya proqramları barədə fikirlərini bizimlə paylaşır.
Əzələ zəifliyinin səbəbləri və təsiri
Əzələ zəifliyinin əsas səbəbləri arasında hərəkətsizlik, yıxılmalar, xroniki xəstəliklər (məsələn, diabet və ürək-damar xəstəlikləri) və ya düzgün olmayan hərəkət tərzi var. Həkim Nərminə Abbasova bildirib ki, əzələ zəifliyi insanın bədəninin balansını poza bilər və bu, həm də oynaqların düzgün işləməməsinə, hətta ağrılara və ya xəstəliklərin inkişafına səbəb ola bilər: “Əzələlər bədənin ‘güclü quruluşudur’. Zəif əzələlərdə yalnız fiziki olaraq zəifləmə deyil, həm də daxili orqanların işinə təsir edə bilər.”
Reabilitasiya proqramlarının rolu
Əzələ zəifliyinin müalicəsi zamanı, fizioterapiya və düzgün qurulmuş reabilitasiya proqramları çox vacibdir. Nərminə Abbasova qeyd edir ki, əzələlərin gücləndirilməsi üçün başlanğıc mərhələdə rehabilitasiya proqramlarının tərtibi xüsusi əhəmiyyət kəsb edir: “Hər bir xəstə üçün fərdi reabilitasiya planı hazırlanmalıdır. Bu, yalnız əzələlərin gücləndirilməsi deyil, həm də zədələnmiş bölgənin sağalmasına kömək edir. Fiziki terapiya, masaj, elektroterapiya, isometric məşqlər və ağrı azaldıcı texnikalar müalicə planına daxil edilməlidir.”
Fizioterapiya və məşq terapiyasının əhəmiyyəti
Fizioterapiya və məşq terapiyası əzələ zəifliyini müalicə edən ən vacib üsullardan biridir. Fizioterapevtik müalicə bədənin hərəkətliliyini və möhkəmliyini artırmaq üçün xüsusi hərəkət terapiyasını tətbiq edir. Nərminə Abbasova izah edir ki, məşqlər əvvəlcə əzələlərin düzgün hərəkət etməsini təmin etmək və sonra onları gücləndirmək məqsədi daşıyır: “Əzələlərin gücləndirilməsi yalnız hərəkətlərin təkrarı ilə deyil, həm də düzgün mövqe və formanın saxlanılması ilə mümkündür. İstifadə edilən texnikalar çox müxtəlifdir, hər birinin öz məqsədi var və müalicə prosesi təkcə fiziki deyil, həm də psixoloji olaraq faydalıdır.”
Reabilitasiya proqramında əsas mərhələlər
Əzələ zəifliyindən əziyyət çəkən bir xəstə üçün rehabilitasiya proqramı aşağıdakı əsas mərhələlərə əsaslanmalıdır:
Ağrının azaldılması – Müalicənin ilkin mərhələsində ağrı və iltihabın aradan qaldırılması məqsədilə ağrı azaldıcı terapiyalar tətbiq olunur. Bu mərhələdə elektroterapiya və masaj kimi üsullar istifadə olunur.
Hərəkətlilik və əzələ elastikliyinin artırılması – Bu mərhələdə, pasiyentə yüngül hərəkətlər və gerilmə məşqləri təklif edilir ki, bu da əzələlərin yenidən elastik və funksional vəziyyətə gəlməsinə kömək edir.
Gücləndirici məşqlər – Əzələlərin gücləndirilməsi üçün müəyyən intensivlikdə məşqlər daxil edilir. Əzələlərin davamlı işləməsi və funksional gücləndirilməsi üçün bu məşqlər mütəmadi olaraq tətbiq olunur.
Funksional reabilitasiya – Bu mərhələdə, pasiyent gündəlik həyat fəaliyyətlərinə geri qayıdır, lakin müəyyən dəstək və təlimatlarla. Əzələlərin işləməsi artır, oynaqların möhkəmliyi dəstəklənir.
Sağlam həyat tərzi və düzgün hərəkət
Əzələ zəifliyinin qarşısını almaq və müalicə prosesini sürətləndirmək üçün düzgün həyat tərzi və hərəkət vacibdir. Nərminə Abbasova, məşqlərlə yanaşı, düzgün qidalanmanın da əzələlərin güclənməsinə təsir etdiyini bildirir: “Yemək və qidalanma proqramı, xüsusilə proteinlər və vitaminlərlə zəngin qidalar, əzələlərin inkişafını dəstəkləyir. Zülal, əzələ toxumasının bərpası üçün əvəzolunmazdır.”
Əzələ zəifliyinin uzun müddət davam etməsi vəziyyətində həkimə müraciət edin
Son olaraq, Nərminə Abbasova qeyd edir ki, əzələ zəifliyi ciddi sağlamlıq problemlərinə yol aça bilər və uzun müddət davam etdiyi təqdirdə mütləq mütəxəssisə müraciət etmək lazımdır: “Əzələ zəifliyinin uzun müddət davam etməsi vəziyyətində, bunun altında başqa sağlamlıq problemləri ola bilər. Belə hallarda müalicə üçün həkim nəzarəti vacibdir.”
Sağlamlıq və güclü bədən üçün reabilitasiya vacibdir!
Əzələ zəifliyi yalnız fiziki gücü deyil, həm də ümumi həyat keyfiyyətini zəiflədir. Düzgün və müntəzəm reabilitasiya proqramları isə həm bədənin hərəkətliliyini bərpa edir, həm də insanın ümumi sağlamlıq vəziyyətini yaxşılaşdırır. Bunu nəzərə alaraq, hər kəsin əzələ sağlamlığını qorumağa, bədənini gücləndirməyə və düzgün həyat tərzi qurmağa çalışması lazımdır.
(Həkimlə əlaqə saxlamaq istəyənlər Əhməd Rəcəbli 207-də yerləşən MayoMed klinikasına müraciət edə (TEL: (012) 464 86 93; 464 86 94; 464 86 95) və ya (051) 866 02 20; (051) 567 66 96 mobil nömrələri ilə birbaşa Nərminə Abbasova ilə əlaqə saxlaya bilərlər.)
