Biri vardı, biri yoxdu… Hər bir uşaq bu sözləri maraqla və zövqlə dinləyir. Nağılları nənələr, analar və tərbiyəçilər söyləyirlər. Uşaqlar isə rahat şəkildə sevimli oyuncaqlarını qucaqlayaraq nağıllara qulaq asırlar. Bəzən bu nağılları, oyuncaqları valideynlər uşaqların əlindən erkən alırlar. Əslində uşaq normal olaraq, 6 yaşında məktəbə getməlidir. Lakin 6 yaşı tamam olmayan uşaqların valideynləri övladlarını məktəbə yazdırmaq üçün xüsusi istedada malik uşaqların 1-ci sinfə qəbulu ilə bağlı müsahibələrə gətirirlər. Çox zaman uşaqlarının bu qabiliyyətini dəyərləndirən valideynlər onların daha çox uğur qazanmaları və həyata daha tez atılmaları üçün məktəbə erkən başlamasının tərəfdarı olurlar. Lakin nəzərə almaq lazımdır ki, istedad məktəbə tez başlamaqla və ya 3-4 şeir əzbərləməklə əldə edilmir. Uşağı vaxtından əvvəl ağır bilgilərlə yükləmək hər zaman müsbət nəticələr verməyə bilər.

Bir çox Avropa ölkələrində bu sahədə araşdırma aparılır və maraqlı məlumatlar ortaya çıxarılır. Belə ki, bu yaxınlarda Almaniyanın Münhen Lüdviq-Maksimilian Universiteti apardığı araşdırma zamanı uşaqların erkən yaşda məktəbə başlamasının onlarda diqqət dağınıqlığı və hiperaktivliyin pozulmasına səbəb olduğunu ortaya çıxarıb. Araşdırmanın nəticələri Fransada aparılan tədqiqatın nəticələri ilə eyni olduğundan psixoloqlar məktəbə vaxtından tez başlamağın doğru olmadığını hesab edirlər. Almaniyada 600 minə yaxın uşağın bu problemdən əziyyət çəkdiyi ehtimal edilir. Araşdırmanın rəhbəri professor Jörq Batsinq bu hala daha çox oğlan uşaqlarında rast gəlindiyini bildirir

Mövzuyla bağlı “Gencaile.az” saytına danışan yeniyetmə uşaq psixoloqu Aysu Əliyeva aşağıdakıları dedi:”Hər valideynin ən böyük arzularından biri övladını məktəbə yola salmaqdır. Bəzən valideynlər bu arzunu gerçəkləşdirmək üçün hədsiz tələsirlər. Uşağı erkən yaşda məktəbə yazdırırlar. Bu hal daha çox oğlan övladı olan ailələrdə görülür. Zaman qazanması baxımından irəli düşdüklərini düşünürlər, lakin irəli düşərkən uşağı geri atdıqlarının fərqində deyillər. Belə ki, hər yaş dövrünün öz aparıcı fəaliyyəti var. Təlim dönəmi uşaqlarda 6 yaş və üzəri uşaqlar üçün əsas fəaliyyət növüdür . Yəni 6 yaş və 6 yaşdan yuxarı olduğu təqdirdə uşaq məktəbə gedə bilər. Daha erkən yaşlarda məktəbə gedən uşaqlarda adaptasiyanın gec yaranması,məktəb fobiyası, ayrılıq qorxusu, dərsə istəksizlik, oyuncaqlardan qopa bilməmək, oxuya bilməmək, yaxud oxuduqlarını anlamaqda çətinlik çəkmək tez – tez görülən hallardandır. Çünki 6 yaşdan aşağı uşaqlarda anlama-qavrama, akademik bacarıqlar , diqqət, hafizə və digər idrak prosesləri yetərincə formalaşmış olmur. Təbiidir ki, bu da uşağın məktəb həyatındaki uğursuzluqla nəticələnir.”

Təhsil eksperti, təlimçi, mentor İlhamə Axundova isə mövzuyla bağlı saytımıza aşağıdakıları bildirdi: “6 yaşa qədər mərhələ zehnin və sosial inkişafın ən sürətli inkişaf dönəmlərindəndir. 6 yaşı tamam olmayan uşaq eqo yaşını keçməyən, şəxsiyyətini tanımağa çalışmayan uşaqdır. Bu yaş qrupundakı uşaqlarda oynamaq, kəşf etmək daha çox olur. Bu yaşda təhsilə cəlb olunarlarsa, həm valideyn, həm də  müəllim  dərsə adaptasiya problemi yaşayır. Bu yaşda uşaq bağçası tamamlamalıdır. 6 yaşa qədər bu yaş səviyyəsinə uyğun oyunlarla uşağın inkişafına kömək ola bilərsiniz.”

Təqdim etdi: Uğur